Έχετε παρατηρήσει πως όλοι όσοι χρησιμοποιούν βαρύγδουπες λέξεις είναι συνήθως αυτοί που δεν τις εφαρμόζουν ή αγνοούν πλήρως το νόημά τους; Όλοι για μια αξιοπρέπεια κι ένα σεβασμό μιλάνε, ενώ οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα πώς είναι στην πράξη.
Μεγάλη κουβέντα ο σεβασμός, όπως κι η υπομονή. Το αποτύπωμα κάθε πράξης, σχέσης και συναναστροφής διαγράφεται με αυτές. Κι οι δύο, όμως, έχουν όρια. Ίσως μάλιστα και να αλληλοσυμπληρώνονται. Έννοιες που παίρνουν ζωή μέσα απ’ τις ανθρώπινες σχέσεις, ξεκινάνε και τελειώνουν απ’ το πώς τις αντιλαμβάνεται υποκειμενικά ο καθένας μας. Σέβομαι τον εαυτό μου κι έτσι μπορώ να σεβαστώ και τους γύρω μου. Κάνω υπομονή κι έτσι εκπαιδεύομαι με τα όριά μου. Αξίες κι αρχές που για τον καθένα από εμάς παίρνουν άλλη μορφή.
Δυστυχώς, χρησιμοποιείται η λέξη «σεβασμός» πολύ εύκολα και με χειριστικό τρόπο τις περισσότερες φορές. Ακούμε να μιλούν γι’ αυτόν ή ακόμα και να τον απαιτούν, αλλά πολύ δύσκολα τον βλέπουμε στην πράξη. Μεταξύ φίλων, εραστών, συγγενών και πάσης φύσεως σχέσεων, σαν τον χαμαιλέοντα αλλάζει μορφή η έννοια πολλών όρων.
Πόσες φορές δεν έχουμε καταλάβει πως τα όρια είναι πολύ εύθραυστα και τα ξεπερνάμε σε μια ύστατη προσπάθεια να σταθούμε σε μια στοιχειώδη ισορροπία μετά από ένα χωρισμό; Ξεπερνάμε τις κόκκινες γραμμές του σεβασμού απέναντι στους φίλους που ανέχονται τη στάση μας. Ξεπερνάμε τον ίδιο μας τον εαυτό.
Αυτό που είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε όλοι είναι πως αν δεν έχουμε πρώτα εμείς σεβασμό προς το άτομό μας, δε θα ‘χει κανείς για εμάς. Εκεί τώρα είναι η παγίδα. Ο κακώς εννοούμενος σεβασμός προς το άτομό μας μετατρέπεται σε έναν υπέρμετρο εγωισμό και συμπεριφορά εγωκεντρική. Όταν θεωρώ πως οι υπόλοιποι είναι κατώτεροι από εμένα, εκεί δεν έχω το μέτρο. Η υπομονή είναι ο γεννήτορας του σεβασμού. Μέσα απ’ τα σπλάχνα της έχει γεννηθεί ο σεβασμός με πολύ κόπο. Η υπομονή δεν έχει ανεξάντλητη δύναμη. Δυστυχώς, όταν σταματάει το οξυγόνο που την τροφοδοτεί, τότε όλα αλλάζουν κι η αλλαγή φέρνει ανατροπές.
Πόσες φορές δεν έχουμε κάνει υπομονή τόση που μετά νιώσαμε σαν να μας κοροϊδεύουν; Δημιούργημα της υπομονής είναι η αχαριστία. Όταν κάνουμε μεγάλη υπομονή σε ανθρώπους και καταστάσεις, μας θεωρούν δεδομένους, γεγονός που οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα και συμπεριφορές. Κάνουμε υπομονή σε διάφορες καταστάσεις γιατί δεν είναι δυνατόν όλα να ‘ναι κομμένα και ραμμένα στα μέτρα μας. Είναι θέμα ώριμης σκέψης και συμπεριφοράς η υπομονή. Δε συμπεριφέρομαι όπως δε θέλω να μου συμπεριφερθούν.
Ο σεβασμός κι η υπομονή ως λέξεις κι όχι ως στάση ζωής χρησιμοποιούνται κατά κόρον από τους χειριστικούς ανθρώπους και, δυστυχώς, αν δε γνωρίζουμε την ακρίβεια της πράξης κι εφαρμογής τους, τότε γινόμαστε θύματα τέτοιων συμπεριφορών.
«Μάθε να σέβεσαι» είναι μία πρόταση που αν δεν την εφαρμόζει πρώτα το άτομο που την ξεστομίζει, δεν έχει κανένα νόημα παρά μόνο ως όργανο χειρισμού. «Κάνε υπομονή»: γενική κι αόριστη αναφορά και τοποθέτηση. Όρια πρέπει να υπάρχουν και στην υπομονή, γιατί τότε χάνεται ο αυτοσεβασμός. Δεν μπορούν να υπάρχουν γερά θεμέλια στην αυτοεκτίμηση και στην αυτοβελτίωση αν δε γνωρίζουμε τα όρια που θέτουμε στην υπομονή μας.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη