Πηγαίνετε στην κουζίνα κι αφού μπείτε, στέκεστε στο κέντρο αυτής κι αναρωτιέστε για ποιο λόγο πήγατε εκεί, τι θέλατε να κάνετε; Ανοίγετε το ψυγείο αποφασισμένοι και μια στιγμή μετά απορείτε γιατί το ανοίξατε, με βλέμμα χαμένο; Μήπως ξεχάσατε τη λίστα του supermarket σπίτι; Δε θυμάστε πού βάλατε τα κλειδιά σας; Τελικά, στην κουζίνα μπήκατε για νερό; Ποιος ξέρει; Το μυαλό σας ένα κενό. Αν και συχνά γελάμε σκεπτόμενοι τέτοιες στιγμές, να ξέρετε ότι συμβαίνουν σε όλους -απ’ τους πολύ νέους ως τους πιο ηλικιωμένους.
Τα τελευταία χρόνια, πληθώρα επιστημόνων κι ερευνητών μελετά διάφορα ζητήματα αναφορικά με τη μνήμη, κάνοντας χρήση προηγμένης τεχνολογίας απεικόνισης του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλός μας λειτουργεί ως μια σειρά δικτύων, με διαφορετικές περιοχές που επικοινωνούν μεταξύ τους ανά πάσα στιγμή. Όταν προσπαθήσουμε να θυμηθούμε κάτι, ο εγκέφαλός μας δημιουργεί ένα νέο δίκτυο. Οι διάφορες δυσλειτουργίες μνήμης (στιγμιαία απώλεια μνήμης) εμφανίζονται όταν υπάρχει ένα σπάσιμο σε αυτό το δίκτυο.
Τι προκαλεί, λοιπόν, αυτό το σπάσιμο, αυτό το διάλειμμα; Κάποια παρεμβολή, η οποία έχει ως συνέπεια να εμποδίσει την ικανότητά μας να εστιάσουμε σε αυτό που σκεφτόμασταν. Παρεμβολές μπορεί να είναι οτιδήποτε. Απ’ το κινητό μας που χτυπάει και μας παρασύρει ο ήχος ή η χρωματιστή οθόνη του τραβά την προσοχή μας, ως και μία νοσταλγική σκέψη, μια νοητή επιστροφή στο παρελθόν. Έχει διαπιστωθεί, σύμφωνα με ερευνητές, ότι όταν ένα άτομο εκτίθεται σε παρεμβολές, η ικανότητά του να ανακαλεί πληροφορίες, ακόμη και σε σύντομα χρονικά διαστήματα, μειώνεται σημαντικά.
Τι μπορείτε, όμως, να κάνετε για να το αντιμετωπίσετε; Προσπαθήστε να περιορίσετε τις παρεμβολές, όλα αυτά τα εξωτερικά ερεθίσματα που σας αποσυντονίζουν. Δεν είναι κάτι που μπορείτε πάντα να το καταφέρνετε, αλλά χρειάζεται να μάθετε να εστιάζετε την προσοχή σας στο έργο που εκείνη τη στιγμή επείγει, περισσότερη συγκέντρωση επομένως κι ένα βήμα τη φορά.
Έτσι, αν πάτε στην κουζίνα για να συμπληρώσετε κάτι στη λίστα με τα εβδομαδιαία ψώνια, μην απαντήσετε στο κινητό σας ή μην αφήστε το μυαλό σας να περιπλανηθεί στη συζήτηση που είχατε με το σύντροφό σας χθες το πρωί. Μάθετε να διευκολύνετε τη δουλειά σας, κρατώντας αυτό που έχετε να κάνετε στο νου σας, μέχρι να το τελειώσετε.
Μπορείτε, επίσης να εκπαιδεύσετε τον εγκέφαλό σας να ανακαλεί πληροφορίες μέσω της άσκησης. Ο εγκέφαλός μας έχει την ικανότητα να βελτιώνεται σε κάτι όταν αμφισβητείται, λένε οι ερευνητές. Δοκιμάστε αυτό: Την επόμενη φορά που θα πάτε στο supermarket, μην πάρετε μαζί τη λίστα σας (συνειδητά, όχι γιατί πάλι την ξεχάσατε) και προσπαθήστε να δείτε πόσα στοιχεία αυτής θα μπορέσετε να θυμηθείτε. Τις πρώτες φορές, θα επιστρέψετε με αρκετές ελλείψεις, ίσως να ‘χετε κάποια σπάνια αναλαμπή ως εξαίρεση βέβαια, σταδιακά όμως θα δείτε διαφορά.
Λίγο το άγχος της καθημερινότητας και της δουλειάς, λίγο η επιβίωση με τον έρωτα της ζωής μας, τα παιδιά και το σκύλο μας, δεν είναι κι άξιο απορίας γιατί η λίστα με τα ψώνια της εβδομάδας δεν είναι ποτέ πλήρης και πάντα κάτι μας ξεφεύγει. Ένα μυαλό κι αυτό, τι να πρωτοθυμηθεί;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη