Μάνα, μητέρα, μαμά. Οι λέξεις που είναι συνυφασμένες με την απόλυτα ανιδιοτελή αγάπη και το πρώτο και σπουδαιότερο πρόσωπο στη ζωή ενός μικροσκοπικού ανθρώπου που μόλις έχει έρθει στη ζωή. Αποδεδειγμένα, είναι αρκετά και διαφορετικά τα συναισθήματα που αναπτύσσονται μεταξύ μητέρας και παιδιού. Και μέσα από αυτόν τον συναισθηματικό δεσμό δημιουργείται μια σχέση αλληλεξάρτησης και ταύτισης. Και σε αυτό περίπου το σημείο ξεκινάει το mom shaming ή σε πιο απλά ελληνικά, όπως λέει και η παροιμία, «Άλλη δε γέννησε παιδί, μόνο η Μαριώ τον Γιάννη». Μελέτη του Πανεπιστημίου της Αϊόβα επιβεβαιώνει πως οι μητέρες είναι συχνά οι πιο σκληροί επικριτές του εαυτού τους αλλά και των άλλων μαμάδων.
Μετά από αρκετές δεκαετίες που υπήρχε η διαμάχη ανάμεσα σε καισαρική και φυσιολογικό τοκετό για το ποιο από τα δυο ορίζει την «καλή μητέρα» περάσαμε στο επόμενο στάδιο με το κωδικό όνομα «θηλασμός». Κόκκινο πανί αυτή η λέξη. «Γιατί δε θηλάζεις;», «Πρέπει οπωσδήποτε να θηλάσεις, έχει τρομερά οφέλη για την υγεία του μωρού», «Μα καλά. Έχεις τη φυσική λύση και προτιμάς τη φόρμουλα;». Λίγα μόνο από τα σχόλια που δέχονται οι μαμάδες οι οποίες, ω θεοί, αποφάσισαν να μη θηλάσουν το μωρό τους. Ειλικρινά απορίας άξιο το πώς τόλμησαν κάτι τέτοιο. Μάλλον είναι και λίγο τεμπέλες μωρέ, κατέφυγαν στην εύκολη λύση, μην και ταλαιπωρηθούν. Μα καλά, δεν τους είπε κανείς ότι η μητρότητα θέλει και θυσίες;
Και αυτές βέβαια που θηλάζουν δεν είναι πάντα καλύτερες, να τα λέμε τα σωστά. Άκου εκεί «δημόσιος θηλασμός». Μα είναι τόσο προσωπική αυτή η στιγμή. Τι σημασία έχει που το μωρό πεινάει και δεν είστε σπίτι. Ας αντλούσες το γάλα και ας το είχες σε μπουκάλι. «Και για να έχουμε καλό ερώτημα, μέχρι πότε θα θηλάζεις; Μεγάλωσε το παιδί πια. Φαντάρος θα πάει σε λίγο. Άσε που δεν είναι τόσο θρεπτικό και το γάλα από ένα σημείο κι έπειτα». Γιατί πρέπει να θηλάζει η νέα μαμά, αλλά μάλλον με τρόπο και σε χρόνους που ορίζει ο περίγυρος.
Όταν δε ο θηλασμός συνοδεύεται με συγκοίμηση, εκεί μιλάμε για το βούτυρο στο ψωμί όλων όσων έχουν γνώμη και άποψη. «Είναι επικίνδυνο να κοιμάστε μαζί, τόσα έχουν συμβεί», «Θα το κακομάθεις και μετά δε θα πηγαίνει στο κρεβάτι του με τίποτα». Οι προσδοκίες όμως για τον ύπνο ενός μωρού είναι διαφορετικές από την πραγματικότητα. Σε αντίθεση με αυτά που λένε οι διάφοροι επικριτές σε μια νέα μαμά, ένα μωρό έχει ανάγκη τη σταθερή φροντίδα και την εγγύτητα που προκύπτει μέσα από τον ύπνο με τη μητέρα του.
Συνυφασμένες με τα δυο παραπάνω, αλλά και με την προστασία που νιώθει, είναι οι αγκαλιές που δέχεται. Δεν υπάρχει κανένα μωρό που να έγινε κακομαθημένο και απαιτητικό γιατί η μαμά του το έπαιρνε συνεχώς αγκαλιά «Άφησέ το και λίγο στην κούνια, ας κλάψει, δε θα πάθει κάτι», «Αν συνεχίσεις να το έχεις συνέχεια αγκαλιά δε θα μπορείς να κάνεις καμία δουλειά στο σπίτι». Αχ, μακάρι και να γνώριζες πως οι αγκαλιές βοηθούν αυτό το πλασματάκι στην υγιή συναισθηματική και νευρολογική του ανάπτυξη. Καθόλου τυχαίο άλλωστε πως τα μωρά ξυπνάνε συχνά μέσα στη νύχτα, είτε για να τραφούν, είτε γιατί αποζητούν την ασφάλεια.
Μωρό και ντύσιμο. Άλλο ένα θέμα συζήτησης, σχολιασμού και φυσικά κριτικής. «Πολύ ελαφριά είναι ντυμένο και έχει ψυχράνει ο καιρός. Πάρε τουλάχιστον ένα κουβερτάκι μαζί σου». Ή στον αντίποδα «Σαν κρεμμύδι το έντυσες, θα ιδρώσει και είναι εύκολο να αρρωστήσει μετά». Ένας αδικαιολόγητος πανικός που προκαλείται στη μαμά, που ψάχνει να βρει ποια είναι τα σωστά ρούχα και δεν μπορεί, αφού πάντα θα υπάρχει και η αντίθετη άποψη.
Καυτό θέμα συζήτησης κι «εποικοδομητικής κριτικής» αποτελεί και η διατροφή του μωρού. Μη διανοηθεί η μαμά να πει ότι το ταΐζει με κρέμες εμπορίου, μπισκότα στη φρουτόκρεμα ή ότι δεν του δίνει κατσικίσιο γιαούρτι. «Δεν είναι θρεπτικά αυτά, ξέρεις πόση ζάχαρη έχουν;». Έστω όμως πως ισχύει. Ποιον αφορά και γιατί; Δεν υπάρχει παιδίατρος να δώσει τις κατάλληλες συμβουλές και οδηγίες για τη διατροφή του παιδιού; Αλλά μάλλον κι αυτός δεν πρέπει να έχει πολλές γνώσεις. «Κομπογιαννίτες παιδί μου, εμείς μεγαλώσαμε παιδιά, λες να μην ξέρουμε;»
Κριτική λοιπόν. Ο πιο πλάγιος τρόπος να πλασάρουμε τις ανασφάλειές μας και να δώσουμε υπόσταση στα πρέπει μας, θεωρώντας ότι μπορούμε να τα επιβάλλουμε. Ατάκες του στιλ «Εγώ για το καλό σου τα λέω επειδή τα έζησα» είναι απλώς σχόλια που ξεκάθαρα φλερτάρουν με το bullying. Δεν είναι συμβουλές που θα βοηθήσουν μια μαμά. Είναι κριτική που θα τη γεμίσει άγχος και ενοχές αναφορικά με το κατά πόσο πράττει σωστά.
Η κάθε μαμά ενστικτωδώς γνωρίζει πολύ καλά πώς να συμπεριφερθεί, να αντιδράσει και να φροντίσει το μωρό της. Άλλωστε είναι σε όλους μας γνωστό πως ό,τι κι αν κάνει, όπως κι αν το κάνει, εάν ένα άτομο θέλει να ασκήσει κριτική και να κάνει κακόβουλα σχόλια, τότε απλά θα το κάνει. Αρκεί η μαμά να μην επιτρέψει να χαθεί ενέργεια και πολύτιμος χρόνος από αυτήν και το μωρό της. Αγκαλιά, φροντίδα, εμψύχωση και πολλά χαμόγελα λοιπόν σε κάθε νέα μαμά.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη