Σε έναν κόσμο όπου τρέχουμε σαν το road runner με deadlines, social life, παιδιά, δουλειές, γυμναστήρια (λέμε τώρα), και ταυτόχρονα καλούμαστε να είμαστε cool, περιποιημένες, διαθέσιμες και multitasking queens – το άγχος δεν είναι καλεσμένος, είναι σχεδόν μόνιμος συγκάτοικος. Και κάπου εκεί έρχεται η επιστήμη να μας πει κάτι που μοιάζει υπερβολικά απλό για να είναι αληθινό: μια αγκαλιά μπορεί να κάνει θαύματα. Ξέρεις, αυτό το vibe που πιάνει το σώμα σου όταν κάποιος σε αγκαλιάζει χωρίς λόγο; Ε, λοιπόν, μην το ψάχνεις. H αγκαλιά είναι το απόλυτο φυσικό αγχολυτικό. Και ναι, εμείς οι γυναίκες έχουμε την τιμητική μας σ’ αυτό το story.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS One εξέτασε την επίδραση των αγκαλιών σε ζευγάρια πριν από μια αγχωτική εμπειρία και έρχεται να δώσει απαντήσεις για τη σύνδεση ανάμεσα στις αγκαλιές και τη μείωση του άγχους, εστιάζοντας στον γυναικείο πληθυσμό. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γυναίκες που αγκάλιασαν τον σύντροφό τους πριν από το στρεσογόνο γεγονός είχαν χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης σε σύγκριση με εκείνες που δεν έλαβαν αγκαλιά. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκε το ίδιο αποτέλεσμα στους άνδρες συμμετέχοντες.
Και τώρα το juicy science κομμάτι.
Η επιστήμη πίσω από την αγκαλιά: Ορμόνες και νευρικό σύστημα
Για να κατανοήσουμε την επίδραση της αγκαλιάς στο άγχος, είναι απαραίτητο να εξετάσουμε τις βιολογικές διεργασίες που ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια μιας σωματικής επαφής. Η αγκαλιά, μια πράξη οικειότητας και σύνδεσης, πυροδοτεί την απελευθέρωση διαφόρων ορμονών και νευροδιαβιβαστών στον οργανισμό.
Η αγκαλιά, λέει, πυροδοτεί την απελευθέρωση ωκυτοκίνης, της ορμόνης που λέγεται “της αγάπης”, “της σύνδεσης”, “της ζεστασιάς”, “της μαμάς”, “της Netflix-και-αγκαλιά”. Και guess what: η ωκυτοκίνη ρίχνει πίεση, ηρεμεί καρδούλα, και μας κάνει να νιώθουμε safe. Η απελευθέρωση τής ωκυτοκίνης κατά τη διάρκεια μιας αγκαλιάς μπορεί να ενισχύσει τους κοινωνικούς δεσμούς και να μειώσει το άγχος, αφού συνδέεται με αισθήματα ευφορίας, εμπιστοσύνης και μείωσης του άγχους. Μια μελέτη που αναφέρεται από την Cleveland Clinic διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που αγκαλιάζονταν από τους συντρόφους τους παρουσίασαν μείωση της αρτηριακής πίεσης και των καρδιακών παλμών κατά τη διάρκεια στρεσογόνων καταστάσεων, πιθανώς λόγω της απελευθέρωσης οξυτοκίνης. Η σωματική επαφή, όπως μια αγκαλιά, διεγείρει τους αισθητήριους υποδοχείς στο δέρμα, οι οποίοι στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο, οδηγώντας στην έκκριση ωκυτοκίνης από τον υποθάλαμο.
Ας το δούμε φυσιολογικά. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα αποτελείται από δύο κύρια σκέλη: το συμπαθητικό σύστημα, που συνδέεται με την αντίδραση fight or flight (μάχης ή φυγής) κι ενεργοποιείται σε καταστάσεις στρες, και το παρασυμπαθητικό σύστημα, που προάγει την ηρεμία και τη χαλάρωση (rest & digest). Η αγκαλιά ενεργοποιεί το δεύτερο. Οι γυναίκες δηλαδή έχουμε φυσική προδιάθεση στο tend and befriend, δηλαδή όταν στρεσαριζόμαστε, ψάχνουμε σύνδεση, όχι καβγά. Μας ενδιαφέρει να νιώσουμε ασφάλεια και φροντίδα, όχι να ρίξουμε μπουνιές (αν και μη μας προκαλέσεις). Κι επειδή έχουμε πιο έντονη απόκριση στην ωκυτοκίνη –thanks to our οιστρογόνα– η αγκαλιά σε μας λειτουργεί σαν μαγικό φίλτρο ηρεμίας. Επίσης, είμαστε απλά πιο καλές στο να εκφράζουμε ανάγκες και να προσφέρουμε στοργή.
Πρακτικά τώρα: Πώς να κάνεις την αγκαλιά μέρος της καθημερινότητάς σου
Τα ευρήματα της επιστήμης, όπως αυτά που αναφέρονται στο άρθρο, δε μένουν μόνο στο εργαστήριο. Έχουν άμεσες και πρακτικές εφαρμογές στην καθημερινότητά μας, ειδικά για τις γυναίκες που επιθυμούν να διαχειριστούν αποτελεσματικότερα το άγχος τους.
1. Μην υποτιμάς τη δύναμη μιας σύντομης αγκαλιάς: Δε χρειάζεται μια μακρά, ένθερμη αγκαλιά για να αποκομίσετε οφέλη. Ακόμα και μια σύντομη αγκαλιά λίγων δευτερολέπτων μπορεί να πυροδοτήσει την απελευθέρωση ωκυτοκίνης και να προσφέρει μια αίσθηση ηρεμίας.
2. Μην ντρέπεσαι να τη ζητήσεις. Έχεις νεύρα; Πες: «Μπορείς να με πάρεις μια αγκαλιά;». Δε χρειάζεται να εξηγείς, δε δίνεις αναφορά.
3. Αγκάλιασε τους αγαπημένους σου: Η οικογένεια, οι φίλοι και ο σύντροφός σου είναι οι πιο προφανείς πηγές αγκαλιών.
4. Ένταξε την αγκαλιά στις καθημερινές σου αλληλεπιδράσεις – κατά την άφιξη, την αναχώρηση, ή απλώς έτσι, χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Βλέπεις τη φίλη σου μετά από δύο μέρες; Αγκαλιά. Φεύγει ο σύντροφός σου για δουλειά; Αγκαλιά. Ξυπνάς και θέλεις 3 λεπτά comfort; Αγκαλιά.
5. Αν δεν έχεις άνθρωπο δίπλα, βρες άλλους τρόπους. Ένα κατοικίδιο, ένα weighted blanket, ένα μασάζ, ένα hug pillow. Μπορούν κι αυτά να προσφέρουν τη ζεστασιά που χρειάζεσαι.
6. Συνειδητή αγκαλιά. Όχι απλά «πάρε με αγκαλιά γιατί το λέει η επιστήμη». Μείνε μέσα στη στιγμή. Νιώσε το δέρμα, τη θερμοκρασία, την ανάσα. Πέντε δευτερόλεπτα που κρατάς σαν φυλαχτό.
Πέρα από την αγκαλιά: Συμπληρωματικές στρατηγικές για τη διαχείριση του άγχους
Ενώ η αγκαλιά αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για τη μείωση του άγχους, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αποτελεσματική διαχείριση του στρες συχνά απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση. Η ενσωμάτωση της αγκαλιάς σε ένα ευρύτερο πλαίσιο στρατηγικών μπορεί να οδηγήσει σε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Μαζί με τις αγκαλιές, δες και αυτά:
-Γυμνάσου. Όχι για να χωρέσεις στο jean, αλλά για να αδειάσεις τον εγκέφαλο.
-Φάε καλά. Αν έχεις πιει 3 καφέδες και δεν έχεις φάει τίποτα άλλο, sorry, αλλά το άγχος έχει every right να κάνει πάρτι.
-Κοιμήσου. Χωρίς 8ωρο ύπνο, ούτε οι αγκαλιές δε σε σώζουν.
-Μίλα. Οι γυναίκες που μιλάνε για τα συναισθήματά τους δεν είναι drama queens. Είναι badass queens που ξέρουν να φροντίζουν τον εαυτό τους.
Η επιστήμη, όπως αποδεικνύεται, μας προσφέρει ενδιαφέρουσες γνώσεις για την αλληλεπίδραση μεταξύ των γυναικών, των αγκαλιών και του άγχους. Το σώμα μας ξέρει. Η ψυχή μας το ζητάει. Η επιστήμη το επικυρώνει. Οι αγκαλιές δεν είναι απλά cute στιγμές για το Instagram – είναι το number one self-care. Και δε χρειάζεται να τις κλείνεις με ραντεβού. Δε χρειάζονται πολλά. Μόνο δύο χέρια και λίγη καρδιά. Κι ένα «έλα να σε πάρω αγκαλιά» που να το εννοείς.
Οπότε… Ποιον θα αγκαλιάσεις σήμερα;
Συντάκτης: Βαλεντίνα Λεωνίδου
