«Ζούμε με το συναίσθημα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι. Θα έπρεπε να μετράμε τον χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς μας.»
Όλη η ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης, μέσα σε μία φράση του Αριστοτέλη. Ίσως κάτι παραπάνω γνώριζαν οι άνθρωποι τότε, που εμείς ξεχάσαμε. Δεν έδιναν τόση σημασία στον χρόνο και τις ταχύτητές του. Δίναν βάση στις στιγμές και τα συναισθήματά τους, στη συζήτηση, στη διαμόρφωση ιδεών. Οι άνθρωποι δεν ήταν δέσμιοι των ρολογιών και των προγραμμάτων.
Τι πάει τόσο λάθος με την εποχή μας λοιπόν; Πού το χάσαμε; Πώς είναι δυνατόν πλέον να αφήνουμε τον χρόνο και τα ρολόγια να επηρεάζουν τόσο πολύ την ψυχολογία και τη ζωή μας; Γρήγοροι κι αγχώδεις ρυθμοί, μας κάνουν να τρέχουμε όλη μέρα με την ψυχή στο στόμα και περιμένουμε λίγες στιγμές για να χαλαρώσουμε και να ευχαριστηθούμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Μα πώς τα φέρνει ο διάβολος και στις στιγμές αυτές τα ρολόγια τρέχουν πιο γρήγορα.
Νέοι, γέροι, παιδιά, ζουν με τα μάτια τους καρφωμένα στα ρολόγια και μετρούν τα λεπτά, θαρρείς και δε μας φτάνει ο χρόνος. Κοιτάζουμε και ξανακοιτάζουμε κι οι δείκτες παίζουν παιχνίδια εις βάρος μας. Άλλοτε τρέχουν έξαλλα κι άλλοτε με το ζόρι σέρνονται ένα δευτερόλεπτο παρακάτω.
Κι εμείς, τυφλωμένοι από το άγχος μας, ξεχνάμε μία αλήθεια που είναι προφανής. Όσο κι αν σέρνεται ή τρέχει ο κάθε δείκτης, ο χρόνος προχωρά μπροστά. Είτε τον ακολουθήσουμε είτε όχι. Εμείς όμως, προχωράμε τελικά; Ή εκτός από τη ματιά μας παγιδεύουμε και τις ζωές μέσα σ’ αυτούς τους αριθμούς που επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά; Κι ο χρόνος; Τελικά τι είναι; Τι είναι το χθες; Το τώρα; Το αύριο;
Ίσως και να μην είναι τίποτα παραπάνω από απλά νούμερα που παίρνουν όση σημασία τους δώσουμε εμείς. Όπως και τα χρηματικά ποσά, ανθρώπινη επινόηση. Όση αξία τους δώσαμε, αυτήν κρατούν. Αποφασίζουμε να πέσει η αξία τους και ξαφνικά γίνονται και πάλι ένα κομμάτι χαρτί. Ανεβαίνει και χάνονται ανθρώπινες ζωές στο όνομά τους. Χρόνια, μέρες, ώρες, λεπτά, δευτερόλεπτα, αριθμοί. Απλοί αριθμοί που αυξομειώνονται ανάλογα με την περίσταση. Ξέρεις κάτι; Ο χρόνος είναι μόνο μέσα στο μυαλό μας. Εμείς τον κάνουμε να κυλά γρήγορα, να μη μας φτάνουν οι στιγμές κι εμείς είμαστε πάλι, που τον κάνουμε να περνά βασανιστικά αργά και ψάχνουμε στα άψυχα ρολόγια λύτρωση.
Σχετικά είναι όλα. Περνάς όμορφα; Χάνεις κάθε επαφή με τον τόπο και τον χρόνο. Βαριέσαι; Δεν περνούν τα δευτερόλεπτα, όσες φορές κι αν κοιτάξεις το ρολόι. Για φαντάσου, σ’ έναν λίγο καλύτερο κόσμο που το φορτωμένο σου πρόγραμμα δε θα ήταν και τόσο φορτωμένο και θα είχες την επιλογή να κάνεις μέσα στη μέρα σου μόνο πράγματα που σ’ ευχαριστούν, πόση σημασία για σένα θα είχε ο χρόνος; Πιθανόν καμιά, σίγουρα δε θα είχες καν ρολόι.
Η ζωή είναι στιγμές. Καλές και κακές, μας φτιάχνουν ή μας χαλάνε αναλόγως. Λίγο όμορφη παρέα κι αποξένωση από αρνητικές σκέψεις αρκούν για να ξεχάσουμε και την ώρα. Λένε πως όλα τα όμορφα κρατάνε λίγο, μα δεν είναι έτσι. Εμάς μάς φαίνεται πως κρατούν λίγο κι αυτό γιατί έχουμε μάθει να ζούμε με άγχος και να κάνουμε πράγματα με το στανιό που μάς στερούν την ξεγνοιασιά μας κι έτσι οι ώρες και τα λεπτά γίνονται βαριά κι έχουν πιο μεγάλη σημασία από ό, τι θα έπρεπε.
Ψευδαίσθηση είναι ο χρόνος, που αποτελείται από ανθρώπινες αναμνήσεις. Αναμνήσεις που οι στιγμές, είτε καλές είτε κακές, μάς δημιούργησαν και ζουν μέσα στο μυαλό μας. Ας σκαρώνουμε μόνο όμορφες στιγμές ακόμα κι αν δεν είναι εφικτό πάντα, να έχουμε τον χρόνο σύμμαχο κι όχι αντίπαλο. Κι αν κάτι δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, ας το απολαύσουμε. Τουλάχιστον ας το προσπαθήσουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου