Χωρίσαμε. Για τους άλφα και βήτα λόγους. Και καλούμαστε τώρα να περάσουμε απ’ το «εμείς» στο «εγώ». Είμαστε κάπου στη μέση αυτού που θα χαρακτηρίζαμε μεταβατικό στάδιο. Κι ευλόγως θα μας χαρακτήριζε κανείς χαμένους. Η σύγχυση κι η αμηχανία μας είναι εμφανείς. Όχι ότι είμαστε πληγωμένοι, καταβεβλημένοι κι όλα αυτά τα βαριά κι αρνητικά φορτισμένα. Είναι που δεν ξέρουμε πώς πάνε οι κανόνες του παιχνιδιού τώρα. Πώς να το κάνουμε, στη σχέση τα πράγματα είναι απλά. Τα «πρέπει» και τα «μη» είναι ξεκάθαρα. Τώρα κάπως το χάνουμε.
Και κάπου εκεί, στη μέση της μετάβασης, κι ενώ τα πηγαίναμε καλά, έρχεται ο έρωτας απ’ το πουθενά και μας χτυπά την πόρτα. Επιβλητικός, απαιτητικός, χωρίς περιθώρια αγνόησης. Τι κάνουμε; Οι άγραφοι κανόνες χωρισμού λένε πως είναι πολύ γρήγορα για κάτι καινούργιο. Ως ένδειξη σεβασμού προς τον πρώην κι όσα ζήσαμε οφείλουμε να περιμένουμε. Μα το θέλουμε το καινούργιο, μας ελκύει, μας σαγηνεύει. Μας τονώνει τις αισθήσεις, μας κάνει να νιώθουμε ζωντανοί όσο ποτέ. Κι είμαστε πάλι μικρά παιδιά που θέλουν τόσο τα γλυκά στο πάνω ράφι που ξέρουν ότι δεν μπορούν να φτάσουν.
Κι έπειτα, ακολουθεί το δίλημμα, έτοιμο να μας διχάσει. Λογική και κοινωνική σύμβαση ή έρωτας κι όπου μας βγάλει; Αναίσθητοι δεν είμαστε, δεν υπήρξαμε και δε θα υπάρξουμε και ποτέ. Όσα ζήσαμε μας καθορίζουν, μας στιγματίζουν. Ο πρώην όσο πρώην και να ‘ναι πέρασε απ’ τη ζωή μας, άφησε το στίγμα του. Κι εμείς θέλουμε κι οφείλουμε να είμαστε σωστοί. Να διατηρήσουμε και τη δικιά μας και τη δικιά του αξιοπρέπεια άθικτες.
Κάτι καινούργιο τη δεδομένη χρονική στιγμή θα επισκιαστεί από επικριτικά βλέμματα, πικρόχολα σχόλια, υπόνοιες για την ηθική μας. Ο κόσμος δεν υπήρξε ποτέ ευγενικός. Κανείς δε θα χαρεί με τη χαρά μας, κανείς δε θα μας χαριστεί. Θα μας χτυπήσουν αλύπητα μέχρι να μας ισοπεδώσουν. Και καλώς ή κακώς, μεγαλώσαμε με το να μας ενδιαφέρει τι θα πουν, να αποζητούμε την αποδοχή τους.
Ωστόσο, όσο και να μας νοιάζει η κοινή γνώμη ποτέ δε θα ήταν αρκετή να μας κρατήσει πίσω. Οι τύψεις όμως; Κάθε φορά που πάμε να χαμογελάσουμε, υπάρχει ένα «σταμάτα» στο πίσω μέρος του εγκεφάλου μας. Επιβεβλημένο δράμα. Ο χωρισμός συνεπάγεται θλίψη. Αν θέλουμε να τιμήσουμε τη σχέση κι όσα αυτή σήμαινε για μας, δε θα έπρεπε να χαμογελάμε. Με το να περνάμε καλά νιώθουμε ιερόσυλοι.
Κάθε φορά που πάμε να αφεθούμε σε κάτι καινούργιο μας τρώνε οι ενοχές. Κατηγορούμε τους εαυτούς μας ότι δεν ένιωσαν όσο έπρεπε, ότι δε βίωσαν το χωρισμό στο βάθος του. Ενώ η καρδιά μας είναι έτοιμη να προχωρήσει, το μυαλό τη θέλει πίσω. Και την κρατά με νύχια και με δόντια σε έναν άνευ λόγου κι αιτίας θρήνο για μια αυλαία που έχει πέσει εδώ και καιρό.
Προς τι ο μαζοχισμός; Η ευτυχία δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση. Κι αν έχουμε έστω και την παραμικρή ευκαιρία, οφείλουμε να την αδράξουμε. Χωρίς ψεύτικα «πρέπει» κι υπεκφυγές. Χωρίς τύψεις κι ενοχές. Χωρίς να μας ενδιαφέρει η γνώμη του οποιουδήποτε άλλου. Ο κάθε άνθρωπος ακολουθεί το δικό του ρυθμό και το δικό του τρόπο προσαρμογής μετά από ένα χωρισμό. Ποιος καθορίζει το κατάλληλο χρονικό διάστημα που μας επιτρέπεται;
Δεν είναι ούτε ένας μήνας, ούτε μία βδομάδα, ούτε ένας χρόνος. Είναι όσο χρειάζεται η καρδιά μας για να επουλώσει τις πληγές της και να ‘ναι και πάλι έτοιμη να ξαναγαπήσει. Κι ο χρόνος αυτός είναι πλήρως ανεξάρτητος της σημασίας που είχε για μας η σχέση αυτή. Καθορίζεται από πολλούς, διάφορους και περίπλοκους παράγοντες. Δεν είναι απλό, και προς Θεού, δε συνοψίζεται στη φράση «Αν άξιζε, θα πάρει καιρό να ξεπεραστεί».
Το πόσο άξιζε για μας, δεν μπορεί να το ξέρει κανείς άλλος πέρα από μας τους ίδιους. Μόνο εμείς μπορούμε να προσδιορίσουμε την πολυτιμότητα αυτού που είχαμε. Την καθορίζουμε μέσα απ’ τη στάση μας απέναντι στον άλλο, την εκτίμηση και την αγάπη που του δείχνουμε. Μπορούμε να τιμήσουμε κάτι χωρίς να το εξευτελίσουμε, αλλά και χωρίς να δώσουμε αντάλλαγμα τη χαρά μας. Εμείς θέτουμε τις ισορροπίες.
Αν παρ’ όλα αυτά πρέπει να διαλέξουμε, πρέπει να ξέρουμε ότι την ευτυχία μας δεν τη χρωστάμε σε κανένα και σε τίποτα. Κανείς δεν αξίζει τέτοια θυσία. Κανένα παρελθόν καμία σχέση. Δεν μπορούμε να απαιτούμε απ’ τους εαυτούς μας να ζουν στο παρελθόν. Το μέλλον είναι μπροστά μας και μόνο σ’ αυτό μπορούμε να ελπίζουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη