Είναι γεγονός ότι όλοι μας επενδύουμε σε ανθρώπους, πράγματα και καταστάσεις, προσπαθώντας να μειώσουμε το άγχος της μοναξιάς και της τρωτότητάς μας. Η «θεωρία του τρόμου» επιβεβαιώνει τη διαρκή μας ανάγκη να συνδεθούμε με τους άλλους ως αποτέλεσμα της διαχείρισης της πιο θεμελιώδης απειλής για την ύπαρξή μας, του θανάτου. Ο φόβος του θανάτου λειτουργεί στην πραγματικότητα ως η κινητήριος δύναμη ωθώντας μας να προσεταιριστούμε σε ομάδες, να αναπτύξουμε σχέσεις και να βρούμε τρόπους να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμησή μας.
Κάποιες φορές, το να μπούμε σε μια ερωτική σχέση μας βγαίνει τόσο φυσικά και άλλοτε το σκεφτόμαστε διπλά και τριπλά. Γιατί φοβόμαστε όμως; Τι μας εμποδίζει να απολαύσουμε και να δοκιμάσουμε κάτι καινούριο; Ο άλλος, το άγνωστο ή εμείς; Και αφού μπούμε, γιατί δινόμαστε τόσο πολύ σε κάποιον που αρχικά μπορεί να μην ήταν η πρώτη μας επιλογή; Πολλά τα ερωτήματα και πάντα κατά περίπτωση διαφορετικά, που με τη σειρά τους εγείρουν έναν κυκεώνα ερωτημάτων. Ο καθένας μας ξέρει τα κίνητρά του πριν ξεκινήσει μια σχέση, τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις του από αυτή.
Εάν η απώλεια αναφέρεται σε φυσικό θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, θα χρειαστούμε χρόνο για να θρηνήσουμε και να την ξεπεράσουμε. Η διαδικασία αυτή θα είναι δίχως άλλο επώδυνη, αλλά και απαραίτητη. Εάν αναφέρεται στο γεγονός ότι ο άλλος εξακολουθεί να υπάρχει, αλλά χωρίς να συνδέεται μαζί μας, ίσως είναι πιο εύκολο να ανακάμψουμε μετά το χωρισμό. Ας ρίξουμε, όμως μια ματιά σε μια πολυφορεμένη έκφραση που συχνά έπεται των σχέσεών μας: «Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα!». Προσωπικά όταν σκέφτομαι αυτή τη φράση μου έρχεται αυτόματα και το «Φιόνα μοναδική μου αγάπη» από το γνωστό σίριαλ.
Είναι μάλλον τραγελαφικό το να μην μπορεί κάποιος να υπάρξει ως ολοκληρωμένη οντότητα χωρίς να είναι στη ζωή του κάποιος άλλος. Η εξάρτηση που υποδηλώνει η παραπάνω φράση, όπως και όλες οι εξαρτήσεις, μας κάνει κακό και σηματοδοτεί καταστάσεις που δεν εντάσσονται στη φυσιολογική ροή μιας σχέσης.
Από την άλλη αν ο άλλος νιώθει πραγματικά ότι δεν μπορεί να ζήσει χωρίς το σύντροφό του; Τότε τα πράγματα είναι όντως σοβαρά. Φυσικά δε θα επιχειρήσουμε να δώσουμε λύση στη δεύτερη αυτή περίπτωση, αφού δεν άπτεται του αντικειμένου μας, ωστόσο, μπορούμε να ατσαλώσουμε τον εαυτό μας ώστε να συμπεριφέρεται πάντα ως αυτόφωτος και όχι ως ετερόφωτος. Εσένα που σου έχει συμβεί να δοθείς τόσο πολύ σε μια σχέση, σε καταλαβαίνω. Αλλά ίσως οι εκάστοτε συνθήκες και οι τρέχουσες συγκυρίες να σε οδήγησαν να ξεφύγεις από τον εαυτό σου. Το μικρό της ηλικίας συχνά είναι ένας από τους λόγους. Μας κάνει απόλυτους, ενώ παράλληλα διαστρεβλώνει και την οπτική μας με το να νομίζουμε ότι εάν χάσουμε το ταίρι μας η ζωή μας είναι άδεια και ανούσια.
Κι αν η φράση «Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα!» είναι στο μυαλό μας στην αρχή και όχι κατά τη διάρκεια ή στο τέλος μια σχέσης; Κι αν λειτουργεί όχι ως τροχοπέδη της εξέλιξής μας, αλλά ως εφαλτήριο για κάτι όμορφο; Ίσως η φράση αυτή να μας ωθεί στη σύναψη μιας τέτοιας ερωτικής σχέσης που από την αρχή θα νιώθουμε ότι ο άλλος άνθρωπος είναι για εμάς και δεν απέχει από αυτό που ιδανικά θα θέλαμε να έχουμε στη ζωή μας. Μπορεί, δηλαδή, να λειτουργεί ως προϋπόθεση να ξεκινήσουμε κάτι δυνατό και νέο. Όχι πως θα δράσουμε με τρόπο υπολογιστικό, αλλά όπως και να έχει πάντα θέτουμε κάποια στάνταρντ όταν σκεφτόμαστε τον κατάλληλο σύντροφο.
Εάν πάλι το «Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα!» γίνει «Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εμένα!»; Είτε έχεις βγει από μια σχέση που ήθελες πολύ και τελείωσε είτε περιμένεις την κατάλληλη στιγμή να νιώσεις ότι θες να συνδεθείς με κάποιον, καλό είναι να είσαι προετοιμασμένος από πριν. Γιατί όπως όλοι πολύ καλά γνωρίζουμε, το «μπαμ και κάτω, έτσι απλά μωράκι μου φευγάτο» δε θα έρθει όποτε θες εσύ, αλλά όποτε θέλει αυτό! Επομένως, ας έχουμε στο μυαλό μας ότι η ζωή μας θα πρέπει να εμπεριέχει πλήθος πραγμάτων, που αφορούν σε σημαντικούς τομείς της ζωής. Όπως προτείνει η Susan Jeffers, μπορούμε να δημιουργήσουμε το δικό μας Πλέγμα Πλήρους Ζωής. Αυτό δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα κουτί χωρισμένο σε επιμέρους κουτιά, μικρότερα και μεγαλύτερα, που με τη σειρά τους περιλαμβάνουν άλλα. Ένα κουτί αναφέρεται στην Οικογένεια, άλλο στην Εργασία, άλλο στους Φίλους, την Προσφορά, την Προσωπική Εξέλιξη, τα Ενδιαφέροντα και φυσικά τη Σχέση. Εάν φροντίζουμε πάντα να υπάρχουν πράγματα μέσα στα κουτιά μας, ακόμη κι αν ένα εξ αυτών χαθεί προσωρινά θα αντλήσουμε δύναμη από τα υπόλοιπα. Κακά τα ψέματα. Το ταίρι μας μπορεί να το χάσουμε, αλλά με εμάς είμαστε αναγκασμένοι να ζήσουμε όλη μας τη ζωή. Γι’ αυτό καλό θα ήταν να βρούμε κι άλλες πηγές χαράς και ολοκλήρωσης.
Με ή χωρίς σχέση, αυτό που θα έπρεπε να μας φοβίζει είναι τι θα χάσουμε εάν δε ζήσουμε τις στιγμές. Γιατί εάν η ζωή μας είναι όντως ένα ταξίδι, δεν είναι διόλου περίεργο που μαζί με τις ευχάριστες εμπειρίες θα έχουμε και δυσάρεστες. Πέρα από τις φυσικές απώλειες που εκ προοιμίου μας ανστατώνουν, ενδέχεται να έρθουμε αντιμέτωποι και με την απώλεια ενός ή και παραπάνω συντρόφων που αποχωρούν από τη μεταξύ μας σχέση στις αρχές ή και στα μέσα του κοινού ταξιδιού μας.
Πράγματι, νιώθουμε αθάνατοι, ανθεκτικοί και χαρούμενοι όταν εντασσόμαστε σε ομάδες και όταν συνάπτουμε σχέσεις με τους άλλους. Μπορεί η αίσθηση του ανήκειν να προηγείται της ενίσχυσης της αίσθησης της αυτοεκτίμησης, ωστόσο η αυταξία μας δεν θα πρέπει να προσδιορίζεται από κανέναν έξω από εμάς. Η μόνη απώλεια που θα πρέπει στην πραγματικότητα να μας φοβίζει, πέραν ίσως της φυσικής, είναι αυτή του εαυτού μας, αφού, όπως είπε και ο Γάλλος συγγραφέας Ρομέν Γκαρί, «είναι λιγότερο σοβαρό να χάσεις από το να χαθείς».
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.