«Εγώ έχω εσάς, δε χρειάζομαι τίποτα άλλο» είναι η σχεδόν μόνιμη και πιο συχνή απάντηση που δίνουν οι σούπερ-γιαγιάδες κάθε φορά που θέλουμε να προσφέρουμε τη βοήθειά μας. Σε κάθε γιορτή, σε κάθε συνάντηση, σε κάθε τηλεφώνημα δε θα ζητήσουν τίποτα, θέλουν μόνο να είμαστε «εκεί», με όποιον τρόπο. Εντάξει θέλουν να είμαστε εκεί για να κάνουν τα παράπονά τους, όχι προς εμάς, αλλά προς τη ζωή γενικότερα, γιατί τα εγγόνια είναι πάντα τα καλύτερα παιδιά του σύμπαντος. Θέλουν να είμαστε «εκεί» για να προσθέσουν ένα «αχ» κι ένα «βαχ» στην κουβέντα γιατί όλο και κάτι τους πονάει, αλλά αν τυχόν βήξεις θα σηκωθούν σαν ελατήριο για να σου φέρουν νερό.
Από το «ζακέτα να πάρεις» μέχρι το «άντε να ‘ρθω στο γάμο σου και μετά ας κλείσω τα μάτια μου» μια ανάσα δρόμος, θα συμβουλεύσουν πάντα το καλύτερο που θεωρούν εκείνες, αλλά θα καταλήξουν στο ότι εμείς ξέρουμε περισσότερα, που δεν το εννοούν καθόλου γιατί εκείνες τα ξέρουν όλα πριν καν συμβούν. Αν είχες την τύχη να γνωρίσεις έστω τη μία γιαγιά σου τότε ξέρεις ήδη πολλά απ’ αυτά που θα αναφερθούν στη συνέχεια. Δεν έχει σημασία πώς μοιάζει, αν έχει γκρίζο χαμηλό κότσο, ή ξανθό σαντρέ μαλλί κομμωτηρίου, η λέξη γιαγιά φέρει την ίδια σημασία, αξία και συναισθήματα στο άκουσμά της.
Οι γιαγιάδες μας μάς έμαθαν πολλά, αλλά αν μπορούμε να τα βάλουμε σε μια λίστα ίσως έμοιαζε κάπως έτσι:
1. Μπορείς να φας πάντα λίγο παραπάνω απ’ αυτό που νομίζεις
Πιστεύεις ότι χόρτασες, αλλά εκείνη έχει διαφορετική γνώμη, για την ακρίβεια θεωρεί ότι θα φύγεις πάλι νηστικός από το σπίτι της κι ας φύγεις κυλώντας στην πραγματικότητα. Βέβαια πιστεύει -και με το δίκιο της- ότι δεν έχουμε χορτάσει γιατί δεν έχει αδειάσει ούτε η μισή κατσαρόλα για τον ένα λόχο που μαγείρεψε.
2. Αυτός που βοηθά απολαμβάνει περισσότερο απ’ αυτόν που βοηθιέται
Αυτό θα χρειαστεί να περάσουν μερικά χρόνια για να το συνειδητοποιήσεις και να το νιώσεις. Στην αρχή η γιαγιά μάς δείχνει πώς είναι να βοηθάς εκείνους που το χρειάζονται λίγο παραπάνω, αρχικά φροντίζει να ξέρει εκείνους που χρειάζονται βοήθεια και να τη δίνει απλόχερα χωρίς να το φωνάζει. Οπότε σε πρώτη φάση σου μαθαίνει την αξία της προσφοράς και με τον καιρό καταλαβαίνεις ότι εσύ που βοηθάς «γεμίζεις» περισσότερο απ’ αυτόν που βοηθιέται, εκείνη άλλωστε έχει χτίσει όλη της τη ζωή πάνω σε αυτό.
3. Όλοι οι λεκέδες βγαίνουν απ’ τα ρούχα αρκεί να τα πλύνει η γιαγιά
Αντικειμενικά μιλώντας γιατί τα απορρυπαντικά δεν τα διαφημίζουν οι γιαγιάδες με τις μαμάδες μας; Αφού αυτός ο συνδυασμός μόνο μπορεί να αφαιρέσει και τους πιο επίμονους λεκέδες. Όσα πλυντήρια κι αν βάλεις, ό,τι και να αγοράσεις, αν το δώσεις στη γιαγιά το πρόβλημα λύνεται και ο λεκές εξαφανίζεται, όλα τα άλλα είναι να ‘χαμε να λέγαμε και να ‘χαμε να πούμε.
4. Η αγάπη δεν κάνει διακρίσεις
Αυτό που θα έπρεπε να μας το μαθαίνουν στα σχολεία, αν κοιτάξεις λίγο βαθύτερα μάς το έχει μάθει η γιαγιά. Διότι εκείνη αγαπά με όλη τη δύναμη της ψυχής της όλα της τα παιδιά και τα εγγόνια το ίδιο και ισάξια. Δεν ξεχωρίζει ποιος βγάζει, ποιος έχει τα πιο σοβαρά μαλλιά, ποιος την επισκέπτεται πιο συχνά, αλλά τους αγαπάει όλους το ίδιο.
5. Η κοτόσουπα και η σπανακόπιτα δεν έχουν συνταγή
Δηλαδή έχουν συνταγή και θα μεταλαμπαδεύσουν τη γνώση τους αν τη ζητήσεις, απλώς δεν πιάνει. Ό,τι και να κάνεις, όσο πιστά και να ακολουθήσεις τα βήματα και βιντεοκλήση την έχω πάρει και πάλι το ίδιο δεν τα φτιάχνω. Το αποδέχεσαι και συνεχίζεις τη ζωή σου.
6. Όλα λύνονται μ΄ένα ξεμάτιασμα
Πιστεύεις ή δεν πιστεύεις, το ξεμάτιασμα της γιαγιάς μπορεί να γιάνει το 90% των φορών που νιώθεις αδιάθετος.
7. Δεν πειράζει αν πέσεις, αρκεί να είναι κάποιος δίπλα σου να σε πιάσει
Μεταφορικά και κυριολεκτικά. Αν προσέξεις όταν ήμασταν μικρά η γιαγιά μάς άφηνε ελεύθερα να παίξουμε, να πέσουμε, να σκίσουμε κανένα γόνατο και να σηκωθούμε. Δεν ανησυχούσε μην τυχόν και πέσουμε, αλλά μην τυχόν και δεν είναι δίπλα μας να μας σηκώσει. Πιστεύει -και δικαίως- ότι το νόημα δε βρίσκεται στο να προσέξεις τόσο πολύ ώστε να μην πέσεις παύλα πληγωθείς παύλα κάνεις λάθη, αλλά στο να βρίσκεις πάντα τη δύναμη να σηκώνεσαι και να έχεις δίπλα σου εκείνους που θα σε τραβήξουν ψηλά.
8. Καταστρέφοντας το πρόγραμμα ενός 4χρονου μέσα σε πέντε λεπτά
Δε χρειάζεται ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο στο σπίτι της γιαγιάς, αρκεί και μία απλή επίσκεψη για να ξεχάσει το 4χρονο, το 10χρονο, το 30χρονο παιδί όσα γνωρίζει έως τώρα. Ο ύπνος για μία μέρα δεν πειράζει να καθυστερήσει, τα γλυκά δεν καταστρέφουν και τόσο τα δόντια τελικά, το αυγό τρώγεται από το τσόφλι, η τηλεόραση επιτρέπεται λίγο παραπάνω και τα παιχνίδια δεν είναι ποτέ αρκετά, να βάλω κι άλλα κυρ Στέφανε;
9. Αξίζεις πάντα τα καλύτερα
Στο υπενθυμίζει κάθε φορά που τη βλέπεις, ίσως όχι με αυτά τα λόγια ακριβώς, αλλά εξυμνεί όλα σου τα προτερήματα. Σου τονώνει την αυτοπεποίθηση, είσαι πάντα το πιο όμορφο παιδί της γης, σου λέει ξανά και ξανά πως μπορείς να καταφέρεις όλα όσα σκαρφίζεσαι κι άλλα τέτοια που μέσα από την πιο ασήμαντη αφορμή θα βρει τρόπο για να σε εξυψώσει.
10. Μπορείς να έχεις ό,τι θες, αρκεί να μην το πεις στη μαμά σου
Εδώ η υπόθεση μυρίζει μπαρούτι, συνωμοσία και σιωπηροί όρκοι αμοιβαίας αφοσίωσης. Μπορείς να φας τοστ αντί για τον αρακά που σε περιμένει στο τραπέζι, να μην πας σχολείο την πρώτη ώρα, αρκεί να μην το μάθει η μαμά σου. Μπορείς γενικά να έχεις και να κάνεις ό,τι θες με τον όρο ότι θα μείνει μεταξύ σας, ακόμα κι αν δε μείνει, θα σε υποστηρίξει στο δικαστήριο.
11. Είναι η μοναδική φορά που είναι οκ κάποιος να λέει σε όλους τα ίδια
Όπως παραδείγματος χάρη σε κάθε εγγόνι: «Είσαι το καλύτερο και το ομορφότερο παιδί του κόσμου.» Ξέρεις ότι αυτό το λέει σε όλα τα αδέρφια και τα ξαδέρφια σου, αλλά δε σε νοιάζει καθόλου, το απολαμβάνεις κάθε φορά το ίδιο.
12. Μια ζακέτα χωράει παντού
Όνειρό της να δημιουργηθούν οι ζακέτες τσέπης, γιατί πάντα υπάρχει η πιθανότητα να έχει λίγο παραπάνω αεράκι απ’ αυτό που μπορεί να αντέξει η πλάτη σου και να χρειαστείς μία ζακέτα. Κι αν τελικά δεν τη χρειαστείς, πρέπει να θυμάσαι ότι δε σε βαραίνει πουθενά ίσα-ίσα σου προσθέτει στυλ και τσαχπινιά.
13. Είσαι πάντα πολύ μικρός για έρωτες
Εκτός κι αν παντρέυεσαι. Το μόνο που θέλουν οι γιαγιάδες είναι να περνάμε καλά και στις σχέσεις που δημιουργούμε να υπάρχει σεβασμός. Σχεδόν πάντα είμαστε πολύ μικροί για έρωτες και τέτοια χαζά, αν πέσει όμως στο τραπέζι η λέξη «γάμος» φωτίζεται το πρόσωπό τους. Είναι η επιθυμία τους γιατί έτσι μεγάλωσαν οι ίδιες και ο γάμος θεωρούνταν όντως το πιο σημαντικό σημείο καμπής στη ζωή ενός ανθρώπου.
14. Όλα γίνονται, μόνο οι άνθρωποι δε γίνονται
Συμβουλή μπόνους από τον παππού μου αυτήν τη φορά, που όμως έχει αφήσει αντάξια αγγελιοφόρο τη γιαγιά μου για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι. Όλα μπορείς να τα καταφέρεις, να τα δημιουργήσεις όπως θες, να τα διορθώσεις, να τα χαλάσεις και να τα ξαναφτιάξεις, όλα μπορούν να συμβούν κι όλα γίνονται, εκτός από τους ανθρώπους.
Γι’ αυτούς που έφυγαν λοιπόν κι επιβεβαίωσαν αυτό το τελευταίο και για εκείνους που έμειναν πίσω να μας το θυμίζουν.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου