Απ' την ανάγκη να μας καταλάβουν ξεχνάμε πως πρέπει και να καταλαβαίνουμε

Εγωκεντρικοί καιροί, δε λέω· πάει το «ένας για όλους», το «όλοι για έναν» όμως βασιλεύει απρόσκοπτο. Ξεχάσαμε να δίνουμε, να μοιραζόμαστε, να αποδεχόμαστε και μόνο ζητάμε. Ζητάμε απ’ τους άλλους να μας καταλάβουν, να πηγαίνουν με τα νερά μας, να στρέφονται γύρω απ’ το δικό μας σύμπαν, να συμπεριφέρονται με τον τρόπο που μας αξίζει κι ας ορίσαμε μόνοι μας την αξία μας αυτή. Ζητάμε, αλλά δε δίνουμε. Επειδή για να δώσουμε πρέπει πρώτα να πάρουμε, σιγά μην τζογάρουμε για να κρατήσουμε κοντά μας άνθρωπο.

Πιστεύουμε λοιπόν πως είμαστε σπουδαίοι, πως πρώτα εμείς και μετά όλοι οι άλλοι, πως κανενός η αξία δεν είναι μεγαλύτερη απ’ τη δική μας· και μπορεί όντως να μην είναι, μα ποιος μας είπε πως οι άλλοι αντί για ισάξιοι είναι υποδεέστεροι; Το λέμε μόνοι μας, θα μου πεις, το λέει κι η μαμά μας, το λέει κι η καινούρια αυτή μόδα που προστάζει να βαφτίζουμε τον εγωισμό αξιοπρέπεια, επειδή ακούγεται πιο ωραία κι έτσι ζούμε αξιοπρεπώς άδειοι μα με το εγώ στολισμένο σαν Θεσσαλονικιά για χαλαρό καφέ.

Δεν προσπαθούμε λοιπόν για τους άλλους, δεν προσπαθούν ούτε εκείνοι για εμάς· οι θεωρίες χειραφέτησης μας έχουν σβολιάσει το κεφάλι και μ’ αυτές πορευόμαστε. «Όποιος θέλει να είναι στη ζωή σου θα βρει τρόπο να είναι», «αν κάτι είναι να συμβεί θα συμβεί ο κόσμος να χαλάσει», «όταν θες κάτι πολύ το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις», «όλα για κάποιον λόγο γίνονται», «ο άνθρωπός σου τα ψεγάδια σου τα απολαμβάνει, δεν τα φοβάται» και πολλά άλλα χαριτωμένα.

Κι όχι τίποτα άλλο, τα λέμε και τα πιστεύουμε. Βέβαια όσο σπουδαίοι κι αν είμαστε, δε μας περνάει στιγμή απ’ το μυαλό πως τα ίδια μπορεί να σκέφτεται κι η άλλη πλευρά, πως κάποιος μπορεί να θεωρεί πως εφόσον εξαφανιστήκαμε απ’ τη ζωή του δεν το κάναμε από «αξιοπρέπεια» μα επειδή απλώς αδιαφορούσαμε, πως αν δεν κουνηθούμε απ’ τη θέση μας τίποτα δε γίνεται μαγικά, πως το σύμπαν έχει σοβαρότερα ζητήματα να ασχοληθεί και πως για να απολαύσει κάποιος τα ψεγάδια μας (που, πάλι καλά δηλαδή, παραδεχόμαστε πως έχουμε) πρέπει να του δώσουμε την ευκαιρία να το κάνει χωρίς να κλείνουμε πόρτες στην πρώτη δυσκολία.

Δεν είναι που είμαστε κακοί ενώ οι άλλοι είναι θύματα, όχι· είναι που μέσα σε όλο αυτό το χάος έχουμε τόση ανάγκη να μας καταλάβουν που ξεχνάμε πως πρέπει να καταλαβαίνουμε κι εμείς πού και πού. Είναι που θέλουμε να δούμε τους ανθρώπους της ζωής μας να φτιάχνουν γέφυρες για να πειστούμε πως όντως θέλουν να μας πλησιάσουν, μα παραβλέπουμε το γεγονός ότι οι γέφυρες για να είναι λειτουργικές πρέπει να χτίζονται ταυτόχρονα κι απ’ τις δύο πλευρές, αλλιώς καταρρέουν.

Δε σου λέω να περιμένεις σαν μαλάκας το θαύμα, ούτε να περιμένεις να συμμορφωθεί ο άλλος μαγικά, ούτε να συμπεριφερθεί απ’ τη μία μέρα στην άλλη όπως θα ήθελες, ούτε τίποτα, επειδή αυτό δεν πρόκειται να γίνει που να χτυπάς τον κώλο σου κάτω· και καλύτερα δηλαδή επειδή και να γινόταν κάτι τέτοιο θα έπρεπε να σε βάλει σε δεύτερες σκέψεις καθώς θα βρωμοκοπούσε δόλο κι υποκρισία. Σου λέω όμως να μάθεις να μιλάς αντί να νευριάζεις, να ζητάς αντί να εύχεσαι, να δίνεις χρόνο να σ’ εμπιστευτούν και να ακούς.

Να ακούς για να καταλάβεις, όχι για να απαντήσεις, έχει διαφορά. Να ακούς τις πράξεις του άλλου, όχι μόνο τα λόγια του, να τον παρατηρείς όταν νομίζει πως δεν τον βλέπεις. Να βλέπεις λίγο πιο κάτω απ’ την επιφάνεια επειδή, θα σε σοκάρει αυτό που θα σου πω, μα οι άνθρωποι είναι πολύ πιο σύνθετοι απ’ όσο νόμιζες και πάρε παράδειγμα τον εαυτό σου· κι εσύ καίγεσαι για πράγματα που ο περίγυρός σου θα ορκιζόταν πως δε σου καίγεται καρφί, κι εσένα σου λείπουν άνθρωποι που προτιμάς να σου κοπεί το δάχτυλο παρά να τους πάρεις τηλέφωνο, κι εσύ φαίνεσαι να περνάς υπέροχα ενώ η ψυχή σου βογκάει για κάτι που δε γίνεται. Κι εσύ, όπως κι οι άλλοι.

Η σιωπή, ξέρεις, δε σημαίνει πάντα αδιαφορία, ούτε παραίτηση, δεν είναι όλοι εκείνοι οι τάχα μου σκληροί άκαρδα καθάρματα. Ανάμεσά τους είναι και άνθρωποι που πέρασαν πράγματα που δε φαντάζεσαι μα δε σου εξιστόρησαν επειδή δε θέλησαν ποτέ να τους καταλάβεις από λύπηση κι αυτό, μεταξύ μας, είναι ένα ψέμα που αξίζει σεβασμό, όχι τιμωρία.

Δε σε πληγώνουν όλοι επίτηδες, γίνεται και κατά λάθος αυτή η μαλακία, επειδή οι άνθρωποι καμιά φορά καταστρέφουν όσα φοβούνται πως μπορεί να τους αφήσουν ευάλωτους. Φοβούνται, ναι. Πες μου τώρα εσύ, με το χέρι στην καρδιά, έχεις δει πολλούς κακούς να τρέμουν σαν το ψάρι;

Δεν είσαι αδύναμος λοιπόν αν κάνεις έναν κόπο να καταλάβεις, δυνατός είσαι. Δε μειώνεις τον εαυτό σου αν κάνεις ένα βήμα πίσω, ούτε αν πας ένα βήμα μπροστά, επειδή ξέρεις να αντιμετωπίζεις τον κόσμο αντί να τρέχεις μακριά του για να μη χάσει η ψυχούλα σου τη βολή της όπως κάνουν όλοι.

Μην κάνεις δέκα βήματα, δε χρειάζεται, ένα μόνο. Ίσως κι ένα ακόμα. Αν η καρδιά σου σου λέει να μην τα παρατήσεις, καλύτερα να μετανιώσεις για κάτι που έκανες παρά για όσα φοβήθηκες να πράξεις. Ξέρεις, κάποιοι άνθρωποι αξίζουν τον κόπο· είναι εκείνοι που για κάθε βήμα σου προς αυτούς θα κάνουν κι εκείνοι ένα προς εσένα.