Όλοι γνωρίζουμε για τη μοιραία αγάπη που τρέφουν οι μαμάδες για τους γιους τους κι αντίστροφα και πολλά έχουν γραφτεί κι ειπωθεί κατά καιρούς για το συγκεκριμένο θέμα, με κορυφαίο όλων τον Φρόιντ και τα συμπλέγματα, τη θεωρία δεσμού του Bowlby που βασίζεται πάνω στη σχέση φροντιστή και παιδιού, και τη M. Ainsworth που εξέλιξε την προηγούμενη. Ο Νίκος Βέρτης, τώρα, έκανε τη δική του τοποθέτηση, σε μια πρόσφατη συνέντευξη, στην οποία μας λέει πως θέλει η γυναίκα να έχει στοιχεία που να του θυμίζουν αυτά της μητέρας του και λίγο πολύ θα ήθελε να τον φροντίζει όπως ακριβώς έκανε κι εκείνη: «Μου αρέσει η γυναίκα να είναι γυναίκα, δεν θέλω να φανεί σκληρό, αλλά μου αρέσει να έχει κάποια στοιχεία από τη μητέρα μου. Όταν εγώ έχω μεγαλώσει με μια μητέρα που μου μαγειρεύει δύο φαγητά τη μέρα και μου στρώνει το κρεβάτι.» Καλά όλα αυτά, αλλά κατά πόσο κάτι τέτοιο είναι υγιές και πόσο επηρεάζει τις σχέσεις μας μια τέτοια επιθυμία;

Αρχικά, θα πρέπει να τονιστεί πως η μητέρα μας είναι ο άνθρωπος που μας έφερε σε αυτόν τον κόσμο κι έτσι συχνά υπάρχει αυτή η εντύπωση πως δεν υπάρχει άνθρωπος που θα μας αγαπήσει περισσότερο ή σωστότερα. Θεωρητικά τουλάχιστον, η μάνα μας, μάς αγαπάει ιδανικά. Ένα τέτοιου είδους αγάπης, βέβαια, είναι πλασματικό κι ανέφικτο να συμβεί στην πράξη, ή να βρεθεί στις σχέσεις που συνάπτουμε με άλλους ανθρώπους στη ζωή μας. Καταλαβαίνουμε λοιπόν, πως ουσιαστικά δεν είναι ιδιαίτερα ρεαλιστικό να έχουμε τέτοιες προσδοκίες από μια σχέση. Πρακτικά μιλώντας, από την άλλη, είμαστε σχεδόν καταδικασμένοι να αναζητούμε στη ζωή μας τον τρόπο που μας αγαπάει η μαμά μας σε άλλους, σε αυτό το κριτήριο μάλιστα βασίζονται κι όλοι οι τύποι προσκόλλησης ως θεωρία. Όμως, τι δείχνει για εμάς και τον ψυχισμό μας, και κατά πόσο είναι υγιές να αναζητάμε σε σύντροφο κάποιον που να “μας στρώνει το κρεβάτι, μας μαγειρεύει δυο φαγητά, μαζεύει τα παπούτσια μας όταν τα πετάμε”;

Συμπληρωματικά με την παραπάνω πρόταση, αυτές οι προσδοκίες αν μη τι άλλο προσδίδουν, σχεδόν αυτόματα, μια αίσθηση υπεροχής στο άτομο. Αυτό συμβαίνει γιατί τέτοιου είδους σκέψεις μας κάνουν να νιώθουμε ιδιαίτερα ξεχωριστοί, ότι αξίζουμε περισσότερο από το ταίρι μας να μας φροντίζουν, ότι όλοι θα έπρεπε να μας συμπεριφέρονται με ανοχή και δουλοπρέπεια απέναντι στις απαιτήσεις μας, κι αν κάνουμε και κάτι λάθος, εντάξει, θα μας το συγχωρήσει ή θα το παραβλέψει, όπως ακριβώς θα έκανε η μανούλα μας.

Φυσικά θα ήταν πολύ ωραίο και βολικό για όλους να μας συμπεριφέρονταν και να μας αγαπούσαν με πλήρη ανιδιοτέλεια, αλλά αυτό εκτός από το ότι είναι αυτονόητα ανέφικτο, δίνει και την εντύπωση πως εμείς δεν έχουμε διάθεση να προσφέρουμε και τόσα, ή να καταβάλλουμε και μεγάλη προσπάθεια για να διατηρήσουμε μια σχέση. Είναι σαν να ζητάμε από το ταίρι μας τα πάντα, με την προϋπόθεση πως εμείς θα προσφέρουμε ό,τι έχουμε ή κι απολύτως τίποτα. Πόσο δίκαιο είναι όμως αυτό για τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας;

Κι αν το πάμε και στο θέμα διάκριση φύλου, οι απαιτήσεις που έχει ο κύριος Βέρτης από τη σύντροφό του, θα άλλαζαν άραγε αν δε μιλούσαμε για γυναίκα; Μια σχέση, για να είναι υγιής και να δουλέψει, πρέπει τα μέλη της να είναι ισότιμα. Πέραν του ότι είναι τρομερά εγωιστικό να απαιτούμε να έχουμε μόνο δικαιώματα και καθόλου υποχρεώσεις, είναι και φοβερά ουτοπικό να θεωρούμε πως ένας νοήμων άνθρωπος θα επιλέξει να μείνει μαζί μας υπό συνθήκες καθεστώτος.

Αν και τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τοποθετήσεις παρόμοιες με αυτές του κυρίου Βέρτη, δηλώνουν απροκάλυπτο σεξισμό, καθώς παρουσιάζουν ως πρότυπο τη γυναίκα που μένει σπίτι, φροντίζει τον άντρα της, ανέχεται τα χούγια του, μαγειρεύει, σιδερώνει, καθαρίζει χωρίς να βγάζει μιλιά και γενικώς, “η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κυρά”. Ας ενημερωθούν λοιπόν οι υποστηρικτές τέτοιων πεποιθήσεων, ότι οι απόψεις αυτές είναι ξεπερασμένες κι ότι οι εποχές αυτές έχουν παρέλθει, οι άνθρωποι έχουν εξελιχθεί κι οι γυναίκες δε ζουν για να υπηρετούν τους συντρόφους τους.

Κλείνοντας, ας αναλογιστούμε όλοι τον αντίκτυπο που έχουν παρόμοιες πεποιθήσεις μας κι ας βάλουμε όλοι τον εαυτό μας στη θέση του ανθρώπου που θα θέλαμε να κάνει όλα αυτά τα πράγματα για εμάς. Εμείς θα αποδεχόμασταν να παίξουμε έναν τέτοιο ρόλο με το ταίρι μας, με ελάχιστο ή και μηδαμινό αντίκρισμα ή όπως λέει κι ένα ρητό “θα την κάναμε με ελαφρά”;

 

Πηγή φωτογραφίας

Συντάκτης: Μαρία Κουτσουρά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου