Το σώμα μας, οι αισθήσεις μας και οι φυσικές μας λειτουργίες πάντα έχουν κάτι να μας πούνε. Η καρδιά μας θα χτυπήσει σαν τρελή σε κάθε έντονο συναίσθημα, ο εγκέφαλός μας θα στείλει πληροφορίες στους μυς μας σε ένα οποιοδήποτε ερέθισμα έτσι ώστε εκείνοι να αντιδράσουν κατάλληλα, χιλιάδες αδένες θα συνεργαστούν μεταξύ τους έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε ό,τι προκύψει, από ένα περαστικό μικρόβιο έως ένα θετικό ή αρνητικό συμβάν. Εάν το καλοσκεφτούμε, ο οργανισμός μας λειτουργεί σαν πολυεργαλείο, το οποίο έχει την ικανότητα να μας προειδοποιεί και να μας προστατεύσει σε κάθε περίπτωση. Μας στέλνει μηνύματα διαρκώς. Κυριολεκτικά ολόκληρο το εικοσιτετράωρο έχουμε ανοιχτή πρόσβαση σε έναν δείκτη, που μας λέει αν όλα βαίνουν καλώς. Και ποιος είναι αυτός ο δείκτης; Η αναπνοή μας, κάτι που θα διαπιστώσουμε και παρακάτω.
Αν παρατηρήσουμε τον εαυτό μας από μια γωνία την ώρα που σκεφτόμαστε θα δούμε πως αναπνέουμε χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ούτε τον ρυθμό της ανάσας μας ούτε το τι σκεφτόμαστε, ούτε καν το πώς αναπνέουμε. Αν όμως επικεντρωθούμε στην αναπνοή μας, η εικόνα ξαφνικά θα πάρει άλλη μορφή. Θα αντιληφθούμε πως ο τρόπος που αναπνέουμε αλλάζει ανάλογα με την ποιότητα των σκέψεών μας, την ένταση των συναισθημάτων μας τη δεδομένη στιγμή όπως επίσης και τα άτομα που μας συντροφεύουν την ώρα εκείνη καθώς και τα χαρακτηριστικά τους. Παρατηρώντας την αναπνοή, θα δούμε πως όταν για παράδειγμα είμαστε αγχωμένοι, η αναπνοή είναι γρηγορότερη, πιο επιπόλαιη και κοφτή, ο αέρας δε φτάνει όσο βαθιά χρειάζεται, οι παλμοί ανεβαίνουν και το μυαλό μας παύει να σκέφτεται καθαρά. Αν εκείνη τη στιγμή σταματήσουμε για λίγο και πάρουμε μια αργή και βαθιά ανάσα, να νιώσουμε τον αέρα να μπαίνει στους πνεύμονές μας και να μένει εκεί για μερικά δευτερόλεπτα, θα δούμε πως αμέσως το σώμα και το πνεύμα μας ηρεμεί. Η σωστή αναπνοή σε συνδυασμό με τη στοχευμένη προσπάθεια του μυαλού μας να μας ηρεμήσει, θα μετριάσει το στιγμιαίο άγχος και θα μας προσφέρει λίγη έστω από τη χαμένη γαλήνη.
Το ίδιο λειτουργεί φυσικά και αντίστροφα. Όταν είμαστε σε κατάσταση ηρεμίας χωρίς κάποιον προβληματισμό στις σκέψεις μας, όταν έχουμε θετικά συναισθήματα, αυτόματα η αναπνοή μας είναι πιο βαθιά και πιο χαλαρή. Αν εκείνη τη στιγμή όμως ξεκινήσουμε να αναπνέουμε κοφτά, δε θα αργήσουμε να νιώσουμε προβληματισμούς να στρογγυλοκάθονται σε μια γωνία του κεφαλιού μας. Σημαίνει αυτό πως ξεκινάνε όλα από την αναπνοή; Όχι. Η αναπνοή, όπως αναφέραμε και στην αρχή, είναι ο δείκτης του συστήματός μας. Η ουσιαστική υπερφόρτωση ξεκινάει από το μυαλό. Ο τρόπος που προσεγγίζουμε εμείς οι ίδιοι μια σκέψη διαμορφώνει τον τρόπο που οι πνεύμονες θα κινηθούν, με αποτέλεσμα, σε συνεργασία με τον εγκέφαλο, η αναπνοή μας να ρυθμίζεται σύμφωνα με τον τρόπο σκέψης μας.
Όσο πιο βαθιά αναπνέουμε, τόσο πιο δεκτικοί και έτοιμοι είμαστε να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση ή να διαχειριστούμε ένα αρνητικό συναίσθημα με μεγαλύτερη επιτυχία, ενώ όσο πιο ρηχά και κοφτά, τόσο πιο άσχημες θα είναι οι επιπτώσεις της σκέψης μας στην ψυχολογία μας και φυσικά στη συμπεριφορά μας προς τα έξω και προς τους γύρω μας.
Θα λέγαμε λοιπόν πως ένα τρικ για καλύτερη αντιμετώπιση και διαχείριση καταστάσεων που μας επηρεάζουν αρνητικά, είναι το να μάθουμε να αναπνέουμε σωστά. Βέβαια αυτό ισχύει και για τα θετικά έντονα συναισθήματα. Η σωστή αναπνοή μαθαίνεται, είναι κάτι που μπορούμε να εφαρμόζουμε όπου κι αν βρισκόμαστε, σαν άσκηση. Δοκίμασε ας πούμε εκεί που χαλαρώνεις στον καναπέ σου μετά τη δουλειά, να επικεντρωθείς για δύο λεπτά στην ανάσα σου. Δοκίμασε να πάρεις δύο βαθιές αναπνοές πριν την πρώτη σου γουλιά καφέ το πρωί κι αν αυτό δε σου ταιριάζει, δοκίμασε να τις πάρεις μετά. Δοκίμασε τη στιγμή που είσαι νιώθεις τους παλμούς σου να ανεβαίνουν στο άκουσμα μιας ατάκας που δε σου άρεσε, να σκεφτείς πως ό,τι και να γίνει, όσο κι αν ανέβουν οι παλμοί, δε θα σου επιτρέψεις να αναπνεύσεις κοφτά. Ο καθένας μας μπορεί να βρει τον δικό του τρόπο, έτσι ώστε να φέρει στα μέτρα του την τεχνική της αναπνοής. Και το σώμα μας αυτό θα το εκτιμήσει. Έχοντας κατά νου τέτοια μικρά τρικ θα μπορούσαμε να εκπαιδεύσουμε στην ουσία το σώμα μας, ώστε σε οποιαδήποτε έκτακτη κατάσταση να μπορέσει να βρει τον τρόπο να ηρεμεί και να ανακτά τις ισορροπίες του.
So, take a deep breath. Το σώμα και το μυαλό μας έχουν τη λύση στα περισσότερα θέματά μας έτοιμη και μας τη χαρίζουν μάλιστα απλόχερα. Η δύναμη της συνεργασίας της αναπνοής και του μυαλού μας είναι καταλυτική, τόσο για το σώμα όσο και για την ψυχολογία μας. Γιατί να μην τη δεχτούμε κερδίζοντας έτσι μια καλύτερη ποιότητα ζωής;
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη