Παίζει σε replay από το πρωί στο μυαλό σου. Είναι πλέον απόγευμα κι έχεις τραγουδήσει το ρεφρέν ίσα με χίλιες φορές. Στη διαδρομή για τη δουλειά το άκουγες με τέρμα τ’ ακουστικά, στη δουλειά έχεις εκνευρίσει από συνάδελφο μέχρι και την αράχνη που έχει μετακομίσει στην άκρη του παραθύρου, στην επιστροφή από τη δουλειά τέρμα και πάλι τ’ ακουστικά, συν το ότι το τραγουδούσες κι ασυναίσθητα με φωνή καθώς περπατούσες χαρωπά -λέμε τώρα- στην αποβάθρα περιμένοντας το μετρό.
Κι αν αυτό δε σου έχει συμβεί έστω και μια φορά στη ζωή σου, μπορείς να βγεις από το άρθρο. Αλλά κάτι μας λέει πως δεν υπάρχει άνθρωπος πάνω στον μάταιο τούτο κόσμο που να μην του έχει κολλήσει έστω και μια φορά ένα τραγούδι στον εγκέφαλο και να μην έχει κάψει τα αφτιά του μέχρι να το σιχαθεί εντελώς.
Ξυπνάς λοιπόν το πρωί κι από μέσα σου παίζει σ’ επανάληψη το ρεφρέν από ένα τραγούδι το οποίο, όσο κι αν προσπαθείς να το διώξεις από το κεφάλι σου, πολύ απλά δε βγαίνει. Αναρωτιέσαι αν το άκουγες στον ύπνο σου και δεν αποκλείεται η πιθανότητα, μιας κι ο εγκέφαλός μας βρίσκεται σε θέση ν’ απορροφά πληροφορίες από τους ήχους που λαμβάνει, ακόμα κι όταν το σώμα μας βιώνει τη διαδικασία του ύπνου. Το αποτέλεσμα; Μόλις ανοίξει το μάτι εσύ να τραγουδάς έναν συγκεκριμένο στίχο χωρίς να έχεις καταλάβει από πού σου κόλλησε.
Άλλη μια εξήγηση έρχεται να μας πει πως οι νότες αποθηκεύονται στο μυαλό μας επειδή ο ίδιος ο εγκέφαλος έχει την τάση να συνδυάζει γεγονότα, καταστάσεις, χώρους κι ανθρώπους με μουσικά χαλιά που έστω και μια φορά είχαν συνδυαστεί σε πραγματικό χρόνο. Άρα, με το να ανακαλέσει κάποιος στη μνήμη του ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, κατάσταση ή χώρο, αυτόματα ο εγκέφαλος ανακαλεί και τις μουσικές νότες που έχει συνδυάσει με τα εκάστοτε γεγονότα ή ανθρώπους πατώντας από μόνος το replay. Επιστημονικά αυτό ονομάζεται ακούσια μνήμη και σύμφωνα με τα πρακτικά του 10ου Διεθνούς Συνεδρίου για τη Μουσική Αντίληψη και Γνώση, στους περισσότερους από μας (πάνω από 90%) κολλάει ένα τραγούδι (ή αλλιώς “earworm”) τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Εκτιμάται ακόμη, ότι περίπου στο 98% των ανθρώπων κολλάει σ’ ένα τραγούδι κάποια στιγμή στη ζωή του.
Έρευνα που ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο γεγονός έδειξε πως όσο πιο απλά είναι τα τραγούδια, τόσο πιο εύκολο είναι να μας κολλήσουν στο μυαλό. Όπως επίσης και το γεγονός ότι όσο πιο επαναλαμβανόμενος είναι ο σκοπός, παραδείγματος χάριν στο ραδιόφωνο, τόσο πιο πιθανό είναι να μας μείνει στη μνήμη ολημερίς κι ολονυχτίς ο σκοπός αυτός. Τραγούδια με πιο γρήγορο ρυθμό και τέμπο, είναι πιθανότερο να μας ξεπετούν τους στίχους τους κάνοντάς μας να τα επαναλαμβάνουμε μέσα μας -ή και έξω μας- ακόμα κι αν δεν αποτελούν αγαπημένα μας κομμάτια.
Το πιο συναρπαστικό με την έρευνα είναι πως οι επιστήμονες απέδειξαν πως πράγματι υπάρχει μουσική μέσα στο κεφάλι μας. Ότι δηλαδή οι εγκεφαλικές αντιδράσεις είναι παρόμοιες μ’ εκείνες που έχουμε όταν ακούμε το τραγούδι με τ’ αυτιά μας. Το πόρισμα που δημοσιεύθηκε, έδειξε ότι οι άνθρωποι που «κολλάνε» συχνά μ’ ένα τραγούδι, έχουν ελαφρώς διαφορετικές εγκεφαλικές δομές, με περισσότερη φαιά ουσία στα σημεία του μυαλού όπου σχετίζονται με τα συναισθήματα.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα σου κολλήσει ένα τραγούδι στην επανάληψη, μην απορήσεις για τον λόγο. Το μόνο σίγουρο είναι πως το κεφαλάκι μας έκανε τον δικό του συνδυασμό και σίγουρα έχει τον λόγο του που σου κατσίκωσε το συγκεκριμένο τέμπο στο θυμητικό σου σήμερα από το πρωί ως τα βαθιά μεσάνυχτα. Μπορεί ο λόγος να είναι παντελώς ασήμαντος. Είναι όμως αυτός που σου κίνησε την περιέργεια να φτάσεις ως το τέλος αυτού του άρθρου.
Α! Και κάτι ακόμα! Το ξέρεις αυτό το στιχάκι; «Το χοντρό μπιζέλι χορεύει τσιφτετέλι, χορεύει τσιφτετέλι στον χορό των μπιζελιών!» Ε, μόλις σου κόλλησε!
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Εμμανουέλα Μπερτάκη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
