Τα social media υπάρχουν στη ζωή μας περισσότερο από κάθε άλλη στιγμή και καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς μας, απασχολούμενοι μ’ αυτά. Φωτογραφίες, βίντεο, ιστορίες, σχόλια, αιτήματα, follows/unfollows και δε συμμαζεύεται! Με όλα αυτά τα μέσα και τις δυνατότητες που υπάρχουν στη διάθεσή μας, εκθέτουμε τον εαυτό και την καθημερινότητά μας, σε μικρό ή μεγάλο ποσοστό.
Αυτό, όμως, δημιουργεί στους ανθρώπους που μας παρακολουθούν μια άποψη για εμάς και τους προκαλεί να μας κουτσομπολεύουν. Δεν πρόκειται, δηλαδή, μόνο για τα καλοπροαίρετα ή κακοπροαίρετα σχόλια που διατυπώνονται φανερά, αλλά και γι’ αυτά που γίνονται μέσα τους ή και σε μια συζήτησή τους.
Σε μια τυπική μας βραδιά, συνηθίζουμε να αναρτούμε φωτογραφίες στον αγαπημένο μας καναπέ, πίνοντας το κρασάκι μας, ή κάτι παρόμοιο. Αυτό αγαπάμε χαλαρώνοντας να κάνουμε στο τέλος της ημέρας κι αυτό έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε. Ίσως, ούτε κάτι περισσότερο, ούτε κάτι λιγότερο. Γιατί, λοιπόν, να θυμώνουμε με τους ανθρώπους που μας δείχνουν ότι έχουν τη δυνατότητα να χαλαρώσουν και να κλείσουν την ημέρα τους, πίνοντας τη γαλλική τους σαμπάνια, μέσα στην εξωτερική θερμαινόμενη πισίνα τους; Φαίνεται αστείο και προκλητικό, αλλά σε τελική ανάλυση δεν είναι!
Σίγουρα, ένας ευαισθητοποιημένος άνθρωπος που αντικρίζει τέτοιες εικόνες σκέφτεται σιωπηλά ή φωναχτά ότι δεν είναι δυνατόν να γίνονται τέτοιες σπατάλες, όταν υπάρχουν χώρες πάμφτωχες ή γενικότερα άνθρωποι που υποσιτίζονται και ζουν σε άθλιες συνθήκες, λόγω της οικονομικής τους κατάστασης. Κι ο καθένας μας, σε σύγκριση με αυτούς που έχουν μεγάλη ανάγκη, έχει πολλά περισσότερα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι κατακριτέο να το δείχνει. Η αμέσως επόμενη σκέψη είναι ότι εμείς δεν μπορούμε να συγκριθούμε με τους «κακούς» πλουσίους, γιατί εμείς δεν προκαλούμε τόσο.
Να πούμε, βέβαια, και του «στραβού» το δίκιο. Οι άνθρωποι που έχουν μια μεγαλύτερη οικονομική ευχέρεια, θυσίασαν κάτι για να την έχουν. Άλλοι δουλεύουν σκληρά, άλλοι κατάγονται από οικογένειες που δούλεψαν σκληρά, άλλοι είναι απλά τυχεροί για οποιονδήποτε λόγο. Δεν τους χαρίστηκε κάτι∙ με κάποιο πνευματικό εφόδιο ή κάποια έξυπνη κίνηση, απέκτησαν όσα έχουν. Σίγουρα, θα παραδεχτούμε ότι είναι αδικία να πηγαίνουν τα χρήματα συνήθως σ’ αυτούς που ήδη έχουν αρκετά, αλλά δεν είναι και κανόνας. Πολλοί απ’ αυτούς αμείβονται για κάτι που προσφέρουν, όπως είναι οι διάσημοι καλλιτέχνες. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να τους ψέγουμε γι’ αυτό που είναι ή αυτά που έχουν;
Και να καταρρίπτονταν όλες οι κάστες και να ξαναμοιραζόταν η πίτα των χρημάτων απ’ την αρχή, άλλων τα οικονομικά θα ήταν καλύτερα, άλλων μέτρια κι άλλων χειρότερα. Οπότε, αναπόφευκτα θα διαταράσσονταν οι λεπτές αυτές ισορροπίες και θα βρισκόμασταν ξανά στο προηγούμενο μοτίβο διακρίσεων.
Απ’ την άλλη πλευρά, αν μπαίναμε στη θέση των προυχόντων, εμείς τι θα κάναμε; Αφενός δεν μπορούμε να ξέρουμε, μιλώντας εκ του ασφαλούς. Πιθανότατα, δε θα είχαμε κάποιον ενδοιασμό να δείξουμε την καθημερινότητά μας για τον συγκεκριμένο λόγο, όπως κάνουμε και τώρα, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης. Αφετέρου, όποια συμπεριφορά κι αν είχαμε, θα δεχόμασταν την κακή κριτική, βασισμένη σ’ αυτήν τη λογική; Ούτε σ’ αυτό μπορούμε να απαντήσουμε με σιγουριά, αλλά σίγουρα θα ήταν κάτι δυσάρεστο για μας και θα το αγνοούσαμε, ενδεχομένως.
Επίσης, τα τελευταία χρόνια, η μουσική βιομηχανία έχει προωθήσει στη χώρα μας νέα μουσικά μοτίβα. Σε rap και trap κομμάτια, πολλοί καλλιτέχνες μιλούν για το πόσα χρήματα έχουν και πολλές φορές, για το πώς αντιμετωπίζουν τον κόσμο που δε βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με αυτούς. Ως επί το πλείστον, αντί να τους συμπεριφερθούμε, όπως σ’ όλους τους άλλους που θεωρούμε ότι επιδεικνύουν τα προσόντα και τα αγαθά τους, τους αποδεχόμαστε και μάλιστα τους αγκαλιάζουμε! Μήπως επειδή δεν ακούμε τους στίχους, παρασυρόμενοι απ’ το beat του τραγουδιού, ή μήπως επειδή ο καλλιτέχνης μας βάζει στην ψυχολογία του και νιώθουμε ωραία με αυτό που κατά τ’ άλλα κράζουμε;
Δυστυχώς, οι αδικίες υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν, γιατί έτσι είναι η ζωή. Το νόημα, λοιπόν, δεν είναι να προσβλέπουμε και να επιδιώκουμε συνεχώς το περισσότερο ή το καλύτερο και να κατηγορούμε αυτούς που ήδη το έχουν και το χαίρονται. Αλλά να είμαστε ευγνώμονες για τα δικά μας δεδομένα, προσπαθώντας να φτάσουμε όσο πιο κοντά γίνεται στους στόχους μας, βοηθώντας παράλληλα κι αυτούς που κρίνουμε ότι το χρειάζονται. Ο κάθε άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τη συμπεριφορά και την αυτοβελτίωσή του. Στην τελική, ποιον βοήθησε και ποιος άλλαξε από μια κακεντρεχή κριτική επί του καναπέως; Κανείς, θα το τολμήσω να υποθέσω.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου