Όλα στη ζωή μας διαμορφώνονται και πλάθονται απ’ τις σκέψεις μας. Η σκέψη μας οδηγεί να πάρουμε αποφάσεις, μας δείχνει πώς να πορευτούμε, η σκέψη μας κάνει να ‘μαστε σίγουροι, προσεκτικοί, αφελείς. Η στάση κι η συμπεριφορά μας ελέγχονται απ’ τις σκέψεις μας. «Αν ακούσεις κάτι που ταιριάζει με τις ιδέες σου πρόσεξε μήπως είναι λάθος. Κι αν ακούσεις κάτι που δεν ταιριάζει με τις ιδέες σου πρόσεξε μήπως είναι σωστό.» Το κατακάθι που μένει απ’ τη θύελλα των σκέψεων είναι οι πεποιθήσεις.
Οι πεποιθήσεις μας είναι η ρίζα του δέντρου της ζωής μας. Εμείς τις ποτίζουμε, εμείς τις κλαδεύουμε κι αυτές, με τη σειρά τους, μας ελέγχουν και μας ορίζουν. Τι είναι σωστό και τι λάθος; Τι θέλουμε και τι όχι; Είναι απόρροια των σκέψεών μας κι οι σκέψεις μας είναι γέννημα θρέμμα των πεποιθήσεών μας. Οι περισσότερες λειτουργούν ως πρίσμα για τη ματιά μας στον κόσμο. Το κοινωνικό περιβάλλον είναι αυτό που διανθίζει τις πεποιθήσεις μας. Ίσως κι ως κληρονομιά κάποιες φορές περνάνε από χέρι σε χέρι σκέψεις και πεποιθήσεις. Στερεότυπα και παγιωμένες συμπεριφορές κάνουν κύκλους από γενιά σε γενιά.
Οι περισσότερες πεποιθήσεις μας ελέγχουν, γιατί περιορίζουν τους ορίζοντές μας και δε μας αφήνουν να προσαρμοζόμαστε στις όποιες αλλαγές. Γεγονός που οδηγεί σε συμπεριφορές περιοριστικές κι αγχωτικές. Για παράδειγμα, όταν ένας άνθρωπος έχει μάθει μέσα απ’ την οικογένειά του πως όλοι όσοι χωρίζουν βρίσκονται σε κοινωνική περιθωριοποίηση κι είναι κατακριτέα ενέργεια το διαζύγιο, τότε το άτομο αυτό τι σκέψεις κάνει και τι βαθύτερες ιδέες έχει παγιώσει; Πως δεν έχει περιθώρια αλλαγής απ’ τη στιγμή που παντρεύεται. Αν κάτι πάει στραβά στον γάμο του, ο χωρισμός δεν είναι επιλογή. Θα πρέπει να συμβιβαστεί, στην καλύτερη περίπτωση, ή να ετοιμαστεί για τον προσωπικό του αφανισμό, μιας και βάσει του οικογενειακού σεναρίου, το τέλμα του είναι προκαθορισμένο.
Έτσι, λοιπόν, οι πεποιθήσεις στηρίζουν το οικοδόμημα της καθημερινότητάς μας. Με αφετηρία αυτές πορευόμαστε για το σωστό ή το λάθος. Τελικά, όμως, μήπως αυτές οι πεποιθήσεις απαγορεύουν την εξέλιξή μας; Πώς μπορούμε να εξελιχτούμε όταν οι πεποιθήσεις εμποδίζουν την ελεύθερη σκέψη και την επιλογή; Το «θέλω» γίνεται «πρέπει», και κάθε διάθεση για προσαρμογή και δημιουργία βρίσκει εμπόδιο. Είναι σημαντικό να λειτουργούμε με αρχές αλλά όχι με τη στενή έννοια του όρου. Η ευελιξία που χαρίζει το δικαίωμα της επιλογής της σκέψης είναι αγαθό και θείο δώρο.
Πόσες φορές δεν έχουμε νιώσει ενοχές και δυσκολία στην πορεία της ζωής μας, σε διάφορους σταθμούς. Καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις για διάφορα θέματα. Τα συναισθήματά μας υπερισχύουν ενίοτε των σκέψεών μας και κάπου εκεί έρχεται η ρήξη κι οι ενοχές κάνουν την εμφάνισή τους. Σωματοποίηση του άγχους κι έντονο στρες. Όλα αυτά γιατί οι πεποιθήσεις είναι αντίθετες απ’ το συναίσθημα. Οι σκέψεις ορίζουν, αλλά όταν δεν καθορίζουν τότε υπάρχει εσωτερική ταραχή.
Στη σύγχρονη κοινωνία σχεδόν όλα περνάνε από το πρίσμα των κοινωνικών επιστημών και τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη του. Είναι απόλυτα συνειδητοποιημένο ότι αν δεν είμαστε εκ των έσω καλά, αυτό έχει αρνητικό αποτέλεσμα που καθρεφτίζεται και προς τα έξω. Για να ‘χουμε ισορροπία θα πρέπει να ‘χουμε εσωτερική ειρήνη. Επομένως είναι επιτακτική ανάγκη να προσαρμοστούν οι ισχυρές πεποιθήσεις μας με το περιβάλλον που ζούμε και τις αλλαγές που έχουν συμβεί.
Μονόδρομος η προσωπική ενδυνάμωση κι η καθημερινή σφυρηλάτηση του εσωτερικού κόσμου μας. Να απαγκιστρωθούμε από πεποιθήσεις που δε βοηθούν στην εξέλιξή μας και μας κρατάνε πίσω.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη