Η ευτυχία. Αυτή που στροβιλίζει στα κεφάλια μας. Η πιο πολυσυζητημένη έννοια. Αφηρημένη. Πώς να την προσδιορίσεις; Κι όσοι ψυχολόγοι κι ειδήμονες προσπάθησαν να την ερμηνεύσουν και να τη χρωματίσουν με πεταμένες λέξεις, έπρεπε να παραδεχτούν πως δεν τη γνώρισαν ποτέ κι ιδέα δεν είχαν για τι πράμα μιλούσαν. Κι όμως, παρά την αδυναμία του να την προσδιορίσει, παρά τις αμφιβολίες του για την ύπαρξή της, παρά τις πιθανότητες που είναι εναντίον του, ο άνθρωπος αιώνες τώρα αφιερώνει τη ζωή του σ’ έναν αγώνα απόκτησής της.
Απ’ τη στιγμή που γεννιόμαστε, μέχρι εκείνη που πεθαίνουμε, αυτοσκοπός είναι η ευτυχία. Να φτάσουμε να φέρουμε τη ζωή μας στα μέτρα μας, έτσι ώστε να μας ικανοποιεί και να μας κάνει χαρούμενους, με την ελπίδα ότι κάπου εκεί θα πλησιάσουμε την ευτυχία. Αυτό μας έμαθαν να κάνουμε. Ανέκαθεν εκείνη χρησιμοποιείτο ως κινητήριος μοχλός. Στο σχολείο, όταν αρνούμασταν να διαβάσουμε, μας έπειθαν με το επιχείρημα ότι σπουδάζοντας θα αποκοτήσουμε μια καλή δουλειά, ώστε να μας εξασφαλίσει μια καλύτερη ζωή και να ‘μαστε ευτυχισμένοι.
Βέβαια, κανείς δεν ασχολήθηκε με την ευτυχία μας τότε, εκείνη τη στιγμή που μιλούσαμε, εκείνα τα χρόνια που διαβάζαμε και λιώναμε στους καφέδες με ενέσεις άγχους και πίεσης. Ήταν θυσίες για τη μετέπειτα ευτυχία μας. Κι όταν ήρθε το μετά, το εργάκι συνεχίστηκε και στο πανεπιστήμιο, με μια σπουδή που δε μας ικανοποιούσε, μα θα μπορούσε να μας συντηρεί οικονομικά. Για να αποφοιτήσουμε και να γίνουμε υπάλληλοι κάποιου, να μας πληρώνει για να ζούμε.
Κι αν ακόμα δεν ήμασταν ευτυχισμένοι, το ρίχναμε στο γεγονός πως ήμασταν μόνοι. Οπότε σε μία ακόμη προσπάθεια αναζήτησης της ευτυχίας, καταλήγουμε παντρεμένοι με παιδιά. Και τότε, πρέπει να ‘μαστε ευτυχισμένοι. Μα μας παρασύρει η καθημερινότητα. Τα λεφτά δε φτάνουν. Τα παιδιά έχουν ανάγκες. Το σπίτι θέλει συντήρηση. Οι λογαριασμοί και τα δάνεια θέλουν εξόφληση. Κι έπειτα δεν είσαι πλέον υπόλογος μόνο για τη δική σου ευτυχία. Είναι κι η ευτυχία των παιδιών σου που πρέπει να εξασφαλίσεις. Πρέπει να τους δώσεις τις βάσεις για να μπορούν να υπάρξουν ευτυχισμένα.
Κι ο αγώνας για ευτυχία δε σταματά ποτέ. Κι εμείς χανόμαστε κάπου στην πορεία. Και, τελικά, ξεχνάμε να ευτυχήσουμε. Ξεχνάμε να απολαύσουμε τις μικρές στιγμές. Ξεχνάμε να γελάσουμε και να χορέψουμε. Δεν προλαβαίνουμε να κολυμπήσουμε στη θάλασσα, ή να αναπνεύσουμε τον φρέσκο αέρα του βουνού. Δε μας μένει διάθεση να δούμε ηλιοβασιλέματα ή να παρατηρήσουμε το φεγγάρι, όταν είναι πανσέληνος. Δεν καθόμαστε να ακούσουμε ένα δίσκο που αγαπάμε ή να κλάψουμε με μια ταινία που μας συγκινεί. Δεν έχουμε χρόνο, γιατί πρέπει να προλάβουμε να ευτυχίσουμε. Κι έτσι, δε βλέπουμε την ευτυχία που κρύβεται κάτω απ’ τα μάτια μας.
Δεν προλαβαίνουμε να ερωτευτούμε. Το τρέχουμε και μας αγχώνει, γιατί δε θα προλάβουμε να παντρευτούμε και να κάνουμε οικογένεια και να ευτυχήσουμε. Και δεν απολαμβάνουμε το αίσθημα του φιλιού. Τη μυρωδιά του άλλου και τη γεύση του. Δεν προλαβαίνουμε να τον χαζέψουμε όταν κοιμάται. Δεν έχουμε χρόνο να κάνουμε βόλτες και ταξίδια μαζί του. Ξοδεύουμε τις στιγμές μας. Μένουμε μακριά, γιατί πρέπει, γιατί δεν μπορούμε να είμαστε μαζί, γιατί πρέπει να ‘μαστε σε άλλη χώρα, γιατί πρέπει να είμαστε με κάποιον άλλο. Και ξεχνάμε να ‘μαστε ευτυχισμένοι.
Κι όταν κάνουμε οικογένεια, δεν προλαβαίνουμε να παίξουμε με τα παιδιά μας, να πάμε μια βόλτα με το ποδήλατο, να τα μάθουμε να μετρούν τ’ αστέρια. Δεν έχουμε χρόνο να τα πάρουμε εκδρομές ή να τους διαβάσουμε ένα παραμύθι πριν πάνε για ύπνο. Να τους μαγειρέψουμε το αγαπημένο τους φαγητό και να τους πούμε πόσο τα αγαπάμε. Και ξεχνάμε να ‘μαστε ευτυχισμένοι. Και τα μαθαίνουμε να ξεχνούν κι αυτά.
Η ευτυχία δεν είναι τα πολλά και τα μακρινά. Είναι τα λίγα, τα κοντινά. Ένα χαμόγελο και μια καλή κουβέντα. Ένα τραγούδι που είχαμε ν’ ακούσουμε χρόνια. Μια αγκαλιά ζεστή να μας προσφέρει ασφάλεια. Ένας φίλος που μας έλειψε, μια ευφάνταστη συζήτηση και δύο μπουκάλια μπίρα. Η ευτυχία δε χτίζεται με τον καιρό. Κρύβεται στα αυθόρμητα, κρύβεται μέσα σου. Κι είσαι εσύ υπεύθυνος να μην την αγνοήσεις. Είσαι εσύ υπεύθυνος να μην ξεχάσεις να ‘σαι ευτυχισμένος.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη