Διαλύετε κι εσείς το φαγητό πριν φάτε;

Διαλύετε κι εσείς το φαγητό σας πριν το φάτε; Πριν βιαστείς να απαντήσεις «όχι» ή να αναρωτηθείς τι εννοώ, περίμενε να σου εξηγήσω. Έχεις μπροστά σου ένα καλοστημένο μπέργκερ, αληθινό έργο τέχνης, άξιο να συμπεριληφθεί στην instagramική συλλογή και να το μοιραστείς με τους φίλους σου, μα όταν έρθει η ώρα να το φας, αντί να το δαγκώσεις μια και καλή, εσύ επιλέγεις να το κατακερματίσεις, γιατί αυτό σου προσφέρει μεγαλύτερη ευχαρίστηση, ξεκινώντας ιεραρχικά από το πάνω ψωμάκι και καταλήγοντας στο κάτω- τρώγοντας, δηλαδή, ξεχωριστά κάθε υλικό του.

Πολλές είναι οι φορές που προτιμάς να μη φας αν έχεις βγει έξω με παρέα, και να επιλέξεις μόνο κάτι να πιεις, διότι οι φίλοι σου κοροϊδεύουν αυτή σου την ιδιοτροπία στο πώς διαχειρίζεσαι το φαγητό σου πριν καν ξεκινήσεις να τρως. Άλλες φορές πάλι, ξεκινάς πρώτος εσύ να αυτοσαρκάζεσαι με σκοπό να γλιτώσεις τα σχόλια της παρέας.

Πρόκειται για ένα είδος ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής -η οποία κατατάσσεται στις αγχώδεις διαταραχές-, που χαρακτηρίζεται από ιδεοληψίες και καταναγκασμούς. Οι ιδεοληψίες είναι επαναλαμβανόμενες και επίμονες σκέψεις, ενορμήσεις ή εικόνες που βιώνονται ως παρεισφρητικές και ανεπιθύμητες και οι οποίες συνήθως προκαλούν σημαντικό άγχος ή δυσφορία. Στην προκειμένη περίπτωση το άτομο δεν μπορεί να καταναλώσει το φαγητό του στη μορφή που είναι αρχικά, είτε γιατί το θεωρεί μη συμμετρικό είτε γιατί η θέση ή η σειρά στην οποία βρίσκονται τα υλικά δεν είναι η επιθυμητή για το ίδιο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να καταλήγει σε καταναγκασμούς, δηλαδή σε επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, προκειμένου να άρει την ιδεοληψία ή να ανακουφιστεί από το άγχος που αυτή του προκαλεί. Κόβει, δηλαδή, το φαγητό σε μικρά κομμάτια ή ξεχωρίζει τα υλικά ή το καταναλώνει κατά στρώματα ή διαχωρίζει τις ομάδες τροφών μεταξύ τους. Αρχικά το άτομο προσπαθεί να αντισταθεί στον καταναγκασμό, έχοντας επίγνωση της κατάστασης, η ανάγκη όμως για ανακούφιση από το άγχος που του προκαλεί η ιδεοληψία, έχει σαν αποτέλεσμα στο τέλος να μην προβάλει πλέον αντίσταση στη συγκεκριμένη πράξη.

Αν ανήκεις, λοιπόν, σε αυτήν την ομάδα, αν είσαι ένας από εμάς, αν επιλέγεις να απομόνωσες τις γεύσεις και τις τροφές που έχεις στο πιάτο σου, σημαίνει ότι σαν χαρακτήρας είσαι πολύ προσεχτικός και σίγουρα σε διακατέχει μεθοδικότητα. Το να θέλεις να ανακατέψεις απλώς τις γεύσεις στο πιάτο σου, να οργανώσεις ανά κατηγορία τις τροφές, δεν είναι για το οποίο χρειάζεται να ανησυχείς, αν δε σου προκαλεί προβλήματα στην καθημερινότητά σου. Δηλαδή, είναι διαφορετικό να μην αντέχεις να βλέπεις τις τρόφες στη θέση που βρίσκονται, απ’ το να επιλέγεις να τις διαχωρίσεις για λόγους αισθητικούς όταν έχεις χρόνο και διάθεση να ασχοληθείς σχολαστικά με το φαγητό σου.

Αν πρόκειται για ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή εσύ ο ίδιος γνωρίζεις πως η συμπεριφορά σου είναι παράλογη και αβάσιμη, γι’ αυτό και δε νιώθεις άνετα να φας μπροστά σε τρίτους και σε κατακλύζει το άγχος. Μπορείς όμως εύκολα να το ξεπεράσεις με συμπεριφορική-γνωστική ψυχοθεραπεία -αν βέβαια θεωρείς ότι σε απασχολεί σε τέτοιο βαθμό που επιβάλλεται να το ξεπεράσεις. Δεν είναι και ό,τι καλύτερο να νιώθεις διαρκώς άβολα για τον τρόπο που τρως. Βέβαια, δε νομίζω ότι πέφτει λόγος σε κανέναν αν εσύ γυρίσεις ανάποδα το παστίτσιο, δηλαδή με την πλευρά της μπεσαμέλ από κάτω, για να το φας. Δε νομίζω ότι είναι κατακριτέο να φας ένα σουβλάκι με το δικό σου τρόπο.  Αγάπησε αυτή την ιδιαιτερότητά σου, μη νιώθεις άσχημα και αν πιστεύεις ότι σε κάνει δυσλειτουργικό ήρθε η ώρα να απευθυνθείς σε έναν ειδικό και να την καταπολεμήσεις.