Λένε, πως η ειλικρίνεια είναι το άλφα και το ωμέγα μιας σχέσης. Λένε επίσης, πως ανάμεσα στα ζευγάρια δεν πρέπει να υπάρχει κανένα μυστικό για να θεωρείται η σχέση υγιής και επιτυχημένη. Αν όμως αυτή η ειλικρίνεια φτάσει μια μέρα στο σημείο όπου κανείς δεν μπορεί να τη διαχειριστεί τι γίνεται; Για τι είδους ειλικρίνεια μιλάμε και πότε ξεπερνάμε τα όρια; Και βασικώς, μπορούν αυτά να ξεπεραστούν;
«Μίλα μου, θέλω να είσαι απόλυτα ειλικρινής μαζί μου. Πες τα μου όλα, μη μου κρύψεις τίποτα» και κάπου εκεί αρχίζουν να σκάνε ένα-ένα στο μυαλό σου όλα τα άσχημα που ίσως έκανες ποτέ σου. Και μαζί έρχονται και οι δεύτερες σκέψεις. «Κι αν όσα πω ακουστούν άσχημα;», «Κι αν δεν τα αντέξει;» και θες να αφεθείς, δε σε κρατάει αυτό. Θες να πεις στον άνθρωπό σου όσες περισσότερες λεπτομέρειες της ιστορίας σου μπορείς κι ας έχει και μελανά σημεία. Και αφού έτσι ένιωσες, έτσι και να πράξεις.
Αφήνεσαι λοιπόν και δείχνεις την «άσχημη» πλευρά σου. Του εκμυστηρεύεσαι τη χειρότερη πράξη που έχεις κάνει. Κάπου εκεί όμως μπορεί να παίζεις κορώνα-γράμματα και τη σχέση σας. Ιδιαίτερα αν η πράξη, όποια κι αν είναι αυτή, ακουμπάει τα όρια του άλλου για το ακραίο. Ερωτήματα που προκύπτουν· είναι ο σύντροφός σου το κατάλληλο άτομο για αυτήν τη συζήτηση; Θεωρείς πως μπορεί να διαχειριστεί όσα του πεις χωρίς να αλλάξει την άποψή του για εσένα; Και δεν έχει τόση σημασία τo τι είναι αυτό που εκμυστηρεύεσαι, ίσως να είναι κάτι μικρό ίσως και κάτι μεγάλο. Μπορεί να μιλήσεις για κάποια σχέση στην οποία είπες ψέματα, για περίπτωση στην οποία κεράτωσες ή ακόμη και για στιγμή που ακούμπησες τα όρια της επιθετικότητας με πρώην σύντροφό σου. Και ίσως το πρώτο άκουσμα να πατάει σε κόκκινες γραμμές, σε ένα δεύτερο όμως άλλες σκέψεις επικρατούν. Γιατί να έφτασες σε αυτό το σημείο; Πότε μια πράξη περνάει τη γραμμή και χαρακτηρίζεται ως μη αναστρέψιμη και ικανή να δείξει μελλοντικές συμπεριφορές;
Σύμφωνα με την ψυχολογία οι ισορροπίες σε τέτοια θέματα, ταλαντεύονται σε ένα πολύ λεπτό σχοινί που λέγεται «οικειότητα». Τα ζευγάρια καμιά φορά λόγω της άνεσης που νιώθουν μεταξύ τους αψηφούν το γεγονός ότι μια ανάρμοστη συμπεριφορά που ξεπερνάει κάθε προηγούμενο ανήκει πλέον στο κομμάτι του ανεπίτρεπτου. Εκεί είναι που χάνεται η μπάλα και φερόμαστε με τρόπους ακόμη και σε εμάς πρωτόγνωρους.
Βρίσκεσαι λοιπόν στη θέση να εξομολογείσαι στο ταίρι σου τέτοιες στιγμές, ενώ δεν είχες δείξει ποτέ πριν μια τέτοια σου εκδοχή. Και ίσως να ήταν κάτι που έγινε μόνο μία φορά, αλλά ποιος θα του το εγγυηθεί αυτό; Είναι αναμενόμενο ο άνθρωπός σου να μην ξέρει πώς να διαχειριστεί την πληροφορία που μόλις του έδωσες. Ίσως δηλώσει πως χρειάζεται λίγο χρόνο να το επεξεργαστεί. Μπορεί να ξεκινήσει να μιλάει ακατάπαυστα, μπορεί όμως να μη βγάλει και μιλιά. Μην περιμένεις λύση, ούτε χάιδεμα στα αυτιά. Μην περιμένεις κατανόηση. Κράτα όμως υπόψιν πως αν η πράξη σου είναι κάτι που βασάνιζε κι εσένα τότε ίσως ο σύντροφός σου να μην είναι ο σωστός άνθρωπος για να ακουμπήσεις το βάρος σου. Εκείνος που ξέρει καλύτερα να αντιμετωπίσει εξομολογήσεις που όντως μας ταλαιπωρούν, δεν είναι ο άνθρωπός μας αλλά ένας ψυχολόγος, ο οποίος δε θα κρίνει, δε θα απομακρύνει από την ανάγκη για εξωτερίκευση του «κακού εαυτού» και σίγουρα δε θα νιώσει αβεβαιότητα για τον άνθρωπο που έχει απέναντι του, μιας και η σχέση δεν είναι τέτοιας φύσης.
Το να κρύβεις ένοχα μυστικά και μια πλευρά που σου είναι ακατανόητη είναι βαρύ φορτίο, ίσως λοιπόν θελήσεις να το εξωτερικεύσεις απλώς για να μην το κρατάς μέσα σου. Σαν μια ύστατη προσπάθεια να ξεκολλήσεις το χρόνο από μια κακιά του στιγμή, με τη βοήθεια μάλιστα κάποιου για τον οποίο έχεις συναισθήματα. Μετάνοια λέγεται και ανάγκη. Πόσο ευάλωτος και απελευθερωμένος μπορεί να νιώσει όμως κάποιος μετά από μια τέτοια συζήτηση; Μπορεί να πλημμυρίσουμε με διάφορα συναισθήματα. Δυσκολία και αμφιβολίες αρχικά στο ζενίθ τους. Η αίσθηση ότι είσαι ευάλωτος. Σαν να έπαιζες κρυφτό και ξαφνικά να βγήκες από τη κρυψώνα σου φωνάζοντας «εδώ είμαι». Σε κατακλύζουν σκέψεις και αμφιβολίες για το αν έκανες καλά. Αν τυχόν πήρε τροπή η σχέση και από ζευγάρι περάσατε σε ρόλους ψυχαναλυτή και ασθενή. Έπειτα, αφού δεν έχεις κάτι άλλο να προσθέσεις, ίσως να κάνει εμφάνιση και η αίσθηση της απελευθέρωσης. Και τέλος, η αγωνία. Πώς σε αντικρίζουν τώρα τα μάτια που σε έβλεπαν πριν λίγο γεμάτα με απορία αλλά συνάμα και απέραντη αγάπη; Ποια είναι η θέση του ακροατή σου τώρα;
Η σχέση ανάμεσα στα ζευγάρια πρέπει να είναι ερωτική κι όχι ιατρικής φύσεως. Ο σύντροφος μας μπορεί να είναι βράχος και συμπαραστάτης μας, ένας ώμος για να κλάψουμε και μια αγκαλιά για να ηρεμίσουμε. Δεν μπορεί όμως να είναι ο ψυχαναλυτής μας ή το εξομολογητήριό μας. Θέλει σκέψη, ζύγισμα και καλή κατανόηση των εκάστοτε ρόλων. Ο καθένας εδώ έχει το κομμάτι του και ο άνθρωπός μας τελικά ίσως να είναι καλύτερα να μένει απλά αυτό.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη