Άλλοι το λένε βαμπιρισμό, άλλοι μη υγιή σχέση, άλλοι συνεξάρτηση, προσκόλληση, απώλεια ταυτότητας. Ο κοινός παρονομαστής είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση που μας οδηγεί σε σχέσεις που τη ρίχνει κι άλλο στα πατώματα. Αν το ξεκινήσουμε από την επικρατούσα πεποίθηση ότι οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση έχουν αρνητισμό και τάση για διαμαρτυρία, κάτι που σε συγκεκριμένη κοινωνική συνάφεια μπορεί να ‘ναι αληθές, τότε θα αφήσουμε εκτός το πολύ σημαντικό κομμάτι της αιτιότητας και θα υποπέσουμε σε σφοδρό victim blaming. Στην άλλη περίπτωση τώρα, που απλώς ισχυριστούμε πως η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι η αντίδραση στη δράση του θύτη, τότε μήπως αφήνουμε εκτός πλάνου την ευθύνη;
Τα δεδομένα δείχνουν ότι στις ερωτικές σχέσεις, ο σύντροφος με χαμηλή αυτοεκτίμηση και δεν εκφράζεται εύκολα, αλλά και δε διαχειρίζεται τις κρίσεις της σχέσης. Άρα ίσως έχει περισσότερη σημασία να εστιάσουμε πού οδηγείται παρά από τι πυροδοτείται, γιατί ενδεχομένως το δεύτερο να μας οδηγήσει έτσι κι αλλιώς στο πρώτο. Έστω λοιπόν ότι η σχέση σου και κάνει να νιώθεις πως δεν μπορείς να μιλάς ή να ανοίγεσαι. Αν δυο άνθρωποι που είναι ερωτευμένοι δεν μπορούν ν’ ανταποκριθούν σε μια ανοικτή κι ειλικρινή συζήτηση για τη σχέση τους, δεν είναι απαραίτητο ότι αδιαφορούν για το θέμα της συζήτησης, αλλά πιθανόν φοβούνται τις συνέπειες της έκφρασής τους. Σ’ έρευνες για τη στενή συντροφική επικοινωνία, οι ψυχολόγοι έχουν επικεντρωθεί στις επιπτώσεις της χαμηλής αυτοεκτίμησης του συντρόφου σε μια σχέση κι έχουν διατυπώσει αξιοσημείωτα συμπεράσματα. «Έχουμε διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι με αρνητική αυτο-αντίληψη, διακατέχονται συχνά από αμφιβολίες κι ανησυχίες σχετικά με τη γνώμη που έχουν οι άλλοι για αυτούς, λέει. Αυτή η αντίληψη μπορεί να οδηγήσει τα άτομα με χαμηλό αυτοσεβασμό προς μια αμυντική, αυτο-προστατευτική συμπεριφορά, όπως η αποφυγή της αντιπαράθεσης».
Κι όπως όλα τα θέματα της ψυχοσύνθεσής μας, το θέμα χαμηλής αυτοεκτίμησης είναι πυρηνικό κι η βασική αιτία της χαμηλής αυτοεκτίμησης έχει τις ρίζες της στα βιώματα και τα τραύματα της παιδικής ηλικίας. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση σε μια σχέση, δηλώνει την ανασφάλεια που βιώνει κάποιος εν γένει και δείχνει την αδυναμία του να αφήσει τον εαυτό του ευάλωτο, καθώς θεωρεί πως τίποτα δε θα πάει καλά αν το κάνει. Συνεπώς, τη βγάζει και τη σχέση του νομοτελειακά αδιάφορη κι άνευ καλής πρόθεσης -πόσω μάλλον συναισθήματος- κι έτσι θα προσελκύσει ανθρώπους και καταστάσεις που θα του επιβεβαιώσουν τις υποψίες του ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Υπάρχουν πάντα τα σημάδια που μπορούν να το επιβεβαιώσουν, αρκεί να θέλει κανείς να τα δει:
1. Ψυχολογική εξάρτηση και προσκόλληση στη σχέση
Από τη μεγαλύτερη κι ισχυρότερη, όπως αυτή που αφορά συνθήκες επιβίωσης και σωματικής ακεραιότητας- όπως για παράδειγμα να μην τρως αν δε φάει, να μην εργάζεσαι για να μη λείπεις, να μην κοιμάσαι από το άγχος μήπως κάτι συμβεί, να έχεις εθισμούς ή αυτοκαταστροφικές τάσεις, ως και πιο μικρά κι απλά -φαινομενικά- πράγματα όπως το «αν δε βγει δε βγαίνω».
2. Συνεχής ζήλια και κτητικότητα
Το ότι έχουμε στο μυαλό μας πως η συναισθηματική κακοποίηση συχνά εμφανίζεται σε άτομα ισχυρά με υψηλή εικόνα εαυτού είναι ίσως το μεγαλύτερο λάθος που μπορούμε να κάνουμε στην αναγνώριση του θύματος. Ένας άνθρωπος παρακινημένος από χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να γίνει απίστευτα κτητικός, ως και βίαιος, γιατί αισθανεται πως δεν είναι άξιος της σχέσης του και πως δεν μπορεί να την κρατήσει με τα προσόντα του. Βλέπει παντού εχθρούς και κάνει ξεσπάσματα ζήλιας στον σύντροφό του, ενώ δεν καθησυχάζεται ποτέ γιατί δεν έχει αίσθηση της πραγματικότητας.
3. Διαρκής φόβος εγκατάλειψης με γένεση αρνητικών σκέψεων
Πάνω στο ίδιο μοτίβο και λόγω του ότι η αυταξία βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, κοιμάται και ξυπνάει με τον φόβο της εγκατάλειψης που μπορούν να τον κάνουν είτε φοβερά παθητικό είτε απίστευτα αυταρχικό.
4. Διαρκής ανάγκη για επιβεβαίωση
Που σαφώς, μπορεί να έλξει τους λάθος ανθρώπους αλλά και να πυροδοτήσει και λανθασμένες συμπεριφορές σε σημείο να μην αναγνωρίζει κι ο σύντροφος που δεν πλήττεται από χαμηλή αυτοεκτίμηση τον εαυτό του. Το σημείο αυτό όμως, θα είναι και το σημείο που πρέπει να χτυπήσει συναγερμός και να σταματήσει να ρίχνει την προσοχή του και την ευθύνη στον άλλο.
Αν νιώθετε ότι όλα αυτά σας μοιάζουν οικεία, καλό είναι να διαχειριστείτε με κάποιον ειδικό την αποδοχή της συναισθηματικής αυτής κατάστασης για τη θεραπεία της. Σας αξίζει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σας που θα έλξει μια σχέση που δε θα φοβάστε διαρκώς πού μπορεί να πάει κι αν θέλει να μείνει.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Ευαγγελία Τόλη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
