Στα στραβά γίνεται «ο γιος σου» κι «η κόρη σου»

Πόσοι από εσάς έχετε χρησιμοποιήσει τη φράση «ο γιος σου» κι αντίστοιχα «η κόρη σου» σε μια κάπως πιο έντονη κι αρνητική στιγμή; Ελάτε, μην ντρέπεστε. Εκδηλωθείτε. Είναι κάτι που λίγο συχνότερα ή λίγο σπανιότερα, όλοι το ‘χουμε κάνει. Ακόμα κι αν δεν έχουμε παιδιά, έχουμε περιγράψει μ’ αυτές τις λέξεις τα αδέρφια μας στους γονείς μας, ιδιαίτερα όταν εκείνα μας τσαντίζουν μέχρι αηδίας.

Είναι αυτή η κλασική μπηχτή που βγαίνει τόσο αβίαστα απ’ το στόμα. Αυτή η μικρή αθώα φρασούλα, που εκείνη τη στιγμή μετατρέπεται σε καρφί. Αναρωτιέστε γιατί; Για σκεφτείτε ποτέ την χρησιμοποιείτε και θα καταλάβετε. Όταν το παιδί σας, για παράδειγμα, περπάτησε για πρώτη φορά, μίλησε για πρώτη φορά, πήρε κάποιο βραβείο, τότε το αποκαλέσατε έτσι; Η μήπως το χαρακτηρίσατε έτσι σε περιπτώσεις που πέταξε ένα βάζο κάτω, σας έφερε αντίρρηση, θύμωσε, έκανε κοπάνα ή η –άσχημη, φυσικά– συμπεριφορά του θύμισε αρκετά τον σύντροφό σας, και πιο συγκεκριμένα ένα ελάττωμά του που σας ενοχλεί πολύ;

Στους καβγάδες, τους κακούς βαθμούς, τις ζαβολιές, τις αντιρρήσεις, σ’ όλες τις μη λαμπερές στιγμές, το παιδί γίνεται αυτομάτως μόνο παιδί του άλλου, άρα κι εκείνος αποκλειστικά υπεύθυνος για όλα τα στραβά του. Γίνεται ο «γιος σου» κι «η κόρη σου» απευθυνόμενοι στον σύντροφο και κάνοντας ξεκάθαρη την απογοήτευση, τον θυμό ίσως, που το παιδί δεν πήρε τίποτα από εσάς, αλλά είναι φτυστό ο/η σύντροφός σας.

Βέβαια, όταν το παιδί σας κάνει κάτι που εσείς επικροτείτε, τότε κοκορεύεστε για το πόσο πολύ σας μοιάζει. Κι εκεί είναι που ο/η σύζυγός σας στα δικά σας περήφανα «το παιδί μου» ή έστω «το παιδί μας» θα σας διορθώσει, λέγοντάς σας πως μάλλον εννοείτε «ο γιος του» ή «η κόρη του», πληρώνοντάς σας με το ίδιο νόμισμα. Κι όλο αυτό είναι κάτι που συναντιέται αμοιβαία κι απ’ τους δύο γονείς, καθώς ο ένας θα χτυπάει στον άλλο όλες τις ασυνέπειες, την απειθαρχία και την αντιδραστικότητα του παιδιού σ’ ένα πινγκ πονγκ ευθυνών. Έγινε με τον καιρό κάτι σαν ένα μικρό παιχνίδι μεταξύ σας, όμως σκεφτήκατε ποτέ ότι μπορεί να πληγώνει τόσο τον άνθρωπό σας, όσο και το παιδί σας;

Εκείνη τη στιγμή πέρα απ’ το ότι αποποιείστε κάθε ευθύνη, λες και δε μεγαλώσατε μαζί το παιδί σας, άρα δεν έχει χαρακτηριστικά και των δυο σας, ακυρώνετε και τη διαφορετικότητά τους, την προσωπικότητά τους. Κόβονται λίγο τα φτερά του παιδιού σας κι εντυπώνεται σ’ αυτό η ιδέα ότι μία πράττει ακριβώς όπως ο μπαμπάς, την άλλη φτυστό η μαμά και με λίγα λόγια δεν είναι ένας ανεξάρτητος άνθρωπος, αλλά ένα συνονθύλευμά σας.

Μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, αλλά αν το παιδί σας δεν είναι αρκετά δυναμικό, αν δεν έχει αυτοπεποίθηση, κι ειδικά αν περνά τη φάση της εφηβείας,  είναι πολύ πιθανό να πληγωθεί αρκετά και να πάψει να παίρνει πρωτοβουλίες. Ίσως να αρχίσει να ψάχνει την επιβεβαίωση κάπου άλλου κι όχι στην οικογένειά του. Μία τόσο δα μικρούλα φράση μπορεί να κάνει ζημιά. Τόσο στο παιδί όσο και στον ίδιο σας τον σύντροφο. Γιατί κι εκείνου του χτυπάτε κάθε του ελάττωμα κάθε τρεις και λίγο μέσα από σπόντες κι έμμεσες κατηγορίες. Σαν να μην έχετε αποδεχτεί τον χαρακτήρα του, αυτό που είναι. Ένας ψυχολογικός εκβιασμός, υπενθυμίζοντάς του συνεχώς όσα σας ενοχλούν, χρησιμοποιώντας μάλιστα το χειρότερο μέσο, το παιδί σας, και μειώνοντας παράλληλα τους δυο πιο δικούς σας ανθρώπους. Όχι τόσο αθώα η συγκεκριμένη μπηχτή, τελικά, ε;

Δε θα ήταν προτιμότερο να θαυμάζετε τον σύντροφό σας και το παιδί σας για κάτι διαφορετικό; Κανείς να μη μοιάζει με κανέναν. Ο καθένας να ‘ναι ξεχωριστή προσωπικότητα, με ιδιαιτερότητες κι αδυναμίες, και να τους επισημαίνετε τους λόγους που τους αγαπάτε, αντί για εκείνα που σας ενοχλούν; Οι σχέσεις κι οι άνθρωποι εξελίσσονται με την αποδοχή των ελαττωμάτων τους και την ενθάρρυνσή τους να βελτιωθούν, όχι με τη στοχοποίηση αυτών.

Την επόμενη φορά που αναφερόμενοι στο παιδί σας θα πείτε «ο γιος σου» κι «η κόρη σου», φροντίστε να ‘ναι για κάτι θετικό κι όχι για ακόμα μια αρνητική σύγκριση.