Φανταζόσουν ποτέ ότι πέντε λεπτά αρκούν για να διώξεις από πάνω σου την αναβλητικότητα; Μην το αφήσεις για αργότερα αυτό το κείμενο, όπως κάνεις με όλες τις υποχρεώσεις σου, διάβασέ το τώρα γιατί κι εγώ κι εσύ ξέρουμε πως η αναβλητικότητα δεν είναι ένα χαρακτηριστικό που απολαμβάνεις. Όλοι θέλουμε να γίνονται οι δουλειές μας στην ώρα τους γι’ αυτό ό,τι μπορείς να κάνεις σήμερα, μην το αφήνεις για αύριο. Η αναβλητικότητα πολλαπλασιάζεται, την επόμενη μέρα βρίσκεσαι αντιμέτωπος με μία διπλή αναβλητικότητα -τη χθεσινή και τη σημερινή, συν τις δουλειές που έχεις πραγματικά για σήμερα κι έτσι σέρνονται οι υποχρεώσεις της Δευτέρας ως το Σαββατοκύριακο.
Συνήθως εκείνοι που έχουμε την τάση να είμαστε αναβλητικοί δεν περνάμε καλά με αυτό. Προσπαθούμε με ατελείωτες λίστες που αντί να μικραίνουν μεγαλώνουν, με σημειωματάρια, ημερολόγια, προγραμματισμούς και οργάνωση. Μόνο στο κούτελο δεν υπογράφουμε εκείνα που εκκρεμούν. Από την άλλη όμως, μία φωνή ψιθυρίζει με γλυκύτητα κάνοντας ένα «πατ-πατ» στον ώμο ότι έχεις λίγο χρόνο ακόμη. Αν όμως καταγράφεις τις υποχρεώσεις σ’ ένα χαρτί ή σε ηλεκτρονική μορφή, τότε βλέποντάς τα ξέρεις τι έχεις να κάνεις και όχι τι μπορείς να αναβάλλεις για μεθαύριο. Δε χωράνε δικαιολογίες «ξέχασα, δεν το θυμήθηκα», έτσι δεσμεύεσαι και μπορείς να ανταποκριθείς καλύτερα σε αυτό που βλέπεις μπροστά σου και να μην επιλέξεις να χάσεις λίγο χρόνο ακόμα, αφού η αναβλητικότητα στοιχίζει χρόνο και μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε σε αυτό.
Μπορείς να ορίσεις ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο μέσα στην ημέρα σου που θα ασχοληθείς με όλα εκείνα που συνηθίζεις να αναβάλλεις. Θα δώσεις όμως μόνο σε αυτά την προσοχή σου, ώστε να μη χάσεις την υπόλοιπη παραγωγική σου ημέρα και ο χρόνος που θα έχεις ορίσει ως παραγωγικός θα αποδίδει πραγματικά.
Έχοντας στο μυαλό σου όλα τα παραπάνω, περνάμε στην τεχνική των πέντε λεπτών, η οποία σού λέει πρακτικά ότι φαντάζει -και είναι τελικά- πολύ πιο εύκολο να κάνεις κάτι για πέντε λεπτά παρά για μία ώρα. Με βάση αυτήν τη λογική προκύπτουν δύο βήματα. Βήμα πρώτο: κάνεις τώρα ό,τι διαρκεί πέντε λεπτά. Σταμάτα να το σκέφτεσαι και ξεκίνα. Προώθησε εκείνο email, στείλε την αίτηση που εκκρεμεί, καθάρισε τον πάγκο της κουζίνας, πλήρωσε το λογαριασμό. Βήμα δεύτερο: οτιδήποτε άλλο διαρκεί πάνω από πέντε λεπτά, ξεκίνα να το κάνεις σήμερα, αρχικά δίνοντας μόνο πέντε λεπτά από το χρόνο σου και μετά αναλόγως πως νιώθεις ή συνέχισέ το ή διέκοψε. Θα καταλάβεις ότι είναι πιο εύκολο να κάνεις κάτι μεγαλύτερο, ξεκινώντας για πέντε λεπτά παρά έχοντας στο μυαλό σου ότι χρειάζεσαι μία ολόκληρη ώρα. Είναι πιο εύκολο εξάλλου να βρεις πέντε λεπτά μέσα στην ημέρα.
Σε αυτό το πλαίσιο έγκειται και η συμβουλή του να θέτεις μικρότερους στόχους κατακτώντας βήμα-βήμα ένα μεγάλο project. Μη διστάζεις, σπάσ’ το σε κομμάτια αφιέρωσε πέντε λεπτά σήμερα και πέντε αύριο κι έτσι μπορείς να καταφέρεις περισσότερα. Θα γεμίζεις αυτοπεποίθηση αφού θα μετράς και πιο πολλές επιτυχίες, τσαχπινιά; Άσε λοιπόν στην άκρη όσα σου αποσπούν την προσοχή και ολοκληρώνοντας τις υποχρεώσεις σου αντάμειψε τον εαυτό σου με εκείνα που σε δελεάζουν και σε κρατούν κοντά με την αιώνια φίλη σου -την αναβλητικότητα φυσικά. Πρόσθεσε στο σκηνικό την κατάλληλη μουσική και ξεκίνα με αυτά τα πρώτα πέντε λεπτά.
Για να μπορέσεις να κατακτήσεις αυτήν την τεχνική είναι καλό να συζητήσεις πρώτα με τον εαυτό σου, να καταλάβεις ότι η αναβλητικότητα είναι μία δικαιολογία, ένας κρυμμένος φόβος. Οφείλεις να το παραδεχθείς ότι σού συμβαίνει, αλλά να μην το υιοθετήσεις ως μέρος της προσωπικότητας σου. Μη λες συνέχεια δηλαδή ότι είσαι αναβλητικός, αλλά ότι έχεις την τάση να αναβάλλεις τις εκκρεμότητές σου. Σκέψου τα οφέλη όταν διώξεις από πάνω σου αυτό το κουσουράκι και δημιούργησε μία νέα συνήθεια για ΄σένα, αφιερώνοντας λίγα λεπτά από το χρόνο σου κι ελευθερώνοντας τελικά χώρο και χρόνο κάτι πιο ευχάριστο.
Μπορείς να το βάλεις στο πρόγραμμα, να ορίσεις συγκεκριμένη ώρα και ημέρα για όσα περιμένεις να γίνουν από μόνα τους, αλλά μάντεψε, εκείνα περιμένουν εσένα να τα υλοποιήσεις. Δε χρειάζεται να αφήσεις στον εγκέφαλό σου το χρόνο να αντισταθεί στη δράση και να επιλέξει την απραξία. Σήμερα θα κάνεις εκείνα που απαιτούν πέντε λεπτά και αύριο το μεγαλύτερο βήμα. Δεσμεύσου στον εαυτό σου πρώτα κι αν οι ενοχές σου δεν αρκούν, εκθέσου σε κάποιον άλλον που εμπιστεύεσαι. Προγραμμάτισε ότι σήμερα θα εκπληρώσεις συγκεκριμένες υποχρεώσεις, πες το και σε κάποιον άλλον, αφού συνήθως νιώθουμε μεγαλύτερη ντροπή απογοητεύοντας τους άλλους παρά εμάς.
Δίνοντας πέντε λεπτά, ουσιαστικά σε κοροϊδεύεις κάνοντας τελικά κάτι που δε γουστάρεις. Έτσι κι αλλιώς πέντε λεπτά ισοδυναμούν με ένα λιγότερο scroll down στην αρχική σου σελίδα. Μην επιτρέπεις στον εγκέφαλό σου να φέρει αντιστάσεις, μην το σκέφτεσαι τόσο πολύ γιατί έτσι του δίνεις την ευκαιρία να μοιράσει δικαιολογίες και όχι να σπάσει τη συνήθεια και να μην είσαι πια αναβλητικός. Το να ξέρεις τι έχεις να κάνεις και το γιατί, δεν είναι ποτέ αρκετό. Όταν συγκρούεται αυτό που πρέπει να κάνεις με αυτό που αισθάνεσαι, πάντα θα νικάει το συναίσθημα και η αναβλητικότητα θα διαιωνίζεται. «Αν δεν αρχίσεις να κάνεις πράγματα που δε θέλεις, θα ξυπνήσεις ένα χρόνο από σήμερα και θα βρίσκεσαι ακριβώς στο ίδιο σημείο.» Αν αυτή η φράση δε χτυπάει μέσα σου όλα τα λαμπάκια, ε τότε κι εγώ παραιτούμαι.
Κάνοντας ανακεφαλαίωση λοιπόν, τμηματοποιείς τις εκκρεμότητες, τις ιεραρχείς σύμφωνα με τα δικά σου γούστα, τις καταγράφεις, βάζεις την κατάλληλη μουσική, συγκεντρώνεσαι και δίνεις το χρόνο που έχεις ορίσει μέσα στην ημέρα. Το μεγάλο project αρχίζει να μικραίνει όταν ξεκινάς χαρίζοντας πέντε λεπτά κι έτσι θα είναι πιο εύκολο να ασχοληθείς περισσότερη ώρα, από το να πεις στον εαυτό σου «πω πω δεν μπορώ να κάτσω για τρεις ώρες στον υπολογιστή», αυτό αυτόματα σε σταματάει, ενώ σκεπτόμενος ότι «πέντε λεπτά δεν είναι τίποτα, θα το αντέξω» είναι πολύ πιο εύκολο να σε πείσεις και να παρασυρθείς για πολύ περισσότερο. Ξεκινάς με στόχο να φτάσεις ως ένα σημείο και τότε το λιγότερο που μπορεί να σου συμβφεί είναι να καταφέρεις να φτάσεις μόνο ως εκεί και όχι στο 100%. Θα έχεις διανύσει όμως πολύ περισσότερο δρόμο από την καθήλωση και την απραξία.
Πάρε εκείνο το τηλέφωνο ακριβώς μόλις σου έρθει στο μυαλό, κάνε τη λίστα του σούπερ μάρκετ μόλις συλλάβεις την ιδέα κι έτσι θα συνηθίσεις να τελειοποιείς τους μικρούς στόχους σου και να μη μαζεύονται στο τέλος της ημέρας, της εβδομάδας, του μήνα, του έτους, της ζωής. Τελικά είναι πιο δύσκολο να σκέφτεσαι κάτι παρά να το κάνεις. Ξεκίνα με τα πέντε λεπτά και στο τέλος θα σού έχει γίνει αυτοματοποιημένη συνήθεια και δε θα χρειάζεσαι καμία τεχνική, κανένα κανόνα. Θα έχεις μάθει να είσαι παραγωγικός και να νικάς ξανά και ξανά την αναβλητικότητά σου.
Να μην ξεχνάς να σού επιτρέπεις όμως να αφήνεσαι πού και πού, να χαλαρώνεις, να πέφτεις στην παγίδα της γλυκιάς αναβλητικότητας και να σε συγχωρείς.
ΥΓ.: Όσο αφήνεις τις εκκρεμότητες, εκείνες θα περιμένουν πάντα εσένα να τις κάνεις γιατί μόνο εσύ μπορείς να το φέρεις εις πέρας τόσο καλά!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου