«Πώς γνωριστήκατε;» ρωτάνε. «Μέσω κοινού γνωστού» λέει, και το περνάει στο χαλαρό. Καμία βαρυσήμαντη δήλωση. Ούτε μια παύση ανάσας, κάτι να δώσει υπόσταση σ’ αυτόν τον άγνωστο Χ, τον λεγόμενο «κοινό γνωστό». Κανένα ίχνος σεβασμού στο πρόσωπό του. Να μη σου τύχει να ‘σαι στη θέση του. Μεγάλα ζόρια. Δυσμενής κατάσταση, φίλε μου.
Να το πάρουμε απ’ την αρχή το θέμα. Κάπως παράξενα τα ‘φερε τα πράγματα το φίλτατο σύμπαν και μετά από μία σειρά συγκυριών βρέθηκες να ‘σαι ο συνδετικός κρίκος. Το σημείο τομής δύο εφαπτόμενων κύκλων. Εσύ ο λόγος κι η αιτία που έσμιξαν δύο άνθρωποι. Ε, τώρα αν το πάρουμε φιλοσοφικά το θέμα, μπορεί να ήσουν κι απλά η αφορμή. Λες αν ήταν γραφτό τους να συναντηθούν με τον ένα ή άλλο τρόπο, θα συνέβαινε. Και πάλι δεν μπορείς να το ξέρεις.
Όπως και να ‘χει, όπως κι αν τα ‘φερε η μοίρα κι η ζωή, έμελλε να ‘σουν εσύ ο υπαίτιος της γνωριμίας τους και της επακόλουθης σχέσης. Κι αν το επιδίωξες, αν δηλαδή θεώρησες πως η Μαρία ταίριαζε με τον Νίκο και τους έφερες επίτηδες κοντά, τότε μπορείς να πεις πως έσκαψες μόνος σου τον λάκκο σου, γιατί αναμίχθηκες σε ξένες υποθέσεις, εκεί που δε σε σπέρνουν κι εν τέλει βίωσες τις συνέπειες των πράξεών σου. Κι ας αγιάζει ο σκοπός τα μέσα, δεν αφαιρεί και τις συνέπειες. Μπορεί, όμως, να κατέληξες κι εντελώς θύμα των περιστάσεων, γιατί η γνωριμία και το ειδύλλιο Μαρίας-Νίκου έγινε πλήρως στην τύχη και με καμία δική σου συμμετοχή κι επιδίωξη. Και σε πήρε κι εσένα η μπάλα σιωπηλά και κυρίως εν αγνοία σου. Τότε, φίλε μου, χαρακτηρίζεσαι άτυχος.
Γιατί καθόλου απλή υπόθεση δεν είναι να ‘σαι ο κοινός γνωστός. Και, άντε, πες στις ένδοξες μέρες της σχέσης τους περνάς καλά. Είσαι υπαίτιος της ευτυχίας τους. Έκανες τους δύο ένα. Ποιος φτερωτός έρωτας και ποια βέλη; Εσύ ήσουν ο ήρωας της δική τους ιστορίας. Εσύ κι ο κινητήριος μοχλός. Αν είσαι τυχερός, μπορεί να πάρεις μια ευγενή αναφορά στη χιλιοειπωμένη ιστορία γνωριμίας. Τον τίτλο «κοινός γνωστός», να ξέρεις, δεν τον γλυτώνεις. Τον επωμίζεσαι με τιμές και τον φοράς με περηφάνια.
Στις μαύρες τους, όμως; Εκεί που η σχέση γίνεται εμπόλεμη ζώνη, εσύ τι ρόλο καλείσαι να διαδραματίσεις; Βομβαρδίζεσαι από παντού. Σου τάζουν τον ουρανό με τ’ άστρα να επιλέξεις στρατόπεδο. Κι αν δεν το κάνεις, σε πυροβολούν με απειλές. Κι έρχονται μετά κι οι προτάσεις κάτω απ’ το τραπέζι. Να κάνεις τον μυστικό πράκτορα για τη μία πλευρά και να αποσπάσεις πληροφορίες απ’ την άλλη. Κάθε προσπάθειά σου να αρνηθείς, πάει εις μάτην. Όπως και κάθε απόπειρα να κρατήσεις ουδετερότητα αποτυγχάνει. Οι εκκλήσεις σου για πολιτισμένες στάσεις και συζητήσεις ενηλίκων δεν εισακούγονται ποτέ. Και καταλήγεις να καταριέσαι την ώρα και τη στιγμή που φορτώθηκες αυτή την ευθύνη.
Κι αν γίνει το μοιραίο και χωρίσουν, μένεις μετέωρος στη μέση. Δεν έχεις καμία αμφιβολία πως εσύ θα μαζέψεις τα σπασμένα της σχέσης τους. Εσύ θα κανονίζεις να μη συναντηθούν τυχαία σε κάποια έξοδο. Κι εσύ θα τους αναγκάζεις να φερθούν με ανωτερότητα, αν προκύψει τέτοιο ενδεχόμενο. Κι έπειτα, εσύ θα πρέπει να απαντάς ερωτήσεις του στιλ τι κάνει ο άλλος με τη ζωή του, πόσο στα πατώματα σέρνεται και κυρίως να ενημερώνεις αν έχει προχωρήσει και πόσο. Κι αν διανοηθείς να παραλείψεις λεπτομέρειες, βρες μετά τρύπα να κρυφτείς. Κι αν μάθουν ότι ήξερες κάτι και δε μίλαγες, θα γίνουν Χίτλερ και θα σε κάνουν Εβραίο.
Καθόλου απλή περίπτωση, σας λέω. Βαριά ευθύνη. Και κυρίως καθόλου ευχάριστη. Και να πεις πως αναγνωρίζει και κανένας την αξία σου; Μπα. Είναι εγωιστής ο έρωτας. Τα σαρώνει όλα στο πέρασμά του. Και συνήθως πληρώνουν τα σπασμένα άλλοι. Πάντως, αν διατελέσεις ποτέ καθήκοντα κοινού γνωστού, στο τέλος μπορείς να καταγραφείς με χρυσά γράμματα στην ιστορία του έρωτα ως παράπλευρη απώλεια.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη