Αν μπορούσαμε να ακούσουμε τις συζητήσεις μεταξύ φίλων στις καφετέριες, στα μπαράκια και στις ταβέρνες, ανεξαρτήτως ηλικίας, το κυρίως θέμα τις περισσότερες φορές θα ήταν οι σχέσεις. Αυτό που είναι και πιο σύνηθες είναι η γλαφυρή περιγραφή του φαινομένου να θέλει πολύ ο ένας μα να μην υπάρχει ανταπόκριση. Κι όταν γίνει αυτή η συνειδητοποίηση κι η αποχώρηση εκείνου που ενδιαφερόταν μα δεν έβρισκε την αμοιβαιότητα, τότε έρχεται η ανατροπή. Ξαφνικά ως διά μαγείας αυτός ή αυτή που άλλοτε δε νοιαζόταν, αρχίζει να ενδιαφέρεται. Καμία υπερβολή στα λεγόμενα. Συνηθισμένη κατάσταση. Ας δούμε, όμως, γιατί συμβαίνει αυτό το τόσο συνηθισμένο φαινόμενο.
Γνωριμία, έλξη, σχέση, απόσταση, χωρισμός. Αυτά είναι λίγο-πολύ τα τυπικά γνωρίσματα μιας σχέσης. Η γνωριμία δε συνάδει απαραίτητα με την έλξη η οποία θα οδηγήσει σε σχέση. Είναι πολλές οι φορές όπου ο ένας απ’ τους δύο προχωράει σε σχέση για άλλους λόγους κι όχι από θέληση πραγματική. Ο φόβος της μοναξιάς και του κοινωνικού σχολιασμού οδηγεί, συχνά, στο «μαζί». Πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει το άτομο εκείνο που το βέλος του έρωτα το ‘χει ακουμπήσει. Υπάρχει το άτομο εκείνο που δίνει μέσα απ’ την καρδιά του, που νιώθει, που τελικά πονάει γιατί δε βλέπει, ούτε βρίσκει, ανταπόκριση. Ώσπου, με όση υπερηφάνεια έχει μείνει κι αγκαζέ μ’ έναν τσαλακωμένο εγωισμό, παίρνει την ηρωική απόφαση της αποχώρησης απ’ το παιχνίδι του παραλόγου, του μονόπλευρου και της αυτοματαίωσης.
Εδώ τώρα αρχίζει το παιχνίδι του ποντικιού με τη γάτα (διαλέγουμε ρόλους ανάλογα με την περίπτωση) κι η κατάσταση ανατρέπεται. Ξαφνικά η πλευρά που ήταν αδιάφορη, βρίσκεται να τρέχει να περισώσει ό,τι δε μαζεύεται πια. Γιατί ως γνωστό όταν το γυαλί σπάσει, δεν κολλάει πια -ή, στην καλύτερη περίπτωση, ακόμα κι αν κολλήσει, τα σημάδια θα φαίνονται.
Τι παράξενες κι απρόβλεπτες που είναι οι ανθρώπινες σχέσεις. Απελπιστικά εύκολες κι αυτό τις καθιστά ανυπέρβλητα δύσκολες. Κι όλο αυτό συμβαίνει γιατί απλά δε γνωρίζει ο καθένας από εμάς τον ίδιο του τον εαυτό. Πώς μπορούμε να μιλάμε για το «μαζί», όταν δεν έχουμε μάθει να λειτουργούμε μόνοι μας. Όταν δεν έχουμε γνωριστεί με τον εαυτό μας και δεν έχουμε κάνει εσωτερική ειρήνη.
Η πάλη που εξελίσσεται μέσα μας είναι αυτοκαταστροφική και στο πέρασμά της σαρώνει σχέσεις πάσης φύσεως. Η σχέση λειτουργεί κάτω από προϋποθέσεις. Μπορούμε να δώσουμε αγάπη, αφού πρώτα αγαπήσουμε την ψυχή μας. Μπορούμε να νιώσουμε και να αφουγκραστούμε το ταίρι μας, αφού πρώτα μάθουμε να αφουγκραζόμαστε τις δικές μας ανάγκες. Πώς μπορούμε να διαλέξουμε χρώματα για τους τοίχους του σπιτιού μας, όταν πρώτα δεν ξεκαθαρίσουμε ποια δε μας αρέσουν; Χρειάζεται να γνωριστούμε με τον εαυτό μας. Να γνωρίζουμε ποιο είναι το νούμερο που φοράμε σε παπούτσια, αλλιώς θα κάνουμε λάθος επιλογές και με λάθος νούμερο παπούτσια δεν πάει κανείς μακριά.
Στην αδιάφορη πλευρά –που αρχικά δεν έδινε σημασία, αλλά μετά την αποχώρηση του ως τώρα δεδομένου έκανε την ανατροπή– η ανωριμότητα έχει τον πρώτο λόγο. Χάνει το παιχνίδι και την πρωτοκαθεδρία. Σε κανέναν δεν αρέσει το λαϊκό ρητό «από δήμαρχος, κλητήρας», κι έτσι αλλάζει γραμμή πλεύσης. Το ενδιαφέρον φουντώνει για να μη χαθεί η πηγή ενδυνάμωσης του εγωισμού. Ανώριμο και συνάμα αξιολύπητο να χρησιμοποιήσουμε έναν άλλο άνθρωπο σαν δεκανίκι για να μπορέσουμε να σταθούμε.
Ας αρχίσουμε να βλέπουμε, λοιπόν, πρώτα μέσα μας, να γνωριστούμε με τον εαυτό μας, κι έπειτα να προχωρήσουμε σε σχέση.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη