Αν δε σε δέσμευαν φίλοι, έρωτας και το αφεντικό σου, τι θα αποφάσιζες;

Από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας, καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις. «Τι δώρο θέλεις να σου φέρει ο Άη Βασίλης;», «τι θέλεις να φας;» , «πού θέλεις να πάμε σήμερα;». Και καθώς μεγαλώνουμε, μεγαλώνει κι η δυσκολία ν’ αποφασίσουμε. «Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;», «Τι θα σπουδάσεις;», «Θα παντρευτείτε με τον άνθρωπο που έχεις σχέση;». Κι υπάρχουν κι οι αποφάσεις που καθορίζουν την πορεία της ζωής σου, όπως η καριέρα που θα ακολουθήσεις, το σπίτι που θα μείνεις, η πόλη ή η χώρα. Ποια θα είναι η στάση σου απέναντι στον έρωτα; Θα μπεις σε σχέση, θα παντρευτείς, θα χωρίσεις; Αποφάσεις που επηρεάζουν άμεσα τον κοντινό σου περίγυρο που κρέμονται από τα χείλη σου, για την ετυμηγορία που θα ανακοινώσεις έπειτα από τη σύσκεψη με τον εαυτό σου.

Πώς όμως παίρνουμε μια απόφαση; Πόσο μας επηρεάζει το περιβάλλον μας; Μας επηρεάζουν οι προσδοκίες των άλλων για εμάς περισσότερο από τις δικές μας προσδοκίες; Τι θα γινόταν αν έβγαιναν όλα από την εξίσωση και το βάρος έπεφτε αποκλειστικά σ’ εμάς τους ίδιους; Αν δεν είχαμε να δώσουμε σε κανέναν αναφορά, αν τίποτα δε μας δέσμευε πλέον με όλα όσα προηγήθηκαν; Αν βρισκόμασταν σ’ ένα μηδέν αλλά με περισσότερη πείρα κι εμπειρίες χωρίς να είμαστε υπόλογοι σε κάποιον εργοδότη, συγγενή ή σύντροφο και καλούμασταν να χαράξουμε εκ νέου μια πορεία για τον εαυτό μας σ’ ένα κομβικό σημείο όπου άπειρες διακλαδώσεις απλώνονται μπροστά μας, ελεύθερες πλέον από δεσμεύσεις; Θα βοηθούσε αυτή η συνθήκη να επιλέξουμε αμερόληπτα το καλό μας;

Αν σ’ έβαζαν μέσα σε μία αίθουσα με άλλους εκατό ανθρώπους και σας έδιναν έναν λευκό καμβά στον οποίο μπορείς να ζωγραφίσεις ό,τι θέλεις, πόσο γρήγορα θα διάλεγες το θέμα σου χωρίς να κοιτάξεις δεξιά κι αριστερά τι κάνουν οι υπόλοιποι; Μήπως κάποιοι περιορισμοί θα το έκαναν πιο εύκολο; Όπως για παράδειγμα να ζωγραφίσεις ένα ζώο. Όποιο θέλεις εσύ. Αυτόματα ο περιορισμός, ενώ αφήνει την επιλογή σ’ εσένα, ταυτόχρονα σε χαλιναγωγεί ως προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Οι άγκυρες που έχουμε στη ζωή μας, μάς οδηγούν πολύ συχνά σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις χωρίς απαραίτητα να είναι οι σωστές για εμάς. Έχουμε όμως έτσι να ρίξουμε μέσα μας κάπου την ευθύνη. Όταν τοποθετείται ολάκερη πάνω μας, το φορτίο γίνεται ασήκωτο σε περίπτωση λάθους. Θα πρέπει να παραδεχτούμε στον εαυτό μας πως αποτύχαμε. Και τότε όλοι γύρω μας θα δουν πως δεν είμαστε έτοιμοι να διαλέγουμε χωρίς άγκυρες. Αυτό που μας δυσκόλευε ν’ αποφασίσουμε, δεν ήταν ποτέ η ουσία του διλήμματος. Αλλά η κατάληξη. Ο φόβος της αποτυχίας. Γιατί είναι διαφορετικό να πιστεύεις μόνος σου στον εαυτό σου από το να στηρίζουν κι άλλοι την απόφασή σου. Άσχετα αν οι ίδιοι στηρίζουν την επιλογή που ταιριάζει καλύτερα σ’ αυτούς παρά σ’ εσένα.

Όταν σκέφτεσαι μόνο με τα δικά σου θέλω, χωρίς να υπάρχουν επιπτώσεις ως προς τρίτους κι ενδεχομένως να σε βαρύνουν τύψεις, η οποιαδήποτε απόφαση πρέπει φαινομενικά να είναι εύκολη καθώς θα είναι κομμένη και ραμμένη ακριβώς στα μέτρα μας. Πόση εμπιστοσύνη όμως δείχνουμε στον εαυτό μας ότι ξέρουμε το καλύτερο για μας; Κι εκεί ελλοχεύει η δυσκολία. Το μέλλον κι η εξέλιξη των πραγμάτων είναι κάτι εντελώς άγνωστο για εμάς. Κι ο φόβος μας για κάθε τι άγνωστο περιπλέκει τα πράγματα. Επικουρικά, μεγαλώνοντας σε μια κοινωνία που το «λάθος» λιθοβολείται με επιδοκιμαστικά βλέμματα τρίτων κι άσχετων, μας δημιουργείται μια ανασφάλεια που μας περιορίζει στο να λάβουμε υπόψιν μας μόνο αυτό το “θέλω” που μας παρακινεί μέσα μας. Αν, για παράδειγμα, έχεις να επιλέξεις ανάμεσα σε τρεις δουλειές αλλά παρ’ όλα αυτά, καμία δε σου αρέσει απόλυτα και προτιμάς να συνεχίσεις να ψάχνεις, όλοι θα σε παροτρύνουν να διαλέξεις μία απ’ αυτές γιατί πολύ απλά αυτές έχεις. Ακόμη κι οι ίδιες οι επιλογές ξεκινούν να σε περιορίζουν, αφαιρώντας σου το δικαίωμα άλλων εναλλακτικών. Μόνο αν έχεις απόλυτη εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, υπολογίζεις περισσότερο τις δικές σου σκέψεις. Γιατί ό,τι και ν’ αποφασίσεις, ρίσκο θα είναι.

Αν όμως έχεις μια κατεύθυνση, όπως ότι λόγω μιας μακροχρόνιας σχέσης δεν μπορείς να φύγεις για σεζόν το καλοκαίρι αλλά να περιοριστείς γεωγραφικά στην πόλη σου, αυτομάτως κάποιες επιλογές σου αναιρούνται κι έτσι βλέπεις μπροστά σου μια ξεκάθαρη κατεύθυνση κι ας ήταν η μετακόμιση μια ουσιαστικότερη αναβάθμιση του βιογραφικού σου. Ίσως αυτό σε βγάλει από τη δύσκολη θέση όταν τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως φιλοδοξούσες. Πως δε φταίνε οι δεξιότητές σου, αλλά ένας εξωγενής παράγοντας που δε σου επέτρεψε ν’ ακολουθήσεις τα ιδανικά σου. Πως τα έφεραν έτσι οι συγκυρίες της ζωής κι εσύ δεν έφταιξες πουθενά.

Αν κόψεις τα δεσμά και πάψεις να γίνεσαι μαριονέτα σε κάθε σου επιλογή, είσαι σίγουρος ότι θ’ αντέξεις τις συνέπειες; Αν αποβάλεις τα συναισθήματά σου, έχεις εμπιστοσύνη στον τρόπο σκέψης σου ότι θ’ αποφανθείς τη σωστή απόφαση; Όλα θα μου πεις επιλογές είναι, αλλά ποιος τις κάνει τελικά;