Στις 22 Ιουλίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Εγκεφάλου. Αυτή η μέρα έχει επιλεχθεί από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Νευρολογίας (WFN) κι έχει ως μοναδικό σκοπό να μας ευαισθητοποιήσει σχετικά με το πόσο σημαντική είναι η υγεία του εγκεφάλου μας. «Ένα μυαλό χειμώνα-καλοκαίρι, τι να πρωτοκάνει κι αυτό;», είναι μια φράση που έχουμε πει ή έχουμε ακούσει αρκετά συχνά. Με βάση τη νευρολογία ο εγκέφαλός μας είναι το κύριο όργανο του νευρικού μας συστήματος και είναι τόσο σύνθετο και πολύπλοκο ταυτόχρονα που οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει ακόμα να εξηγήσουν με λεπτομέρειες τη σύνθεσή του και τη συσχέτιση μεταξύ εγκεφάλου και νου. 86 δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα (νευρώνες) και δισεκατομμύρια νευρικές ίνες συνδεδεμένες μεταξύ τους με έναν άπειρο αριθμό συνάψεων κι ενώ δείχνει να λειτουργεί αυτόματα, οι επιστήμονες βασιζόμενοι σε νέες μελέτες, αναφέρουν πως είναι αρκετά ευάλωτος σε ένα φάσμα διαταραχών αρκετά ευρύ. Ωστόσο υπάρχουν μερικές μικρές συνήθειες που βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου μας. Ας δούμε λοιπόν μερικές από αυτές.
1. Μένουμε ξεκούραστοι
Ναι ο ύπνος παίζει πρωταρχικό ρόλο στη λειτουργία του εγκεφάλου. Είναι επιβεβαιωμένο πλέον πως η έλλειψη ξεκούρασης μεταβάλλει τον ιστό του εγκεφάλου. Αν ανακαλέσουμε τη μνήμη μας θα διαπιστώσουμε πως όσες φορές δεν έχουμε κοιμηθεί σωστά και επαρκώς τη νύχτα, είτε γιατί είχαμε άγχος για κάτι, είτε γιατί ήταν άρρωστο το παιδί ή είχαμε κάποια ένταση, την επόμενη μέρα είχαμε έναν εκνευρισμό και μια ευερεθιστότητα σε επίπεδα υψηλότερα από τα συνήθη. Κι αυτό οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην αποσύνδεση που προκαλείται από την έλλειψη ξεκούρασης μεταξύ της αμυγδαλής του εγκεφάλου και του ιστού του νευρικού μας συστήματος. Ο ύπνος λοιπόν έχει ζωτική σημασία για έναν υγιή εγκέφαλο.
2. Μένουμε δραστήριοι και περνάμε χρόνο στη φύση
Ο χρόνος στη φύση ισούται με την καλή ψυχική μας υγεία και τη βελτιωμένη λειτουργία του εγκεφάλου. Είτε πρόκειται για μια απλή πεζοπορία στο βουνό είτε για ενασχόληση με τα ζώα είτε για μια απλή καθημερινή βόλτα στο πάρκο με το κατοικίδιό μας, είναι σίγουρο πως ο χρόνος που περνάμε στη φύση έχει τόσα οφέλη που γίνονται ορατά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Άλλωστε έχει αποδειχθεί πως ο εγκέφαλός μας δημιουργεί νέους συνδέσμους και βελτιώνει τη μνήμη του. Επίσης, στη φύση μειώνονται οι επίμονες αρνητικές σκέψεις και αναπτύσσονται οι γνωστικές μας λειτουργίες.
3. Νους υγιής εν σώματι υγιεί
Έχει επικρατήσει η λανθασμένη άποψη πως γυμναστική κάνουμε με στόχο ένα άψογο και γραμμωμένο σώμα. Κι αυτό ισχύει εν μέρει. Γιατί η γυμναστική έχει πολλαπλά οφέλη με ένα από τα κυριότερα τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου μας. Βελτιώνει τη μνήμη καθώς βοηθάει τον ιππόκαμπο του εγκεφάλου να αναπτυχθεί, το σημείο που σχετίζεται με τη μνήμη και τις γνωστικές μας δεξιότητες. Μας βοηθάει να συγκεντρωνόμαστε καλύτερα, λειτουργεί καταλυτικά στον τρόπο που θα αντιμετωπίσουμε το άγχος μας, μειώνει τον κίνδυνο της άνοιας και με την πάροδο του χρόνου βοηθάει στο να διατηρήσουμε τη νευροπλαστικότητά του, την ικανότητά του να απορροφά νέες πληροφορίες. Μήπως ήρθε η ώρα να χρησιμοποιήσουμε εκείνη την ετήσια συνδρομή στο γυμναστήριο που τζάμπα πληρώσαμε;
4. Μένουμε ενυδατωμένοι
Το πρώτο στοιχείο της φύσης είναι το νερό. Τυχαίο; Καθόλου, αρκεί να σκεφτούμε πως το νερό είναι στοιχείο απαραίτητο για την ίδια τη ζωή. Ουσιαστικά το νερό λιπαίνει τον εγκέφαλό μας αφού με την επαρκή ενυδάτωση τα κύτταρα του εγκεφάλου εφοδιάζονται με φρέσκο αίμα κι έτσι εκείνος οξυγονώνεται και παραμένει σε εγρήγορση. Η ενυδάτωση βοηθάει στην ενίσχυση των υγιών εγκεφαλικών κυττάρων , διατηρεί ισορροπία στη διάθεση και στα συναισθήματα, βελτιώνει τη συγκέντρωση και την ποιότητα του ύπνου και επίσης μειώνει τις τοξίνες και τις ελεύθερες ρίζες από το αίμα.
