Δεν είσαι ελεύθερος, μην ξεγελιέσαι. Ούτε εγώ είμαι· κανείς μας δεν είναι. Δεν είσαι ελεύθερος επειδή νοιάζεσαι. Νοιάζεσαι για το καλό· νοιάζεσαι για τους γονείς σου, για τους φίλους σου, για κάθε άνθρωπο που θεωρείς δικό σου. Αν δε νοιαζόσουν δε θα χαιρόσουν τόσο πολύ κάθε φορά που τους έκανες υπερήφανους, δε θα στεναχωριόσουν αν τους έβλεπες να στεναχωριούνται, να χάνουν τις δουλειές τους ή να μην έχουν να βγάλουν το μήνα, δε θα ένιωθες ανακούφιση αν η προγραμματισμένη τους επίσκεψη στο γιατρό δεν τους έβγαλε κανένα απρόοπτο, δε θα ένιωθες άσχημα κάθε φορά που σου έλεγαν πως στεναχωριούνται που δε σε βλέπουν όσο συχνά θέλουν, δε θα ένιωθες τύψεις που δεν τους λες ότι τους αγαπάς όσο συχνά το αξίζουν κι ας ξέρεις πως θα μπορούσες να τους χάσεις ανά πάσα στιγμή, δε θα νοιαζόσουν αν είναι καλά, αν πεινάνε ή γιατί πονάει το κεφάλι τους τέταρτη μέρα στη σειρά.
Δεν είσαι ελεύθερος επειδή νοιάζεσαι και για πράγματα ποταπά, μάταια, αλλά κι ανθρώπινα. Για τα χρήματα, για την επιτυχία, για τη φήμη, για να γεμίσεις την κοιλιά σου, για να αρέσεις. Θέλεις να παίρνεις μεγαλύτερο μισθό κι όταν πάρεις αύξηση τότε θέλεις λίγο ακόμα και λίγο ακόμα και μετά λίγο περισσότερο, επειδή όσα περισσότερα βγάζεις, τόσες περισσότερες ανάγκες έχεις, επειδή θέλεις να κάνεις κι εκείνο και το άλλο, θέλεις να πας εκεί, θέλεις να έχεις κι ένα κινητό με μήλο για να φαίνεται στη σέλφι και να έχεις αποδείξεις πως τα κάνεις όλα αυτά σε υψηλή ανάλυση, γιατί ό, τι δεν ανεβαίνει είναι σαν να μη συνέβη ποτέ. Θέλεις επιβεβαίωση πως είσαι έξυπνος (αν δεν είσαι όμορφος), ή πως είσαι όμορφος (αν δεν είσαι έξυπνος), ή πως είσαι κι έξυπνος, κι όμορφος, κι έχεις και χιούμορ. Θέλεις να σε θαυμάζουν, κι αν σε ζηλεύουν και λίγο ακόμα καλύτερα, σημαίνει πως αναγνωρίζουν την υπεροχή σου, έτσι δεν είναι;
Σε φτιάχνει το ξένο ενδιαφέρον, παραδέξου το, γι’ αυτό είσαι όλη την ώρα στο κινητό σου. Σε νοιάζουν τα views, τα like, τα reactions, τα follow και τα unfollow. Σε νοιάζει ποιος παρακολουθεί τη δραστηριότητά σου, σε νοιάζει και η δραστηριότητα των άλλων, γι΄αυτό και παρακολουθείς τα πάντα κι εσύ με τη σειρά σου. Γιατί εκείνοι κι όχι εσύ, γιατί εσύ κι όχι εκείνοι; Σου τρώει πολλές ώρες αυτός ο διάολος που έχεις διαρκώς στο χέρι επειδή σε ελέγχει, κάνοντάς σε να νομίζεις πως τον ελέγχεις εσύ. Χάνεις συνέχεια· χάνεις χρόνο από τους φίλους σου, χάνεις βλέμματα, χάνεις την ευκαιρία να κρατήσεις το χέρι της γιαγιάς σου τώρα που την έχεις, επειδή την ώρα που την επισκέφτηκες ο τάδε άσχετος έτυχε να έχει όρεξη για ψιλοκουβεντούλα χωρίς νόημα στα inbox σου· χάνεις ηλιοβασιλέματα και μέρη επειδή είσαι αποσχολημένος να τα βλέπεις πίσω από την οθόνη σου για να δούνε κι άλλοι πως τα είδες, χάνεις την ευκαιρία να χάνεσαι επειδή ψάχνεις να βρεις σήμα.
Δεν είσαι ελεύθερος, επειδή πάντα συγκρίνεις το γρασίδι σου με το γρασίδι του γείτονα, το αυτοκίνητό σου με το αυτοκίνητο του διπλανού στο φανάρι, το σώμα σου με το σώμα της γειτονικής ξαπλώστρας, τη μύτη σου με τη μύτη του κοριτσιού στο περιοδικό και τη σχέση σου με εκείνα τα φωτοσοπαρισμένα couple goals στα social media. Κερδίζεις στο ζύγι; Γεμίζεις ευτυχία. Χάνεις; Μπορείς και καλύτερα, θα προσπαθήσεις λίγο ακόμα, πάντα μπορείς λίγο ακόμα, οι άλλοι πως μπορούν, είναι καλύτεροι από εσένα; Όχι, δεν είναι· ή μπορεί και να είναι, αλλά αυτό δεν πρέπει να το ξέρουν, προσπάθησε λίγο ακόμα για να θολώσεις τα νερά σαν τη σουπιά, μπορείς.
Δεν είσαι ελεύθερος, επειδή η κοινωνία σε θέλει διπλωμάτη· δεν επιτρέπεται να θυμώσεις όποτε θες, δεν κάνει να κλάψεις όποτε θες, δεν μπορείς να γελάσεις όποτε σου καπνίσει, δεν πρέπει καν να πεις αυτό που σκέφτεσαι όπως ακριβώς το σκέφτεσαι επειδή ο τάδε θα στεναχωρηθεί, θα παρεξηγηθεί, θα σου απαντήσει, θα σε διώξει από τη δουλειά. Αν κλαις εύκολα είσαι αδύναμος, αν δεν κλαις είσαι αναίσθητος, αν γελάς πολύ είσαι χαζοχαρούμενος κι αν δε γελάς καθόλου είσαι σφιχτοκώλης και ξενέρωτος. Φιλτράρεις λοιπόν, ίσως μία, ίσως δύο, ίσως και περισσότερες φορές, φιλτράρεις λόγια και συμπεριφορές, φιλτράρεις και σκέψεις, όχι πάντα για να είναι οι άλλοι καλά, αλλά κυρίως για να βεβαιωθείς πως θα είσαι εσύ.
Δεν είσαι ελεύθερος επειδή το παρελθόν σου σε έχει σκλαβάκι, πάντα θα σε έχει· επειδή πάντα θα ρίχνεις με περισσή ευκολία το φταίξιμο στους γονείς σου που δεν έγινες όσα σου άξιζαν να γίνεις, θα κατηγορείς τις πρώην σχέσεις σου που δεν εμπιστεύεσαι πια την αγάπη, θα είναι πάντα υπαίτιοι οι καθηγητές σου που δεν έγινες καλός στα μαθηματικά ή το σχέδιο. Μπορεί να έχεις δίκιο σε πολλά από αυτά, μπορεί και να μην έχεις όμως σε κανένα. Δεν έχει σημασία, μη σκας, αυτό που μετράει είναι να έχεις πάντα μια βολική δικαιολογία για να μην αναγκαστείς να σκάψεις λίγο παραπάνω στην ψυχή σου, γιατί το σκάψιμο θέλει σκύψιμο, κι από το πολύ σκύψιμο πονάει η μέση, όπως πονάει και η καρδιά στην παραδοχή πως δεν είσαι τέλειος, πως δεν είχες ποτέ ούτε τη δυνατότητα να γίνεις. Άσε που όταν είσαι το θύμα σε συμπονούν, σου δίνουν κι από κανένα δίκιο παραπάνω, σου κάνουν και πατ-πατ στην πλάτη. Τα έχεις ανάγκη αυτά τα πατ-πατ, έτσι δεν είναι; Γι’ αυτό δεν είσαι ελεύθερος.
Δεν είσαι ελεύθερος· μπορεί να μιλάω σε εσένα, μπορεί να τα λέω και στον καθρέφτη μου, αυτό ούτε θα το μάθεις, ούτε παίζει κανένα ρόλο. Δεν είσαι ελεύθερος, γιατί ελεύθερος είναι μόνο αυτός που αποκαλεί ο καθένας μας Θεό, ελεύθερα είναι και τα αγρίμια, κι εσύ πιθανότατα δεν είσαι τίποτα από τα δύο.
Δεν είσαι ελεύθερος επειδή είσαι άνθρωπος. Δεν είσαι ελεύθερος επειδή αγαπάς. Δεν είσαι ελεύθερος επειδή δεν ξέρεις να αγαπάς. Δεν είσαι ελεύθερος και δε θα είσαι ποτέ.
Κι αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου