Τους κατηγορούμε, τους μισούμε και τους βρίζουμε. Μας φορτώνουν εργασίες και μας πιέζουν συνεχώς. Αναφέρομαι φυσικά στους δάσκαλους και τους καθηγητές. Ένα επάγγελμα η αξία του οποίου, δυστυχώς, έχει πλέον υποτιμηθεί κι απ’ τους ίδιους τους εκπαιδευτές, αλλά κι απ’ τους μαθητές.
Η σημασία κι η χρησιμότητα του επαγγέλματος αγνοούνται και καταπατούνται συνεχώς. Οι καθηγητές το αντιμετωπίζουν σαν ένα σχετικά εύκολο εισόδημα ενώ οι μαθητές αντιμετωπίζουν τους καθηγητές τους σαν τα κορόιδα με τα οποία θα γελάσουν και θα περάσουν τη μέρα τους ευχάριστα μέχρι να επιστρέψουν στο σπίτι.
Αυτό που δεν έχουμε αντιληφθεί είναι ότι στην ουσία οι δάσκαλοι κι οι καθηγητές μας είναι το πρώτο μας κλειδί και το πρώτο μας σκαλοπάτι προς τη γνώση. Είναι αυτοί που θα μας δώσουν τα εφόδια και τις απαραίτητες γνώσεις για να εξελιχτούμε και να μπορέσουμε τελικά να ακολουθήσουμε αυτό που αγαπάμε. Από νοσηλευτές μέχρι και πυρηνικοί φυσικοί, όλοι είχαν εκτός από μυαλό και συγκέντρωση κι έναν καλό καθηγητή που τους δίδαξε τα όσα ήξεραν πριν μπουν στη σχολή για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν σε αυτή.
Παίρνοντας την απόφαση να γίνεις καθηγητής, παίρνεις την ευθύνη να μεταλαμπαδεύσεις τα όσα ξέρεις στους μελλοντικούς μαθητές σου και να τους προκαλέσεις το ενδιαφέρον ώστε να έχουν τη θέληση να μελετήσουν το αντικείμενο, ίσως και σε μεγαλύτερο βάθος. Ο ρόλος δεν είναι ούτε μικρός, ούτε κι ασήμαντος κι η απόφαση δεν είναι να παρθεί αψήφιστα. Προτού αποφασίσεις να γίνεις φιλόλογος, μαθηματικός ή οικονομολόγος, σκέψου αν μπορείς να σταθείς μπροστά σε μια τάξη με πολλές, διαφορετικές προσωπικότητες κι ενδιαφέροντα και να μπορέσεις να κερδίσεις, αν μη τι άλλο, τον σεβασμό τους.
Το να είσαι πετυχημένος καθηγητής δε σημαίνει να έχεις απλά πολλές γνώσεις. Πρέπει να μπορείς, επίσης, να κινήσεις νήματα και να βρεις τα κουμπιά του κάθε μαθητή, έτσι ώστε να μπορέσεις να του μεταδόσεις τις γνώσεις σου. Αν είναι να μπαίνεις σε μια τάξη και να μην ξέρεις πώς θα βοηθήσεις τους μαθητές σου να κατανοήσουν την ύλη, τότε ίσως αυτό το επάγγελμα δεν είναι για σένα. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι λογικό να έχεις να αντιμετωπίσεις την οργή, τη βαρεμάρα και το δούλεμα των μαθητών σου.
Είσαι καθηγητής και καθοδηγητής. Είσαι αυτός που θα τους πάρει το χέρι και θα τους μάθει πώς θα γράψουν την αλφαβήτα, αλλά κι εκείνος που θα τους εξηγήσει τη μέθοδο των τριών και τη γραμματική των Αγγλικών. Ως καθηγητής πρέπει να είσαι έτοιμος να απαντήσεις σε όλα τα «γιατί» των μαθητών σου. Το «απλά επειδή» δεν είναι αποδεχτό διότι όλοι ψάχνουμε λογικές εξηγήσεις πίσω από κάθε ερώτημα. Αν δε γνωρίζεις, μπορείς απλά να πεις ότι θα το ψάξεις και θα τους ενημερώσεις. Δεν είναι ντροπή να δείξεις την ανθρώπινη υπόσταση πίσω απ’ τον ρόλο σου. Ίσα-ίσα που τους μειώνεις και το άγχος.
Αν θεωρείς ότι όσα έμαθες στο πανεπιστήμιο, έμαθες και τώρα πας απλώς να διδάξεις, έχεις αποτύχει παταγωδώς. Ένας καθηγητής μελετά και ψάχνεται συνεχώς. Προσαρμόζει το πλάνο του με βάση τους εκάστοτε μαθητές του κι ακολουθεί τις νέες μεθόδους διδασκαλίας, οι οποίες συμβαδίζουν με τις τάσεις και τα γούστα της νεολαίας -όχι, ο τρόπος που δίδασκες πριν 25 χρόνια δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα στα νιάτα του σήμερα.
Αφιέρωσε λιγότερο χρόνο, λοιπόν, να παραπονιέσαι ότι οι μαθητές σου είναι χαζοί, δεν έχουν μυαλό, ασχολούνται με άλλα ή σε δουλεύουν και σε βγάζουν εκτός εαυτού κι αφιέρωσε περισσότερο χρόνο στο να βρεις τη λύση στο πρόβλημα. Δείξε τους ότι δεν τα παρατάς κι ότι δεν πτοείσαι. Στην τελική, εσύ είσαι ο καπετάνιος σε αυτό το πλοίο και πρέπει να μάθεις να ελέγχεις τους ναύτες σου. Αν τους δείξεις ότι τους φοβάσαι, θα σε ρίξουν στη θάλασσα και θα πάρουν εκείνοι το πηδάλιο. Αν, όμως, αντιληφθούν ότι δε μασάς κι ότι μπορείς κι εσύ να είσαι το ίδιο γαμάτος και τρελός όσο κι αυτοί, τότε τους έχεις κι έχεις επιτύχει και στο αντικείμενό σου.
Θα ανήκεις στην κατηγορία των καθηγητών που θυμόμαστε με νοσταλγία και λέμε ότι αυτοί ήταν που μας έκαναν να αγαπήσουμε αυτό που κάνουμε σήμερα. Αν πάλι υπηρετείς τον τομέα για τον μισθό και μόνο, τότε ετοιμάσου να μπεις στην κατηγορία των γελωτοποιών και των γελοίων απ’ τους οποίους η μοναδική ανάμνηση που μένει είναι οι πλάκες που τους στήναμε και το γέλιο που κάναμε εις βάρος τους.
Επιμέλεια Κειμένου Γεωργίας Ευστρατίου: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Γεωργία Ευστρατίου
