Όλοι τo έχουμε δει σε αρκετές κινηματογραφικές ταινίες. Κάποιοι από εμάς ίσως το έχουμε ζήσει κιόλας.
Ψυχοθεραπεία.
Ο ήρωας που –για ακατανόητους μέχρι τότε– λόγους δεν έχει καταφέρει στη ζωή του τίποτα αξιόλογο, βρίσκεται ξαπλωμένος και ξυπόλυτος στο ντιβάνι του ψυχιάτρου. Κοιτάει με νοσταλγία το ταβάνι και περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τα παιδικά ψυχολογικά του τραύματα. Ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας που βρίσκεται απέναντί του απαντάει με ερωτήσεις, ακούει με προσποιητή προσοχή και σημειώνει.
Ο ήρωας της ταινίας αφηγείται με περιττή συναισθηματική φόρτιση τα παιδικά του τραύματα που τον έφεραν σήμερα σε αυτήν τη δύσκολη –προφανώς– συναισθηματική κατάσταση.
Άλλος διηγείται ιστορίες με τη σκληρή μαμά που τον άφηνε μόνο του να τσακώνεται με τα άλλα παιδάκια και έγινε από τότε επιθετικός. Κάποιος άλλος για την υπερπροστατευτική μαμά που δεν τον άφηνε να τσακωθεί με τα άλλα παιδάκια για να μη χτυπήσει και αυτό είχε ως αποτέλεσμα στη μετέπειτα ζωή του να μη μπορεί να διαχειριστεί τις διαφωνίες. Ένας μπορεί να πει για το μπαμπά που δεν ενδιαφερόταν για τις επιδόσεις του στο σχολείο, ενώ ένας άλλος θα παραπονεθεί για το δικό του μπαμπά που έδειχνε υπερβάλλοντα ζήλο για τα μαθήματά του και εκείνος ένιωθε πάντα την υποχρέωση να μην τον δυσαρεστήσει.
Με απλά λόγια. Κάθε λιμάνι και καημός, κάθε καημός και δάκρυ, είναι η ζωή του καθενός θάλασσα δίχως άκρη!
Δεν έχει καμία σημασία αν οι ταινίες που έχουν τέτοιες σκηνές είναι κωμωδίες ή δραματικές. Σε όλες τις ταινίες, που έχει παίξει αντίστοιχο πλάνο, το κοινό ταυτίζεται αυτομάτως με τον ξαπλωμένο-πονεμένο-πληγωμένο, βλέπει συνήθως απαξιωτικά τον ψυχολόγο και θεωρεί πως αποκλείεται να επανέλθει ποτέ αυτή η ανεπανόρθωτη ζημιά που έχει υποστεί από τους φταίχτες γονείς του. Διότι με το που γίνεται κάποιος γονιός ξεκινάει να μετράει λάθη.
Αναζητώντας εγκυκλοπαιδικώς την έννοια του ψυχολογικού τραύματος θα δούμε πως ορίζεται ως η ασυνήθιστη κατάσταση κινδύνου για τη σωματική ακεραιότητα ή την ευημερία ενός ατόμου. Συνήθως εμφανίζεται απότομα και έχει μικρή διάρκεια, αν και μπορεί να έχει και μεγαλύτερη καμιά φορά. «Οι απωθημένες τραυματικές εμπειρίες της παιδικής μας ηλικίας αποθηκεύονται στο σώμα μας και, παρόλο που παραμένουν ασυνείδητες, εξακολουθούν να επιδρούν επάνω μας, ακόμα και όταν είμαστε ενήλικες», έγραψε η Alice Miller.
Σήμερα, οι υποψιασμένοι γονείς βλέπουν ως θρίλερ αυτές τις κινηματογραφικές σκηνές. Κάθε μέρα που μεγαλώνεις ένα παιδί αναρωτιέσαι τι θα λέει μεθαύριο στον ψυχολόγο του.
Μήπως ήσουν πολύ σκληρός μαζί του ή μήπως εκλάβει την ελαστικότητά σου αυτή ως αδιαφορία; Φοβάσαι μην τυχόν και δε δώσεις πολύ συναίσθημα και γίνει σκληρός και δεν θέλει να δεσμευτεί μεθαύριο, ή αντιθέτως μήπως από την πολλή σου αγάπη γίνει μαλθακός, ευαίσθητος και ο περίγυρός του τον εκμεταλλευτεί.
Γενικώς φοβάσαι, τρέμεις. Όσο και να διαβάζεις βιβλία ψυχολογίας, όσο και να ενημερώνεσαι από τους κατά τόπους ειδικούς για το πώς πρέπει να χειρίζεσαι τις καταστάσεις, ποτέ δεν είσαι σίγουρος.
Τα αυριανά παιδικά τραύματα του παιδιού σου σε κατατρέχουν από σήμερα. Την ώρα που βλέπεις τα βουρκωμένα του ματάκια το φαντάζεσαι να διηγείται μεγάλος την ιστορία, «τα δόντια μου ήταν λίγο στραβά, μου έβαλαν με το ζόρι σιδεράκια και τα άλλα παιδιά στο σχολείο με κορόιδευαν».
Συμπάσχεις μαζί του. Σκέφτεσαι να αλλάξεις την απόφαση που ύστερα από πολλή σκέψη είχες πάρει για το καλό του. Δεν πειράζει, σκέφτεσαι, να είναι και λίγο στραβά τα δόντια του θα είναι η γοητεία του. Και τότε τον ξαναφαντάζεσαι πάλι ενήλικα και ξαπλωμένο στον καναπέ του ψυχαναλυτή του. «Τα δόντια μου είναι στραβά, γιατί η μάνα μου δεν μου έβαλε σιδεράκια, γιατί λέει έκλαψα όταν μου το είπε. Και έχω μείνει με στραβά δόντια για μια ζωή.»
Έτσι, καμιά φορά ένας γονιός δεν αρκεί να επιλέξει αυτό που ο ίδιος θεωρεί ότι είναι καλό για το παιδί του, αλλά εκείνο που πιστεύει πως θα του κάνει το μικρότερο κακό.
Συντάκτης: Ράινα Μελισσηνού
