Κουβαλάς ακόμα την ιδιότητα του μαθητή ή μπορεί και να ‘χουν περάσει χρόνια (ας μην πούμε πόσα) απ’ την τελευταία φορά που κάθισες σε σχολικό θρανίο, δεν έπαψες όμως ποτέ να αισθάνεσαι την αδικία του πρώτου θρανίου.
Γιατί όλα καλά κι όλα ωραία, εκεί πίσω, στη γαλαρία. Μια ζωή και μια βαβούρα υπήρχε και θα υπάρχει. Ο χαβαλές καλά βαστάει, με ψιθύρους, ψιλοκουβεντούλες, κινητά ενδεχομένως και πειράγματα ενώ, σίγουρα, δε λείπουν και τα σκονάκια. Σημειώσεις σε χαρτάκια, στο ίδιο το θρανίο, σε τσάντες, σε μπουκάλια κι όπου μπορεί να φτάσει ο ανθρώπινος νους. Εμάς, όμως, που καθόμασταν μπροστά, πρώτο τραπέζι πίστα, που λέμε, –μα χωρίς καθόλου γλέντι– μας ρώτησε κανείς τι περνούσαμε που είχαμε τον καθηγητή, σαν άγρυπνο φύλακα, στο μισό μέτρο, να βλέπει ακόμα και τις σκέψεις μας;
Η θεωρία που θέλει τον καλό μαθητή πρώτο στο θρανίο έχει καταρριφθεί χρόνια τώρα. Συνήθως, στο πρώτο θρανίο κάθεται απλά αυτός που δεν πρόλαβε να πιάσει θέση σε ένα από τα τελευταία. Κι η μοίρα δεν του επιφύλαξε και το καλύτερο παιχνίδι, μάλλον ένα απ’ τα σκληρότερα. Ομοιοπαθούσα κι εγώ, και μαζί με ‘σένα πάντα θα ζηλεύω τα παιδιά που μπορούσαν, κατά τη διάρκεια της παράδοσης, να γυρίσουν χαλαρά το βλέμμα τους προς τα έξω, να κλείσουν λίγο τα βλέφαρά τους, να βγάλουν άνετοι το σκονάκι τους ή να κρυφοκοιτάξουν απ’ τον μπροστινό τους, στο διαγώνισμα.
Κι εσύ, εκεί μπροστά, όχι μόνο να κλέψεις και να αντιγράψεις δεν μπορούσες (που μπορεί και να μην ήθελες, γιατί ήσουν διαβασμένος και μπράβο σου), όχι μόνο άχνα δεν ήσουν σε θέση να βγάλεις χωρίς παρατήρηση απ’ τον big brother απέναντί σου κι ακόμα και τις σελίδες του τετραδίου έπρεπε να τις γυρνάς απαλά, για να μην ενοχλήσεις, αλλά μάθαινες κι από πρώτο χέρι όλα τα κουτσομπολιά των καθηγητών, όταν έπιαναν το μπίρι-μπίρι με συναδέλφους ή μιλούσαν στο τηλέφωνο πάνω στην έδρα. Τα τυχερά σου, δηλαδή, ήταν να ακούσεις ότι η καθηγήτρια σου των Αγγλικών, τελικά, πήρε καινούριο αμάξι και πως η φιλόλογός σου έχει κλείσει ήδη διακοπές. Σπουδαία νέα!
Αν δεν είναι αυτή η διάκριση η μεγαλύτερη αδικία των σχολικών σου χρόνων, τότε τι; Κανένας φίλος δε σε σκέφτηκε, κανένας δε σου έδωσε τη θέση του στο διαγώνισμα, για να νιώσεις κι εσύ τη γλύκα, κανείς δε νοιάστηκε για τη διασκέδασή σου, δε συγκινήθηκε με το δράμα σου να σου δανείσει έστω για μία ώρα τη θέση του για λίγο χαβαλέ. Άσε που κουβαλούσες κι από πάνω τη ρετσινιά του «πρώτου θρανίου»! Να κλάψουμε τώρα ή συνεχίζουμε;
Έχει υποχρεώσεις το πρώτο θρανίο. Πρέπει να ‘σαι πάντα συνεπής στις εργασίες, προσεχτικός στις απουσίες σου, γιατί ποτέ δε θα περάσουν απαρατήρητες. Με καθηλωμένο βλέμμα του καθηγητή πάνω σου το κινητό αυστηρά στην τσέπη και συχνοί διάλογοι μαζί του για ό,τι ήθελε να ρωτήσει, γιατί εσένα είχε μπροστά του, σε ‘σένα θα μιλούσε. Η αντιγραφή σε όλο της το μεγαλείο στα πίσω θρανία κι εσύ να μην μπορείς να κάνεις σινιάλο σε κάποιον ούτε για τα «σωστά ή λάθος». Και κόντεψε να σου μείνει και τικ αυτό το διαρκές καταφατικό κούνημα του κεφαλιού, για να πείθεις πως παρακολουθείς με προσοχή, κι ας σιχτιρίζεις από μέσα σου για την κακή σου τύχη.
Και τα χρόνια πέρασαν και το παράπονο έμεινε, μα έμειναν μαζί κι οι αναμνήσεις. Κι ας είναι μέσα σ’ αυτές και το αν πέτυχε το χρώμα της βαφής της χημικού σου. Κι αν ήσουν απ’ τους τυχερούς των πίσω θρανίων, χρωστάς έστω μια καθυστερημένη συμπόνια σε ‘κείνους τους καψερούς της πρώτης σειράς.
Αγωνιστικούς χαιρετισμούς στα πρώτα θρανία, λοιπόν.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη