Θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή ψυχοθεραπευτές όλων των εποχών. Και πώς να μην είναι άλλωστε, αφού ο Ίρβιν Γιάλομ έχει καταφέρει να κάνει το όνομά του συνώνυμο της ομαδικής ψυχοθεραπείας. Γεννημένος πριν ενενήντα ένα χρόνια στην Ουάσιγκτον και όντας από μικρός βιβλιοφάγος κατόρθωσε κι αυτός να γράψει πλήθος βιβλίων, άρθρων και μελετών, προσδίδοντας στα γραπτά του μια διδακτική απλότητα, κάνοντάς τα να μιλούν κατευθείαν στην καρδιά των αναγνωστών, οι οποίοι κατά γενική ομολογία αισθάνθηκαν σαν να διαβάζουν επιστημονικά μυθιστορήματα και όχι βιβλία ψυχολογίας.
Στην περίπτωση του Γιάλομ, η ζωή του δημιουργού είναι συνυφασμένη με το έργο του, αφού «το πνεύμα του ανθρώπου οικοδομείται από τις επιλογές του». Και οι επιλογές του ίδιου δίνουν στους συναδέλφους, τους πελάτες και τους αναγνώστες του πληθώρα γνώσεων για όλη τη ζωή τους. Υποστηρίζει ότι ο θεραπευτής θα πρέπει πρώτα να είναι καλλιεργημένος ως άνθρωπος, κατακτώντας όλες εκείνες τις αρετές που τον καταξιώνουν στα μάτια του εαυτού του και των άλλων και που δεν περιορίζονται αποκλειστικά στα ακαδημαϊκά και επαγγελματικά του επιτεύγματα, αλλά επεκτείνονται και στο ήθος του ως ανθρώπου συνολικά.
Ο ίδιος παρουσιάζεται μέσα από τα μάτια όσων τον γνωρίζουν ως ένας άνθρωπος απλός, που δε διστάζει να παραδεχτεί ότι κάποια πράγματα τα αγνοεί ή ότι κι αυτός χρειάζεται συχνά ψυχοθεραπεία, για να αντιμετωπίσει τις προσωπικές του ανησυχίες. Οι μαθητές του τον περιγράφουν ως έναν θεραπευτή που πράττει ακριβώς αυτό που διδάσκει, αφού πιστεύει ακράδαντα ότι «είναι η σχέση που θεραπεύει». Στη σχέση αυτή, θεραπευτής και θεραπευόμενος είναι συνοδοιπόροι κι αυθεντικοί μεταξύ τους. Η πορεία τους τόσο κοινή όσο και ο στόχος τους, που δεν είναι άλλος από το να γίνει ο θεραπευόμενος ο δεύτερος κύριος του εαυτού του, απόλυτα δυνατός και λειτουργικός, ζώντας τη ζωή του όπως τη φαντάζεται ως «γονέας του εαυτού του», με τη βοήθεια του πάντα γνήσιου θεραπευτή του.
Η μοναδική αυτή σχέση θεραπευτή και θεραπευόμενου επιφέρει την πολυπόθητη αλλαγή, σε μια υπαρξιακή ψυχοθεραπεία που σχετίζεται όσο καμία άλλη με τη φιλοσοφία και την αιώνια σεξπηρική ερώτηση «να ζει κανείς ή να μη ζει;». Μια ψυχοθεραπεία μέσα από την οποία ο δημιουργός της μιλά για τον θάνατο ως κάτι «μοναχικό. Ως «το πιο μοναχικό γεγονός στη ζωή του ανθρώπου», και υποστηρίζει ότι η ζωή μας πρέπει να είναι τέτοια ώστε «να θέλουμε να ξανά ζούμε ακριβώς την ίδια ζωή αιώνια».
Ο Γιάλομ, μέσα από τα αντίστοιχα βιβλία του, δίνει έμφαση στην ανάγκη των ανθρώπων να αναζητήσουν ποιοι είναι και πού βαδίζουν υπαρξιακά, ενώ έχει γράψει -κατά κοινή πεποίθηση- «το πιο ολοκληρωμένο εγχειρίδιο υπαρξιακής ψυχοθεραπείας». Στο ομώνυμο βιβλίο του κάνει λόγο για τους τέσσερις θεμέλιους λίθους στη ζωή καθενός μας: τον Θάνατο, την ελευθερία, το νόημα και την απομόνωση, επιδιώκοντας να αποσαφηνίσει με λόγια κατανοητά και να συγκεράσει έννοιες που, για περισσότερα από δέκα χρόνια, μελέτησε μέσα από το έργο σπουδαίων φιλοσόφων και θεωρητικών, όπως ο Σαρτρ κι ο Ντοστογιέφσκι.
Ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος και θεραπευτής κατάφερε αυτό που λίγοι έχουν καταφέρει επιστημονικά: να αφήσει κληρονομιά ένα πολύτιμο έργο στους συνεχιστές της επιστήμης του και παράλληλα να απαλλάξει την τελευταία από τον ξύλινο χαρακτήρα που συχνά τη συνοδεύει. Ο Ίρβιν Γιάλομ κατέχει επάξια τον τίτλο του πατέρα της «υπαρξιακής ψυχοθεραπείας», αλλά και του θεωρητικού του οποίου η ζωή και το έργο ταυτίζονται στο έπακρο. Στο πιο πρόσφατο βιβλίο του, “Becoming Myself”, δε διστάζει να μοιραστεί κομμάτια της προσωπικής του ζωής, της παιδικής του ηλικίας και της τεταμένης σχέσης του με τη μητέρα του, όπως θα έκανε ένας γνήσιος ψυχοθεραπευτής. Κι αν κάποιος διερωτάται αν όντως η ψυχοθεραπεία επιφέρει αλλαγή, μεταφράζω και παραθέτω τα λόγια του σπουδαίου αυτού ψυχολόγου όπως τα έγραψε ο ίδιος στο βιβλίο του αυτό:
«Η σχέση μου με τη μητέρα μου ήταν μια ανοιχτή πληγή σ’ όλη μου τη ζωή κι ακόμη, παραδόξως, είναι η εικόνα της που περνά από μπροστά μου σχεδόν κάθε μέρα: ποτέ γαλήνια, ποτέ χαμογελαστή, ποτέ χαρούμενη. […] Αλλά σήμερα, στις βόλτες μου με το ποδήλατό μου, τη σκέφτομαι με τρόπο διαφορετικό: Σκέφτομαι πόσο λίγη χαρά θα πρέπει να της είχα δώσει κι εγώ όσο ζούσαμε μαζί. Είμαι όμως ευγνώμων που έγινα καλύτερος γιος στα χρόνια που ακολούθησαν.»
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου