H Victoria και το plus size της ντροπής

Στην εκπνοή του χρόνου, σε μια χρονιά που το σώμα υπήρξε στις συζητήσεις μας περισσότερο από ποτέ και για πολλούς λόγους κι ίσως όχι πάντα ευχάριστους, εμείς, στο pillowfights, δίνουμε φωνή στα σώματά μας και τις ιστορίες τους μέσα από μια καμπάνια που σκοπό έχει να γιορτάσουμε. Τα γεμάτα σημάδια, όμορφα, παρδαλά και πολύχρωμα κορμιά που είναι οι πυξίδες και οι χάρτες μας για κάθε βήμα που κάνουμε στον περίεργο αυτό κόσμο. Ένα δεκαήμερο γεμάτο εικόνες, λέξεις, προσωπικές ιστορίες, άρθρα και μαρτυρίες για το body shaming, με σκοπό τελικά, το πιο απλό και σπουδαίο. Να μας αποδεχτούμε για να μπορέσουμε να αποδεχτούμε κι όλους τους άλλους. 

Ήδη απ’ τα τελευταία χρόνια της προηγούμενης δεκαετίας γίνονται υπεράνθρωπες προσπάθειες από ανθρωπιστικά και φεμινιστικά κινήματα, ώστε η μόδα να μην ταιριάζει μόνο στους σωματότυπους που ανταποκρίνονται στο πάγιο μέχρι πρότινος προβεβλημένο πρότυπο ομορφιάς. Οι κινήσεις αυτές δεν αφορούν μόνο στις πολυπόθητες αλλαγές για τα μοντέλα, που στις περισσότερες περιπτώσεις υποβάλλονται σε ανθυγιεινές έως εγκληματικές πρακτικές διατήρησης της σωματικής τους διάπλασης, ώστε να μη χάσουν τη δουλειά τους. Βασικός στόχος είναι και το να έχουν περισσότερες επιλογές οι καταναλωτές των προωθούμενων προϊόντων, χωρίς να αποκλείονται από brands, επειδή δεν υπάρχει το κομμάτι που αγάπησαν στο νούμερό τους.

Βρισκόμενοι στην εκπνοή του 2021, τι απολογισμό θα κάναμε ως προς την κατάρριψη των παλιακών προτύπων ομορφιάς και στον ενστερνισμό της ανθρώπινης μορφής κάθε καθημερινού ανθρώπου; Σίγουρα, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, καθώς πολλοί σχεδιαστές κι εμπορικές εταιρείες ένδυσης έχουν μεριμνήσει για την εξασφάλιση ποικιλίας για όλους τους τύπους σωμάτων, όπως έχει σχεδόν εδραιωθεί κι η θέση των plus size μοντέλων στον επαγγελματικό αυτό χώρο. Το κίνημα του Body Positivity, έχοντας τα τακτικά του μέλη και όλους τους υποστηρικτές του, τάραξε σε μεγάλο βαθμό την αντίληψη επαγγελματιών κι απλών ανθρώπων σε ό, τι αφορά την καλαισθησία. Μάλιστα, έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές το να παρουσιάζουμε με αποδοχή και υποστήριξη κάθε ατέλεια του κορμιού μας, μέσω των Insta stories και αμέτρητων δημοσιεύσεων πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Το κίνημα αυτό θα έχει επιτελέσει το έργο του όταν τη θέση του body shaming θα πάρει το body loving.

Στα λόγια και στα social media φαίνεται πως βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο, αλλά είμαστε πράγματι κοντά στον ξεριζωμό των παλαιών προτύπων; Όσο κι αν δε θέλουμε να το παραδεχτούμε φωναχτά ‒διότι μέσα μας το ξέρουμε πολύ καλά‒ απέχουμε έτη φωτός απ’ αυτό!

Οι πρώτες αμφιβολίες μας δημιουργούνται απ’ την υποψία ότι οι σχεδιαστές θα πρέπει να ακολουθήσουν τα δεδομένα της εποχής, ώστε να μην στιγματιστούν με άσχημους χαρακτηρισμούς και χάσουν την τωρινή και τη μελλοντική ενδεχομένως πελατεία τους. Δεν άλλαξαν νοοτροπία, αλλά κατόρθωσαν να κάνουν μια «παραχώρηση». Ένα ακόμη σημάδι είναι το ότι δε θα δούμε συχνά σε καμπάνιες ίση αναλογία συνηθισμένων και plus size μοντέλων, αλλά πλειοψηφία των πρώτων και κανά δυο-τρεις απ’ τις δεύτερες, έτσι για να περάσει κάπως το επιθυμητό μήνυμα. Επίσης, η παρουσία των plus size μοντέλων δεν είναι ιδιαίτερα εμφανής σε βιντεοσκοπημένες διαφημίσεις, αλλά ούτε και σε βίντεο κλιπ. Πέραν όλων αυτών, όταν προσλαμβάνονται εύσωμα μοντέλα σχεδόν υποχρεώνονται απ’ τους συνεργάτες τους να φορούν ζώνες κι εσώρουχα σύσφιξης, ώστε το σώμα τους να δείχνει πιο σμιλευμένο. Η παρουσίαση των τελικών αυτών αποτελεσμάτων είναι συνήθως γεμάτη από επεξεργασία και φιλτράρισμα. Επομένως, θα λέγαμε με ασφάλεια ότι προωθείται μια μη ρεαλιστική ωραιοποιημένη εικόνα και πάλι αποφεύγεται η παραδοχή της πραγματικής όψης των εύσωμων μοντέλων και κατ’ επέκταση των ανθρώπων γενικώς. Κάτι ακόμη που μας κάνει να αισθανόμαστε περίεργα είναι το γεγονός ότι τα ρούχα σε υπερμεγέθη έχουν ακόμη δυσανάλογη τιμή με αυτά σε συνηθισμένα μεγέθη.

Εξετάζοντας τηλεοπτικά παραδείγματα, χωρίς να θίξουμε κανένα όνομα βεβαίως, διακρίνουμε την απόλυτη αστάθεια των απόψεων που διατυπώνονται από επιφανείς ανθρώπους του χώρου και, φυσικά, τη διάκριση μεταξύ των μοντέλων ανά κατηγορία. Πασίγνωστος σχεδιαστής και παράγοντας της μόδας, δήλωσε πριν λίγα χρόνια σε τηλεοπτικό ριάλιτι από τη θέση του κριτή ότι αγαπάει όλες τις γυναίκες και τις θεωρεί όμορφες, ωστόσο, παλαιότερα σε άλλο τηλεοπτικό σόου απ’ την ίδια θέση απευθύνθηκε σε μερικές χυμώδεις κοπέλες, ρωτώντας τις γιατί τρώνε τυρόπιτες. Σε πολύ πρόσφατο ριάλιτι-διαγωνισμό μοντέλων παρακολουθήσαμε με πάρα πολύ ενδιαφέρον πώς είναι να πετάς ένα plus size μοντέλο, ανάμεσα σε μια μεγάλη ομάδα «φυσιολογικών». Η συμπεριφορά των συναδέλφων αυτού του μοναδικού μοντέλου ήταν περιπαικτική, με σχόλια για τα κιλά του, και συχνότατα διατυπώθηκαν απ’ τους ίδιους ταπεινωτικές εκφράσεις για την απόδοσή του, υποστηρίζοντας πως είχε την εύνοια των κριτών λόγω της ιδιαιτερότητάς του και δεν έκανε πραγματικά καλά τη δουλειά του. Είτε δεχτούμε ότι οι κριτές ή οι παραγωγοί κρατούσαν εντός διαγωνισμού ένα άτομο μόνο για την επιβολή της παρουσίας του εκεί ως κοινωνικό μήνυμα, είτε δεχτούμε ότι οι συνάδελφοί του δεν έβλεπαν κανένα ωραίο αποτέλεσμα λόγω της φιγούρας του, φαίνεται πως δεν υπάρχει τίποτα κανονικό κι ίσο στην αντιμετώπιση των εύσωμων μοντέλων με τα υπόλοιπα.

Όσο για τη στάση των ανθρώπων που δε σχετίζονται με τον χώρο της μόδας, φαίνεται επίσης πως μέχρι σήμερα κάνουμε διακρίσεις, παρά τα όσα μπορεί να δηλώνουμε. Όταν αντικρίζουμε ένα plus size μοντέλο σε μια δουλειά του μας προξενεί εντύπωση έως και μας παραξενεύει. Θεωρούμε τα μοντέλα αυτά «γενναία» που διεκδίκησαν τη θέση τους στον σκληρό κι αυστηρό αυτό χώρο. Εξακολουθούμε να κάνουμε σχόλια κι υποτιμητικά αστεία για εύσωμους ανθρώπους. Συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε τον χαρακτηρισμό «χοντρός» με προσβλητική διάθεση. Ακόμη χαρακτηρίζουμε έτσι κάποιον άνθρωπο που αντιπαθούμε, είτε μπροστά του για να τον πληγώσουμε, είτε από πίσω του για να εκτονωθούμε. Μέχρι τώρα κοιτάζουμε εύσωμους ανθρώπους γύρω μας, διερωτώμενοι μέσα μας για ποιο λόγο επέλεξαν το εκάστοτε ρούχο, αφού δεν κολακεύει το σώμα τους.

