Οι μεγάλοι αστέρες του Χόλιγουντ, πέρα από τη χαρά που μας προσφέρουν καλλιτεχνικά όταν παρακολουθούμε κάποια από τις ταινίες τους, συχνά αποτελούν πρότυπα, ενώ άλλες φορές γίνονται κι η αφορμή να μάθουμε πληροφορίες για τη ζωή μας. Πώς; Aφού εγείρουν θέματα προς αναζήτηση και συζήτηση και που απασχολούν μεγάλη μερίδα κόσμου. Στην περίπτωση του Brad Pitt, το κοινό ήρθε αντιμέτωπο με μια ασθένεια, που ήταν βέβαια γνωστή στους επαγγελματίες του χώρου, κατά την οποία ο πάσχων αδυνατεί να αναγνωρίσει πρόσωπα. Και για να το θέσουμε και με τον επιστημονικό του όρο, πολλοί έμαθαν τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται η «προσωποαγνωσία», ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που ταυτίστηκαν με τον σημαντικό αυτό ηθοποιό, αφού από την εν λόγω πάθηση φαίνεται να πάσχει το 2% του πληθυσμού.

Τι όμως βλέπει -ή μάλλον δε βλέπει- ο ασθενής με προσωποαγνωσία; Ένας τέτοιος ασθενής βλέπει αλλά αδυνατεί να αναγνωρίσει πρόσωπα. Δεν ξεχωρίζει χαρακτηριστικά προσώπου και σε ακραίες περιπτώσεις δεν μπορεί να ξεχωρίσει τον εαυτό του στον καθρέφτη. Αυτό σημαίνει δυσκολία στην καθημερινότητα και -αν αγνοεί την πάθησή του- παρεξηγήσεις με γνωστούς και φίλους. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η αδυναμία αυτή αναγνώρισης δεν οφείλεται σε παθολογικά αίτια και προβλήματα όρασης, αλλά παραπέμπει μάλλον σε θέματα αντίληψης. Επομένως, ενώ οι πάσχοντες βλέπουν όλα τα χαρακτηριστικά του προσώπου ενός ατόμου, τελικά δεν έχουν την ικανότητα να αναγνωρίσουν τις διαφορές στα χαρακτηριστικά αυτά, που θα τους έδιναν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν το άτομο με το οποίο έρχονται σε επαφή.

Η πάθηση φαίνεται να είναι τόσο κληρονομική όσο και επίκτητη. Πιο συγκεκριμένα, πολλοί γεννιούνται στερούμενοι της ικανότητας να ξεχωρίζουν τα διαφορετικά χαρακτηριστικά του προσώπου -των ίδιων και των άλλων- κι άλλοι μοιάζουν να αποκτούν αυτή την «ανικανότητα» έπειτα από κάποιο ατύχημα ή εγκεφαλική δυσλειτουργία. Όσοι ανακαλύψουν ότι πάσχουν από προσωποαγνωσία μπορεί να εντοπίσουν και άλλα συγγενικά τους πρόσωπα με το ίδιο πρόβλημα και αντιλαμβάνονται ότι αυτή προέκυψε ως κληρονομική αναπτυξιακή ανικανότητα. Η δεύτερη κατηγορία, που οι επιστήμονες την εντοπίζουν ως πιο σπάνια, θέλει την ασθένεια να εμφανίζεται μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή και ατύχημα.

Εάν κάποιος αδυνατεί να αναγνωρίσει τα πρόσωπα του περιβάλλοντός του ή όσα πρωταγωνιστούν σε ταινίες και σειρές, μπορεί να δει μήπως πάσχει από προσωποαγνωσία, κάνοντας το αντίστοιχο τεστ στο διαδίκτυο. Κατά τη δοκιμασία καλείται να απαντήσει στο κατά πόσο θυμάται πρόσωπα του παρελθόντος, μικρές ή μεγάλες αλλαγές που κάνουν στην εμφάνισή τους οικεία πρόσωπα κι αν ακόμα δυσκολεύεται να παρακολουθήσει ταινίες στις οποίες εμπλέκονται πολλά άτομα.

Προς το παρόν, δεν υπάρχει κάποια διαθέσιμη θεραπεία για την προσωποαγνωσία, γι’ αυτό και οι ασθενείς υιοθετούν από μόνοι τους ορισμένες τακτικές, για να αντιμετωπίσουν τη δυσκολία τους να θυμηθούν όσους έρχονται σε επαφή. Έτσι, εστιάζουν σε δευτερεύοντα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που συναντούν, όπως για παράδειγμα ο τρόπος που αυτοί περπατούν, κινούνται ή συμπεριφέρονται, με σκοπό να τους θυμούνται. Οι τακτικές όμως αυτές δε γίνονται αντιληπτές από τους τελευταίους, που νιώθουν ότι οι φίλοι τους δεν τους χαιρετούν ή δεν τους μιλούν όταν τους συναντούν τυχαία, αφού αγνοούν τι τους οδηγεί σε μια τέτοια συμπεριφορά.

Η μη αναγνώριση των άλλων είναι στ’ αλήθεια πρόβλημα για τους πάσχοντες, έχει όμως και τα θετικά της. Ποια είναι αυτά; Μα φυσικά ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να απευθύνουν τον λόγο ή χαιρετισμό σε ανθρώπους που δε συμπαθούν! Επίσης, δεν μπορούν να κατηγορηθούν ότι αδιαφορούν για τους άλλους ή για κάποιο πρώην ταίρι, μιας και πιθανόν δε θα τ’ αναγνωρίσουν με την ίδια ευκολία όπως οι υπόλοιποι.

Όπως και να έχει, ας είμαστε πιο υποψιασμένοι την επόμενη φορά που θα παραπονεθούμε σε κάποιον ότι μας αγνοεί σκόπιμα στο δρόμο, γιατί μπορεί να μην είναι σε θέση ούτε και ο ίδιος να ξέρει ότι -και αν- πάσχει από την ασθένεια της «τύφλωσης του προσώπου», όπως αλλιώς αποκαλείται η προσωποαγνωσία.

 

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!

Συντάκτης: Εύη Λεγάτου
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου