Θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει την κυκλοθυμική διαταραχή καθαρά γυναικείο προσόν. Ναι, είναι ίσως πιο ευδιάκριτο και συχνότερο στη γυναικεία συμπεριφορά, μιας κι ο ψυχολογικός κόσμος της γυναίκας αγγίζει τα όρια της αβύσσου. Αυτό, όμως, δε σημαίνει πως κάθε γυναίκα είναι κυκλοθυμική ή πως οι άντρες δεν εμφανίζουν τέτοιες συμπεριφορές.
Καταρχήν, η κυκλοθυμία είναι μια κατάσταση στην οποία η ανθρώπινη συμπεριφορά μεταβάλλεται διαρκώς κι οι διακυμάνσεις αυτές δεν έχουν πάντα κάποιο συγκεκριμένο λόγο. Έντονος θυμός, ευαισθησία, χαρά, καταθλιπτικά συναισθήματα. Όλα αυτά μέσα σε ένα μυαλό, ένα σώμα και το καθένα να πετάγεται στην επιφάνεια, όταν θέλει! Το χάος…
Σίγουρα, όλοι έχετε γνωρίσει κάποιον που η συμπεριφορά του είναι λίγο ασταθής. Λίγο μετέωρη. Θα το παρατηρήσατε στο πώς ξυπνάει κάθε πρωί, πώς είναι μετά από μία ώρα και πώς λαμβάνει αποφάσεις μέσα στην ημέρα. Δεν ξέρει αν θέλει μια αγκαλιά, μια σφαλιάρα ή ένα μπουκάλι κρασί για να νιώσει καλύτερα. Δεν μπορεί να αποφασίσει αν σήμερα νιώθει καλά, αν πονάει κάπου ή αν απλά θέλει να κοιμηθεί μέχρι το επόμενο πρωί. Μια κατάσταση πολύ μπερδεμένη κι όμως πολύ ενδιαφέρουσα.
Είναι σαν να προσπαθεί κανείς διαρκώς να λύσει ένα γρίφο. Να προσπαθεί να μαντέψει τις επόμενες κινήσεις, σε αυτήν την ατελείωτη παρτίδα σκάκι που ο κυκλοθυμικός παίζει με τον εαυτό του. Ναι, πολλές φορές κουράζει και τον ίδιο αυτό το παιχνίδι, πόσο μάλλον εκείνον που κάθεται και προσπαθεί να ξεμπερδέψει αυτό το κουλουριασμένο σχοινί. Έχει όμως τη γοητεία του!
Ένας κυκλοθυμικός άνθρωπος, παλεύοντας με τον εαυτό του καθημερινά και προσπαθώντας να διατηρήσει μια κάποια τάξη στα συναισθήματά του, δεν είναι ποτέ βαρετός σαν άνθρωπος. Δε θα γίνει ποτέ προβλέψιμος, ποτέ τρωτός από τη ρουτίνα. Καμιά καθημερινότητα δεν μπορεί να επηρεάσει αυτήν την ακαταστασία.
Κανένα καλοκαίρι δεν θα τον κάνει πάντα να γελάει, κανένας χειμώνας δεν τον θλίβει πάντα, καμία έκπληξη δεν είναι πάντα ευχάριστη. Σε κάθε απόφαση ή κίνηση υπάρχει ένα κρυμμένο «κι αν αυτό δεν το θέλω τελικά;». Σε κάθε δάκρυ, βρίσκεται ένα μικρό χαμόγελο έτοιμο να σκάσει στα χείλη του.
Το θέμα είναι ότι την κατάσταση αυτήν την συνηθίζει και την αγαπά. Είναι χαρακτηριστικό του εαυτού του, είναι το «είναι» του φτιαγμένο έτσι. Γιατί να το απαρνηθεί; Και δεν τον πειράζει όταν καταλάβει κι ο ίδιος, πως πολλές φορές αυτά που λέει ή κάνει δεν βγάζουν και πολύ νόημα για τους γύρω του. Γιατί ξέρει πως είναι δυσνόητος και δύσκολος άνθρωπος. Αλλά είναι αστείο, όπως και να το κάνουμε, να επιμένει, παραδείγματος χάριν, να βγει για καφέ σε συγκεκριμένο μαγαζί που γνωρίζει καλά και μόλις φτάσει εκεί όλα να του φαίνονται άθλια. Ο καφές, το προσωπικό, η καρέκλα, η μουσική.
Άθελά του δυσκολεύει τη ζωή του και δυσκολεύει ίσως και τη ζωή των ανθρώπων γύρω του. Μια διαρκής μάχη το παρόν του κυκλοθυμικού, για το παρόν του «φυσιολογικού» . Μια φευγαλέα αίσθηση κανονικότητας που σπάει αμέσως σε χίλια μικρά κομμάτια.
Κι από την άλλη, ίσως να χρειάζεται μια σταθερότητα. Ίσως να φωνάζει για λίγη ασφάλεια και καθημερινότητα μέσα στη δίνη του μυαλού του. Μπορεί να μην το πει ποτέ, αλλά οι άνθρωποι που επιλέγει να έχει δίπλα του, είναι ίσως πιο «σταθεροί» χαρακτήρες. Γιατί το δικό του «ίσως, δεν ξέρω», έχει την ανάγκη από ένα «θα το κάνουμε, τελείωσε». Ένα σπρώξιμο ρε παιδί μου, μια μικρή ώθηση. Πώς να κουμαντάρει εκείνους που νευριάζουν μαζί του επειδή σήμερα, χωρίς λόγο, είναι πιο κατσουφιασμένος από εχθές; Πώς να ανταπεξέλθει σε μια κατάσταση, που η δική του κυκλοθυμία είναι πιο ανώδυνη από τις αντιδράσεις των υπολοίπων;
Για αυτό αν τύχει και βρεθεί κανείς στο δρόμο κάποιου με έντονη κυκλοθυμία και του αρέσουν οι προκλήσεις, ας μείνει να παλέψουν με τους δαίμονες μαζί. Ας μείνει να βάλει λίγες ίσιες γραμμές σε αυτήν την ακαθόριστη μάζα συναισθημάτων. Αλλά να θυμάται, πως κάθε άνθρωπος που αγαπά τον εαυτό του, κάθε άνθρωπος που τα έχει καλά με τις επιθυμίες του, δέχεται τον άλλον όπως είναι, χωρίς ταμπέλες, στερεότυπα και δε ζητά να τον αλλάξει. Καθένας είναι ξεχωριστός. Έτσι κι αλλιώς, οι ιδιαιτερότητές μας είναι αυτές που μας καθορίζουν.
Επιμέλεια Κειμένου Πένης Σίμου: Πωλίνα Πανέρη