Για όλη αυτήν την κατάσταση που μαστίζει εδώ και δεκαετίες, δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε κανέναν άλλον, παρά τους παράγοντες του χώρου της μόδας. Τα κριτήρια επιλογής ενός μοντέλου και τα απαραίτητα χαρακτηριστικά κάποιου για να κάνει ένα τέτοιο επάγγελμα υπήρξαν πάρα πολύ δεσμευτικά. Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί πως αναζητούταν κι επιλεγόταν η εικόνα σχεδόν εξωπραγματικών ατόμων, με «θεϊκό» κορμί. Οι ιδανικές αναλογίες σώματος ενός γυναικείου μοντέλου είναι 90cm στήθος – 60cm μέση – 90cm γοφοί. Οι περισσότεροι άνθρωποι, αν πάρουν τα μέτρα τους με μεζούρα, θα διαπιστώσουν πως δεν είναι τόσο κοντά σ’ αυτά τα νούμερα. Παρ’ όλα αυτά, μπορούν να φτάσουν εκεί με υγιεινή διατροφή και σκληρή γυμναστική.

Τη μεγαλύτερη καταστροφή φαίνεται πως έκανε η εταιρεία εσωρούχων Victoria’s Secret με τα αγγελάκια της και τα σχετικά σόου, που έκαναν κάθε μοντέλο να ονειρεύεται μια θέση στην πασαρέλα αυτών των υπέρλαμπρων φανταχτερών δεξιώσεων. Οι αναλογίες των μοντέλων, όμως, δε θα έπρεπε να είναι οι προαναφερθείσες, αλλά οι αντίστοιχες 34-24-34. Με πιο απλά λόγια, ενώ ένα κανονικό μοντέλο έπρεπε να χωράει στο νούμερο 4, ως άγγελος έπρεπε να χωράει στο νούμερο 2. Είχαν βγει στη δημοσιότητα διάφορες συμβουλές και tips που δήθεν ακολουθούσαν τα συγκεκριμένα μοντέλα, τα οποία αποδείχθηκε μετέπειτα ότι δεν αντιπροσώπευαν καθόλου την πραγματικότητα. Μερικά απ’ τα μοντέλα αυτά βρήκαν το θάρρος κι εξομολογήθηκαν τους απάνθρωπους τρόπους με τους οποίους διατηρούσαν τις διαστάσεις τους. Κάποια από τα μέσα αυτά αφορούσαν και ναρκωτικές ουσίες ή την κατανάλωση οδοντόκρεμας σαν θρεπτική ουσία! Ακόμη κι αν δε χρησιμοποιούνταν τέτοια μέσα, υπήρξαν μοντέλα που δήλωσαν ότι κατέστρεψαν το πεπτικό τους σύστημα με τη διατροφή που αναγκάζονταν να ακολουθούν. Όλη αυτή η διαδικασία προκάλεσε σε πολλά μοντέλα κοινωνικά ζητήματα, κατάθλιψη κι άλλες ψυχολογικές επιπτώσεις.

Επιπλέον, η εταιρεία εσωρούχων δέχτηκε μεγάλη κοινωνική κατακραυγή, λόγω της έλλειψης plus size μοντέλων ανάμεσα στα λεγόμενα αγγελάκια του. Σε μια προσπάθεια της εταιρείας να ηρεμήσει τα πνεύματα και να ικανοποιήσει το αίτημα που εκφράστηκε, ενένταξε στην ομάδα αυτή ένα μοντέλο, λεγόμενο Barbara Palvin. Κανέναν δεν έπεισε η στάση τους αυτή, ούτε υπήρξαν τελικά στο ελάχιστο συμπεριληπτικοί.

Το γεγονός ότι έπαψαν να υπάρχουν οι άγγελοι της Victoria’s Secret και η διακοπή των σχετικών εκδηλώσεων της εταιρίας, μπορεί να μας δώσει πάρα πολύ μεγάλη ελπίδα. Η κατακόρυφη πτώση των πωλήσεών τους ήταν μια πολύ δίκαιη και τίμια απάντηση σε όλες τους τις κινήσεις. Δεν χρειάζεται να νιώσουμε άσχημα για κάτι, αναλογιζόμενοι πως τα πρόσωπα που διηύθυναν την επιχείρηση κακοποιούσαν σε ακραίο βαθμό τα μοντέλα τους, με διάφορους τρόπους, όπως φαίνεται απ’ τις μαρτυρίες τους. Εκτός του συγκεκριμένου brand, υπήρξαν και πολλά άλλα που χαρακτήριζαν χοντρές τις κοπέλες που τους ζητούσαν δουλειά με την ιδιότητα του μοντέλου, ενώ είχαν απλά λίγο μεγαλύτερους γοφούς ή στήθος.

Βέβαια, η επιβλητική κι επικριτική στάση των ειδικών εκτείνεται και στους καθημερινούς πραγματικά εύσωμους ανθρώπους, με διάφορες απαγορεύσεις σε μοτίβα κι υφάσματα, ώστε να κρύψουν τις ατέλειές τους. Αλησμόνητη είναι η δημόσια κρητική πασίγνωστου πρώην μοντέλου και τωρινής παρουσιάστριας διαγωνισμού styling σε μια εύσωμη νεαρή κοπέλα, η οποία επέλεξε ένα φόρεμα από παγιέτα, το οποίο «δεν ενδείκνυται για τον σωματότυπό της»‧ κάντε μας την χάρη! Πολύ πρόσφατο γεγονός, επίσης, μας σόκαρε από άνθρωπο της show biz, μη ειδικό ενδυματολογίας, ο οποίος άσκησε επίσης σφοδρή κρητική σε μια τυχαία κοπέλα δίπλα του που φορούσε μοτίβο με ρίγες‧ κάντε μας κι εσείς τη χάρη!

Υποτίθεται ότι ο κάθε άνθρωπος προσαρμόζει τις νέες τάσεις της μόδας πάνω του βάσει προσωπικού γούστου και διάθεσης. Δεν είναι λογικό να ψέγουμε έναν άνθρωπο που νιώθει όμορφα σ’ ένα ρούχο και το υποστηρίζει έτσι, επειδή το θεωρούμε ‒ως ειδικοί ή μη‒ απαγορευτικό για το σώμα του. Ούτε ο ίδιος θα ωφεληθεί από κάποια τέτοια παραίνεση, καθώς το πιθανότερο είναι απλά να πλήξουμε την αυτοπεποίθησή του, ούτε εμείς θα διασφαλίσουμε την επικράτηση της αισθητικής μας. Ενώ πασχίζουμε όλοι να επικρατήσει η διαφορετικότητα κι ο καθένας να έχει το δικό του μοναδικό στυλ, κατά τη γνώμη αυτών των ανθρώπων φαίνεται πως ή πρέπει να γίνουμε αδύνατοι για να μπορούμε να ντυνόμαστε fancy ή πρέπει να περιοριστούμε στις επιλογές που αποφασίζουν οι ίδιοι για εμάς. Πολύ ρεαλιστικό!

Βλέποντας το όλο περιστατικό από κοινωνική και ψυχολογική σκοπιά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ανάγκη των ανθρώπων αυτών να μην αντικρίζουν τίποτα άλλο παρά την τελειότητα στους εκπροσώπους τους είναι ένδειξη δικού τους προβλήματος. Μια τέτοια συμπεριφορά υποδηλώνει έντονα συμπλέγματα που προκλήθηκαν απ’ την μη κοινωνική αποδοχή δικής τους προσωπικής ιδιαιτερότητας. Ενδέχεται, επίσης, να θέλουν να διατηρούν τους κανόνες της «παλιάς σχολής», επειδή στο παρελθόν έδειξαν οι άνθρωποι πως όσοι ήθελαν κατάφεραν να προσαρμοστούν και να γίνουν αποδεκτοί, όποιο κι αν ήταν το κόστος. Δεν είναι τυχαίο που πολλοί απ’ αυτούς είναι στρυφνοί κι υστερικοί‧ είναι έτσι απ’ τις ανικανοποίητες ανάγκες κι επιθυμίες.

Επομένως, ας πάψουμε επιτέλους να δουλεύουμε ο ένας τον άλλον! Φαίνεται πως μαζί με τον κλάδο της μόδας, έχουμε ως κοινωνία πολύ περισσότερη κι ειλικρινέστερη δουλειά να κάνουμε, ώστε να αποδεχτούμε και να αντιμετωπίσουμε με αξιοπρέπεια κάθε περίπτωση διαφορετικότητας. Δεν είναι θέμα μόνο το σε πόσο μεγάλο ή μικρό ποσοστό ανθρώπων απευθύνονται οι σχεδιαστές μόδας και πόσο πολύ ξενερώνουν να σχεδιάζουν και να ράβουν ρούχα για χοντρές και χοντρούς!

Το κυριότερο ζήτημα είναι ότι πλέον κουραστήκαμε απ’ όλες αυτές τις ψεύτικες τέλειες εικόνες, που κρύβουν από πίσω τους δυστυχία και κακουχίες, κι ας μην το εκφράζουμε επιλεκτικά. Αυτό που μας έχει λείψει περισσότερο από ποτέ κι αποτελεί το μεγαλύτερο trend είναι η προσωπικότητα! Ούτως ή άλλως, στο τέλος μ’ αυτήν μένουμε και το να έχουμε μόνο ένα τέλειο σώμα δε λέει απολύτως τίποτα στους γύρω μας. Απόδειξη αυτού, ένα ολόκληρο τραγούδι ενός προσωπικού αγαπημένου καλλιτέχνη, με τους παρακάτω γλυκύτατους στίχους: «Even if 10 Victoria’s Secret models walked in this room right now, I’d never take my eyes of you». Πάμε να το αφιερώσουμε!