Ο Βίνσεντ βαν Γκογκ είχε πει «Καλύτερα να πεθάνω από πάθος παρά από βαρεμάρα». Είναι αλήθεια πως το πάθος είναι η κινητήριος δύναμη που συχνά χρειαζόμαστε για να πάμε παρακάτω. Για να ξεκουνηθούμε επιτέλους απ’ τη βολή μας και να αρχίσουμε να ζούμε. Αν δεν παθιαζόμαστε με τη δουλειά μας, για παράδειγμα, πώς θα δώσουμε το 100% του εαυτού μας; Πώς θα προσπαθούμε διαρκώς να βελτιωνόμαστε;
Αλλά ακόμα περισσότερο, αν δεν παθιαζόμαστε με τον έτερόν μας ήμισυ πώς θα κρατηθεί η φλόγα αναμμένη; Πώς θα πάει ένα βήμα παραπέρα η σχέση; Θέλουμε να τρελαινόμαστε στη θέα του ανθρώπου μας, να περιμένουμε διαρκώς την επόμενη συνάντηση, να μετράμε τις ώρες για να ενωθούμε μαζί του.
Και το αίσθημα της ασφάλειας που χρειαζόμαστε οι περισσότεροι; Αυτό το μικρό λιθαράκι στον θεμέλιο λίθο της σχέσης που λέγεται εμπιστοσύνη; Στα κομμάτια να πάει η ασφάλεια. Τι να την κάνουμε μια σχέση όταν δε μας δημιουργεί ταχυπαλμία κάθε συνάντησή μας; Όταν μεταμορφώνεται σε μια ακόμη υποχρέωση της καθημερινότητας; Δε γίνεται να βουλιάζουμε στην κινούμενη άμμο της βαρεμάρας όταν είμαστε ερωτευμένοι.
Μια σχέση δίχως πάθος είναι σαν μια συννεφιασμένη μέρα μες στο καλοκαίρι. Αδιάφορη, άχρωμη, άοσμη. Ποιο το νόημα αν δεν υπάρχει αυτή η αναστάτωση, αυτή η διαρκής αγωνία αν μας θέλει το ταίρι μας. Θέλουμε να ζούμε και να αναπνέουμε για τη στιγμή που θα δούμε τον άνθρωπό μας. Να διεκδικούμε συνεχώς ο ένας τον άλλον και να διψάμε για λίγες ακόμα στιγμές απ’ το «μαζί». Κι όταν επιτέλους συναντιόμαστε, να παίρνουν όλα φωτιά. Όλα να σταματούν γύρω μας, λες και κάποιος έχει πατήσει το pause. Μόνο έτσι. Μόνο αν ζούμε μια σχέση τέρμα τα γκάζια, μόνο τότε τη ζούμε πραγματικά κι ουσιαστικά, μόνο τότε μας αξίζει και της αξίζουμε.
Στον αντίποδα, όμως, υπάρχουν κι εκείνοι που αναζητούν την ασφάλεια στη σχέση τους. Επιθυμητό το πάθος αλλά πώς να ζεις διαρκώς στην τσίτα; Κι όταν λέμε ασφάλεια δε μιλάμε για οικονομική ή επαγγελματική, γιατί εκεί πάει αλλού το θέμα. Ασφάλεια συναισθηματική. Γι’ αυτό το όμορφο αίσθημα της σιγουριάς.
Το γεγονός πως μας αρέσει να ξέρουμε ότι ο άλλος θα ‘ναι εκεί για εμάς, ότι μας θέλει εξίσου και πως μας έχει αποδεχτεί γι’ αυτό ακριβώς που είμαστε, δε σημαίνει απαραίτητα ότι η ανία έχει κατακλύσει τη σχέση μας. Ίσως να σημαίνει ότι υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη. Δε μας εξουσιάζει η ζήλια, ούτε μας οδηγεί αποκλειστικά η σαρκική επιθυμία. Το συναίσθημα βαθαίνει. Μας αρκεί να ακουμπήσουμε το κεφάλι μας στον ώμο του άλλου και να κρατήσουμε το χέρι του. Οι άνθρωποι που επιλέγουμε την ασφάλεια, λοιπόν, δε σημαίνει ότι έχουμε χάσει το πάθος, απλά δίνουμε προτεραιότητα σε άλλα πράγματα ή επιλέγουμε ένα συνδυασμό τους.
Καλώς ή κακώς, μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων πιστεύει ότι μια σχέση που έχει ως βάση της το πάθος δεν μπορεί να μακροημερεύσει. Κάποια στιγμή, η έλξη θα ξεθωριάσει και θα φανεί η πραγματική εικόνα. Πράγματι, ως ένα σημείο δεν είναι παράλογο κάτι τέτοιο. Συνήθως το αρχικό πάθος που συνοδεύει μια σχέση και καίει τα πάντα στο πέρασμά του είναι λογικό κάποια στιγμή να σβήσει ή τουλάχιστον να χάσει κάποια απ’ την έντασή του. Γι’ αυτό, αν δεν νιώθουμε ασφαλείς μέσα σε αυτή τη σχέση –αργά ή γρήγορα– θα οδηγηθούμε στην έξοδο.
Όταν καταλαγιάζει το πάθος, η έξαψη της αρχής, βλέπουμε πιο βαθιά στην ψυχή του αυτόν που έχουμε δίπλα μας. Το πάθος είναι ικανό να μας τυφλώσει. Κι ένα ωραίο πρωί, όταν η μάσκα του παράφορου πέσει, το ταίρι μας φαίνεται λίγο διαφορετικό στα μάτια μας κι αποδεικνύεται κατά πόσο έχουμε ακροβατήσει σε ρευστά θεμέλια.
Πολλοί υποστηρίζουν πως όσο πιο μικροί είμαστε ηλιακά τόσο πιο έντονα αναζητούμε το πάθος. Πως η ασφάλεια είναι προαπαιτούμενο γι’ αυτούς που θέλουν να αράξουν, να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια. Με αυτή τη λογική όλα τα ζευγάρια που είναι σε μακροχρόνιες σχέσεις έχουν χάσει το πάθος ανάμεσά τους; Κι όμως… Αν ψάξουμε γύρω μας θα δούμε πως ακόμα υπάρχουν ζευγάρια που έπειτα από αρκετά χρόνια γάμου, έχουν την ίδια φλόγα στα μάτια τους όταν κοιτάζονται. Ανατριχιάζουν ακόμα όταν αγγίζουν ο ένας τον άλλον. Αλλά, παρ’ όλα αυτά, νιώθουν ασφαλείς κι ήρεμοι μέσα στη σχέση τους. Και την ίδια στιγμή, μπορούμε να δούμε ζευγάρια που χωρίζουν μόλις λίγους μήνες μετά τη γνωριμία τους, παρότι το πάθος στην αρχή της σχέσης τους ήταν παραπάνω από εμφανές.
Με λίγα λόγια, όποια θέση κι αν υποστηρίζουμε, ένα πρέπει να καταλάβουμε: Το πάθος δεν αναιρεί απαραίτητα την ανάγκη μας για ασφάλεια, και το αντίστροφο. Και σε τελική ανάλυση, ο κάθε άνθρωπος επιλέγει αυτό που θέλει περισσότερο για τη ζωή του, εκείνη τη δεδομένη στιγμή. Κάθε σχέση είναι διαφορετική. Κάθε κατάσταση έρχεται στη ζωή μας με στόχο να εκπληρώσει ένα σκοπό.
Ναι, θέλουμε να ζήσουμε αυτό το απόλυτο πάθος που κυριεύει το σώμα και το μυαλό μας. Ναι, κάποια στιγμή στη ζωή μας, κι ιδίως αφού ζήσουμε σχέσεις μέσα στην αμφιβολία και μας απογοητεύσουν, ίσως μας βγει πιο έντονα η επιθυμία για κάτι πιο ασφαλές στη ζωή μας. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορούμε να έχουμε και τα δύο. Τίποτα δεν είναι μόνο άσπρο ή μαύρο. Κι εδώ που τα λέμε, δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόλαυση απ’ το να μας προσφέρει ταυτόχρονα ο ίδιος άνθρωπος ηδονή και σιγουριά.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη