Σε γενικές γραμμές, από ιατρικής αλλά και ψυχολογικής άποψης, το κλάμα είναι μια απολύτως φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού, ένας τρόπος έκφρασης των έντονων συναισθημάτων μας, ένας μηχανισμός αποτοξίνωσης και αποφόρτισης.

Συχνά-πυκνά, πιάνουμε τον εαυτό μας να δακρύζει σε ανύποπτο χρόνο, σε κάποια εξαιρετικά χαρμόσυνη φάση της ζωής μας, κατόπιν κάποιου θλιβερού περιστατικού αλλά πολλές φορές, απλά και για να αποβάλλουμε το συσσωρευμένο στρες και την αβάσταχτη πίεση της στιγμής. Τι γίνεται όμως όταν βλέπουμε άλλους και κυρίως δικούς μας ανθρώπους να κλαίνε; Είναι και σ’ αυτή την περίπτωση το ίδιο απλά τα πράγματα για εμάς;

Και ας πούμε ότι με το παιδικό κλάμα είμαστε κάπως πιο εξοικειωμένοι. Δε σου κάνει τόση εντύπωση βρε παιδί μου, δε σε ξαφνιάζει το ίδιο με το δάκρυ ενός ενήλικα. Ένα παιδάκι -πόσο μάλλον ένα μωράκι- θα κλάψει πολύ εύκολα, πολύ πιο συχνά, με την παραμικρή αφορμή ή νευρικότητα.

Για να λέμε και του στραβού το δίκιο, βέβαια, ακόμη και σ’ αυτή την περίπτωση, προς στιγμή -ειδικά αν είσαι νέα μανούλα- τα χάνεις λίγο. Πεινάει, πονάει, νυστάζει, βαριέται, πού να ξέρεις. Αμφιβάλλω αν ξέρει κι αυτό ακριβώς δηλαδή. Περνώντας ο καιρός, αρχίζεις και συνηθίζεις, εγκλιματίζεσαι, μαθαίνεις, καταλαβαίνεις κι αντιδράς πιο ψύχραιμα. Να σε πάω σε μια άλλη εικόνα τώρα. Όταν δακρύσει ο σύντροφός σου, άραγε, πώς το διαχειρίζεσαι; Στέκεσαι το ίδιο ψύχραιμος;

Μας πληγώνει να βλέπουμε τον άνθρωπό μας να πονάει. Πώς να μείνεις αμέτοχος; Πληγώνεσαι κι εσύ, σκορπίζεσαι, διαλύεσαι. H πρώτη, άμεση αντίδραση είναι μια ζεστή αγκαλιά, τόσο σφιχτή, που όλα του τα σπασμένα κομμάτια να ξανακολλήσουν. Ένα απαλό φιλί και ένα χάδι στο πρόσωπο με την πεποίθηση ότι όλα θα πάνε καλά κι ότι εσύ είσαι πάντα εκεί δίπλα, για ό,τι κι αν χρειαστεί.

Γιατί με τ’ αδέρφια μας; Πού το πας αυτό; Όποιος τολμήσει να τους κάνει να δακρύσουν γίνεται αυτομάτως εχθρός μας. Ξημεροβραδιάζεσαι κοντά τους, συζητώντας κι αναλύοντας τα γεγονότα, προσπαθώντας να βρεις ενδεδειγμένες λύσεις και να τους κάνεις να αισθανθούν καλύτερα το συντομότερο δυνατό.

Εκεί, όμως, που τα χάνεις πραγματικά είναι με το κλάμα των γονιών σου. Σοκ, μόνο σοκ μπορεί να περιγράψει το συναίσθημα που γεννιέται εκείνη τη στιγμή μέσα σου. Καταρρακώνεσαι, χάνεις τη γη κάτω απ τα πόδια σου, γίνεται θρύψαλα ένα κομμάτι του εαυτού σου. Βλέπεις, τους γονείς μας τους έχουμε συνηθίσει δυνατούς, σθεναρούς, μαχητές, είναι οι ήρωές μας, δε βάλλονται ποτέ, από πουθενά και για κανένα λόγο, πώς είναι δυνατόν να ξεσπούν σε κλάματα; Φαντάζει αδιανόητο.

Σε καταλαβαίνω, συμφωνώ και συμπάσχω απόλυτα. Ακόμη κι από συγκίνηση να ‘ναι, πάλι περίεργα εξακολουθείς να νιώθεις μπροστά στο κλάμα των γονιών. Για θυμήσου τότε που πήρες το πτυχίο σου, κατά την τελετή ορκωμοσίας, πόσα δάκρυα ευχαρίστησης κύλησαν απ’ τα μάτια τους, προκειμένου να διοχετευτεί η έντονη, συγκινησιακή φόρτιση. Κι απ’ τα δικά σου μόλις τους κοίταξες. Σε μια απ’ τις πιο σημαντικές εμπειρίες της ζωής σου, τότε ακριβώς που ήταν δίπλα σου όλοι οι σπουδαίοι άνθρωποι της καθημερινότητάς σου για να χαρούν με τη χαρά σου, για να γιορτάσουν μαζί σου.

Δε θέλω να επεκταθώ παρά ελάχιστα στο σενάριο του να έχεις προκαλέσει εσύ το κλάμα των δικών σου με κάποια σου κίνηση ή πράξη. Βλέπεις τη μάνα σου να κλαίει από ένα δικό σου φταίξιμο και δεν τη θες τη ζωή σου, σχεδόν μετανιώνεις για όλο το υπόλοιπό της που έβαλες τη μητέρα σου σ’ αυτή τη διαδικασία. Σου περνάνε και τα νεύρα μαζί της κι ο θυμός κι η δυσαρέσκεια και το μόνο που θες είναι να διακτινιστείς κοντά της, να της σφίξεις τα χέρια,  να χωθείς στην αγκαλιά της λυτρωτικά, να της συμπαρασταθείς και να την ανακουφίσεις. Την ίδια στιγμή εύχεσαι να μην το ξαναδείς ποτέ να συμβαίνει, ούτε δάκρυ, ούτε στάλα να τρέξει απ’ τα μάτια της ποτέ ξανά.

Η αντίδρασή μας στο ανθρώπινο κλάμα σαφέστατα και δεν έχει να κάνει με την ηλικία. Πάντα θα σε προβληματίζει όσο κι αν μεγαλώσεις, όσο κι αν πιστεύεις ότι μπορείς να το διαχειριστείς ήρεμα και ώριμα, για να μη σου πω ότι όσο μεγαλώνεις ευαισθητοποιείσαι ακόμη περισσότερο αντικρίζοντας ανθρώπους να κλαίνε. Πολύ περισσότερο δε, όταν μιλάμε για τα δάκρυα των δικών μας, των πολύ δικών μας ανθρώπων. Σχεδόν δεν το αντέχεις να συμβαίνει.

Μαζί σου. Εξαιρετική αφορμή και τροφή για σκέψη, προκειμένου να θυμηθείς πόσο ανάγκη έχεις να βλέπεις τους δικούς σου αγαπημένους ανθρώπους δυνατούς, ακμαίους, ευτυχισμένους και χαμογελαστούς και να μη χάνεις ευκαιρία να τους το υπενθυμίζεις και να τους το δείχνεις, ξεκινώντας τώρα αμέσως απ’ αυτή τη στιγμή.  Κάνε το και θα θυμάσαι ότι σήμερα έγινες η αιτία να χαμογελάσει κάποιος που για σένα είναι πολύ σημαντικός.

Αξία ανεκτίμητη.

 

Συντάκτης: Κάτια Σκίτσου
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καλή