5. Δώστε ερεθίσματα στον εγκέφαλό σας
Τα ισπανικά που σου άρεσαν και τόσος χαμός γίνεται με τις σειρές στο Netflix ή εκείνα τα κινέζικα που ήθελες να μάθεις τι σημαίνουν μήπως ήρθε η ώρα να το κάνεις; Ο εγκέφαλός μας λαμβάνοντας νέες πληροφορίες στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας ενεργοποιεί ταυτόχρονα τόσες απολήξεις για να διαλέξει τι θα χρησιμοποιήσει και τι θα αγνοήσει και εξασκείται σε τέτοιο βαθμό που είναι αδύνατο να το συνειδητοποιήσουμε. Το ίδιο ακριβώς ισχύει κι αν ξεκινήσουμε να μαθαίνουμε ένα νέο μουσικό όργανο. Σημειώνονται τόσες σημαντικές αλλαγές στο κέντρο ανάπτυξης του εγκεφάλου και ειδικότερα στη δομή του κατώτερου τμήματος του μετωπιαίου φλοιού. Επίσης δημιουργούνται νέοι νευρώνες και παρουσιάζεται αύξηση των συνάψεων μεταξύ τους με προληπτική δράση εναντίον του νευροεκφυλισμού.
6. Κατανάλωση σωστών τροφών
Αν μέχρι τώρα τα ψάρια, τα λαχανικά και τα φρούτα δεν ήταν το φόρτε σου μάλλον ήρθε η ώρα να αναθεωρήσεις τις απόψεις σου. Ο εγκέφαλός μας λειτουργεί όλο το 24ώρο και όλες τις ημέρες της εβδομάδας εξυπηρετώντας τις ανάγκες μας, τις σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας. Το πιο σημαντικό λοιπόν γι΄αυτόν είναι να λαμβάνει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά μέσω των τροφίμων που έχουν υψηλή διατροφική αξία. Μελέτες έχουν δείξει πως όσοι ακολουθούν μια μεσογειακή διατροφή τείνουν να έχουν καλύτερο έλεγχο του άγχους, να αντιλαμβάνονται ως κάτι παροδικό το στρες και να παρουσιάζουν καλύτερη πνευματική απόδοση. Φρουτάκι κανείς;
7. Φροντίστε την ψυχική υγεία σας
Έχει διαπιστωθεί πως τα εγκεφαλικά μας κύτταρα αναπτύσσουν μεταξύ τους μια συνεχή επικοινωνία μέσω πρωτεϊνών και κυκλωμάτων. Οι στρεσογόνες καταστάσεις που μπορεί να βιώσουμε, οι τοξικές σχέσεις που διατηρούμε στη ζωή μας, τα αρνητικά συναισθήματα που δημιουργούνται και η άρνησή μας να «ξεκαθαρίσουμε» όσα μας φθείρουν ψυχολογικά μπορεί να προκαλέσουν κάποια βλάβη. Κι είναι εκείνο το σημείο όπου αδυνατούμε να λειτουργήσουμε ή να αντεπεξέλθουμε στις καθημερινές μας υποχρεώσεις γιατί στην πραγματικότητα ο εγκέφαλός μας υπολειτουργεί ή λειτουργεί με λάθος τρόπο. Το να εργάζεσαι, να αγαπάς, να διασκεδάζεις, να είσαι κοινωνικά ενεργό άτομο και να λαμβάνεις ικανοποίηση από αυτά είναι από τα κυριότερα στοιχεία που διατηρούν έναν εγκέφαλο υγιή.
Άλλο η θεωρία κι άλλο η πράξη θα σκεφτεί κάποιος. Και ίσως να έχει δίκιο. Δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε όσα διαβάζουμε, δεν έχουμε πάντα χρόνο και πώς να μην έχουμε άγχος με τόσα που συμβαίνουν γύρω μας; Ισορροπία. Αυτή είναι η μαγική λέξη για όλους αλλά ταυτόχρονα μεταφράζεται διαφορετικά για τον καθένα. Σαφώς και δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα, αλλά όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων και μπορούμε να κάνουμε κάποια απ’ αυτά. “One day at a time” λένε οι επιστήμονες και χρειάζονται 21 ημέρες για να δημιουργηθεί ένας νέος νευρώνας που θα υιοθετήσει μια νέα συνήθεια ή συμπεριφορά. Όλα είναι θέμα εγκεφάλου λοιπόν με αφετηρία εμάς τους ίδιους.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου