Ξένες γλώσσες. Το αιώνιο άγχος των γονιών και κατά συνέπεια και των παιδιών. Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για ένα παιδί να ξεκινήσει την πρώτη ξένη γλώσσα; Και μετά η σειρά της δεύτερης ή ακόμα και της τρίτης ποια είναι; Άγχος. Ψάξιμο. Διάβασμα ωρών και πίεση είναι οι λέξεις που μας έρχονται στο μυαλό όταν σκέφτομαι τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά.
Δεν πρόλαβαν να γίνουν επιλογή μας. Ήταν πάντοτε υποχρέωση να ξέρεις τις παραπάνω –τουλάχιστον– ξένες γλώσσες. Πώς θα έλεγες «όχι» στη μαμά, όταν γύρω στα 5-6 (τότε που καλά-καλά ούτε ελληνικά δεν ήξερες) σε έγραψε στο φροντιστήριο για να τελειώνεις με τ’ αγγλικά; Έπρεπε σε λίγα χρόνια να ‘χεις το lower, το λιγότερο. Πόσα λεφτά έχει ξοδέψει η κάθε οικογένεια σ’ αυτές τις ιστορίες; Ειδικά τώρα πια που τα παιδιά σχεδόν υποχρεώνονται να δώσουν κι αλλά 3-4 πτυχία μαζί με ‘κείνο του lower.
Τι; Δεν το πέρασες; Δε γινόταν να μην το περάσεις. Έπρεπε οπωσδήποτε να το πάρεις, κι αν δεν τα κατάφερνες, ήταν βέβαιο ότι θα έδινες στην επόμενη αμέσως εξεταστική, ακόμα κι αν ήθελες να βάλεις σε προτεραιότητα κάποιο άθλημα, κάποια άλλη δραστηριότητα ή ακόμα και το σχολείο σου. Έπρεπε να ‘σαι ο Τιραμόλα που τα καταφέρνει όλα. Ώρες ατελείωτου διαβάσματος, κι όμως υπήρχαν μέρες που δεν μπορούσες να ξεχωρίσεις∙ ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, τα μπέρδευες μεταξύ τους.
Και μέσα από όλη αυτή την πίεση ανέκαθεν αναρωτιόμουν –φαντάζομαι κι εσείς ενίοτε– πόσο τυχερά ήταν κι είναι εκείνα τα παιδιά που οι γονείς τους κατάγονται από διαφορετικές χώρες κι έχουν το λιγότερο δύο μητρικές γλώσσες. Για να μην πω για εκείνα που ζουν και σε άλλη, ξένη, χώρα. Μαθαίνουν, εύκολο κι αβίαστα, να μιλούν άπταιστα δυο ή ακόμα και τρεις ξένες γλώσσες. Γλυτώνουν από τόσο χρόνο και κόπο χαμένο. Τους δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσουν μια ξένη γλώσσα εκ των έσω. Δεν τη μαθαίνουν απλώς για να πάρουν ένα πτυχίο.
Από πολύ μικρές ηλικίες αναγκάζονται να ξεχωρίζουν την κάθε γλώσσα που μιλούν με αποτέλεσμα να οξύνουν το μυαλό τους. Έρχονται σε τριβή με τον πολιτισμό της καθεμίας, αφού ο στόχος δεν είναι να μάθουν τα βασικά, αλλά να επικοινωνήσουν με τη μητέρα, τον πατέρα ή και τους συγγενείς τους. Για εκείνα τα παιδιά είναι καθημερινότητα, για εμάς τους υπόλοιπους υποχρέωση.
Η κάθε χώρα έχει ένα πολιτισμό ο οποίος αποτυπώνεται στις συνήθειες και κυρίως στον τρόπο επικοινωνίας του κάθε λαού. Πόσοι από εμάς, που οι γονείς μας προέρχονται από κοινή χώρα, μάθαμε εκ βαθέων τις συνήθειες του κάθε λαού πίσω από τη γλώσσα που διδαχθήκαμε; Κανείς, θα απαντήσω. Απλά μας ενδιέφερε να τελειώσουμε και να ‘χουμε ένα χαρτί στα χέρια μας, το οποίο θα μας ανοίξει πόρτες, ακόμα κι αν αργότερα δεν θυμόμαστε και πολλά.
Αυτά τα παιδιά δε θα ξεχάσουν ποτέ, διότι είναι τρόπος ζωής. Διευρύνουν τους ορίζοντές τους χωρίς μεγάλη δυσκολία. Έτσι απλά. Για να μην αναφέρω πόσες ώρες ανεμελιάς παραπάνω έχουν στη διάθεσή τους εκείνα τα παιδιά και πόσα χρήματα εξασφάλισαν οι γονείς για άλλους τομείς, ταξίδια ίσως για να δουν κι από κοντά αυτές αλλά κι άλλες κουλτούρες. Πόση τύχη παραπάνω έχουν!
Κάθε φορά που τυχαίνει να βρεθώ με μια τέτοια οικογένεια, απλά τους θαυμάζω και γυρίζω μερικά χρόνια πίσω, σκεπτόμενη ποσό πιο όμορφα θα ήταν τα χρόνια μου αν ήμουν κι εγώ ένα τέτοιο παιδί.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη