Η ανιδιοτέλεια δεν είναι ηλιθιότητα

Ζούμε στην εποχή που η προσφορά κι οι χωρίς ανταπόδοση πράξεις καλής θέλησης έγιναν συνώνυμα της γελοιότητας και της ηλιθιότητας. Χαρίζω σημαίνει πιάνομαι κορόιδο κι είμαι αφελής. Γίναμε όντα που ξέρουν να κρίνουν και να κατακρίνουν την όποια πράξη όσο ευγενική κι όμορφη κι αν είναι. Κι αν δεν μπορούν να καταδικάσουν την κίνηση αυτή καθαυτή, τότε θα στρέψουν τα βέλη τους στο άτομο το οποίο εκτελεί την εκάστοτε πράξη και θα το κάνουν θύμα της σκληρής κριτικής τους.

Αν βοηθήσεις κάποιον φτωχό, είσαι χαζός διότι αυτοί τα παίρνουν από ‘δω κι από ’κει και ζουν σαν πασάδες – επειδή ο οποιοσδήποτε θα επέλεγε να κοιμάται σε παγκάκια στο δρόμο ή σε πεζοδρομία ενώ έξω βρέχει απλά και μόνο για να πάρει τις πενταροδεκάρες, τις δικές σου και των άλλων. Καλύτερα να έδινες τα χρήματά σου σε μια οικογένεια που το έχει πραγματικά ανάγκη.

Η ανιδιοτέλεια κι η αγάπη για τον συνάνθρωπο δεν είναι προσόν πλέον, είναι μειονέκτημα. Ίσως πολλές φορές πέσεις και θύμα εκμετάλλευσης ακριβώς γι’ αυτό το λόγο. Έγινε κι η κοινωνία τέτοια που το επιβάλλει να μη μας αρκούν τα λίγα και να απαιτούμε περισσότερα. Αντί για ευχαριστώ ακούμε «Ξέρεις τι ξέχασα να σου ζητήσω»; Κι η λίστα προχωρά και γίνεται ατελείωτη.

Κι όμως οι άνθρωποι αυτοί, έχοντας πλήρη επίγνωση της εκμετάλλευσης που παίζει στον κόσμο, συνεχίζουν να προσφέρουν. Δεν είναι ηλίθιοι, ούτε χαζοί, ούτε κι αφελείς. Είναι υπεράνω κάθε περίστασης. Θες επειδή πέρασαν κι οι ίδιοι δύσκολα κάποτε, θες επειδή έχουν πολλά περισσότερα από όσα χρειάζονται ή επειδή απλά βρίσκουν την υπέρτατη ικανοποίηση και γαλήνη στα βλέμματα ευχαρίστησης των όσων βοηθούν, αγνοούν τον χλευασμό και συνεχίζουν το έργο τους.

Δεν είναι αυτοί που θα θυμηθούν τον συνάνθρωπό τους στις μεγάλες γιορτές και θα κάνουν μια γενναία προσφορά για να ακουστεί το όνομά τους και να τους επαινέσουν για το φιλανθρωπικό τους έργο. Είναι εκείνοι που προσφέρουν όλο το χρόνο σε όποιο ταλαίπωρο βρεθεί στο δρόμο τους χωρίς να ρωτάνε τι, πώς και γιατί, ενώ βλέμματα αποδοκιμασίας στρέφονται πάνω τους.

Η ανιδιοτέλεια δεν είναι ηλιθιότητα. Η εκμετάλλευση είναι. Και κανένας άνθρωπος δε θα ανεχτεί την εκμετάλλευση, όσο ευγενική ψυχή κι αν έχει, οπότε μη γελιέσαι και μην κουνάς το κεφάλι κάθε που βλέπεις κάποιον να πετάει μερικά κέρματα σε ένα καπέλο ή να προσφέρει φαγητό σε κάποιον που το ζήτησε. Ξέρει ότι υπάρχουν άσυλα τα οποία αναλαμβάνουν, όσο είναι δυνατόν, τη φροντίδα άστεγων και λιγότερο τυχερών, επιλέγει όμως να συμβάλει έμπρακτα βάζοντας κι αυτός το λιθαράκι του.

Στην τελική όλοι μας, άλλοι περισσότερο κι άλλοι λιγότερο, ποστάραμε στα προφίλ μας εικόνες ή ενημερώσεις στις οποίες καλούσαμε τους φίλους και τους γνωστούς να δράσουν για να βοηθήσουμε όλοι μαζί συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη. Πόσοι από μας έχουμε όντως βοηθήσει, όμως; Είναι εύκολο να μοιραζόμαστε κάτι συγκινητικό απ’ την άνεση του καναπέ μας. Πολύ πιο δύσκολο παρ’ όλα αυτά να δράσουμε. Υποκρισία θα έλεγε κανείς. Από τη μια να καλείς σε βοήθεια κι απ’ την άλλη να κατακρίνεις.

Την επόμενη φορά που θα βρεθείς στο δρόμο και θα σου ζητήσουν βοήθεια ή έστω που θα ακούσεις ότι ένας συνάνθρωπός σου σε χρειάζεται κάνε το βήμα να προσφέρεις έστω κι μισό ευρώ. Δες το χαμόγελο που θα ζωγραφιστεί στο βλέμμα του ανθρώπου απέναντί σου, παρατήρησέ το καλά. Κοίτα πόσο θα λάμψει στην όψη ενός φαγητού, έστω κι αν είναι ένα απλό σάντουιτς και πόσες φορές θα σε ευχαριστήσει.

Είναι το βλέμμα της αισιοδοξίας με το οποίο σε κοιτούν, το βλέμμα χαράς, αγάπης κι ευγνωμοσύνης. Είναι και το δάκρυ που θα πέσει καμιά φορά απ’ τα βλέφαρά τους ενώ θα σου λένε ότι είχανε να φάνε 3 μέρες και μπορούν επιτέλους να αγοράσουν κάτι και πάλι.

Εσένα δε θα σου στοιχίσει κάτι. Μερικά λεπτά απ’ τον χρόνο κι απ’ το πορτοφόλι σου. Θα πας σπίτι σου όμως, νιώθοντας ελαφρύτερος, ήρεμος, γαλήνιος γνωρίζοντας ότι με μια τόσο μικρή πράξη έκανες ένα τόσο μεγάλο καλό.

Η ανιδιοτέλεια δεν είναι ηλιθιότητα. Είναι τροφή κι ελιξίριο για την ψυχή. Είναι το αντίδοτο ενάντια στον δηλητηριασμό της.