Υπάρχουν πολλοί εκεί εξώ που πιστεύουν πως η νοσηλευτική δε θέλει και πολλά για την εξασκείς. Η αλήθεια είναι πως η νοσηλευτική είναι επιστήμη, που σπουδάζεται. Είναι τέχνη, καθώς αφορά χειρονακτική εργασία κι απαιτεί δεξιότητα. Το πιο σημαντικό από όλα όμως, είναι πως η νοσηλευτική είναι λειτούργημα, γιατί παρέχει περίθαλψη, εμπνεέι εμπιστοσύνη, χρειάζεται ενσυναίσθηση κι απαιτεί αυτοθυσία

Συναντήσαμε λοιπόν τη Θάλεια, η οποία είναι νοσηλεύτρια σε ίδρυμα που φιλοξενεί ΑμεΑ κι εκείνη δέχτηκε να μας μιλήσει για τη νοσηλευτική αλλά και για την εμπερία της στο τόσο απαιτητικό αυτό περιβάλλον που εργάζεται.

 

-Πόσα χρόνια εργάζεσαι στο Ίδρυμα;

Σχεδόν 6 χρόνια. Ξεκίνησα από μια τυχερή  συγκυρία που με έφερε ως εργαζόμενη σε δημόσιο ίδρυμα ΑμεΑ. Ήταν η πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με το περιβάλλον ενός τέτοιου ιδρύματος.

 

-Ήταν επιλογή σου να γίνεις νοσηλεύτρια ή το έφερα οι συγκυρίες;

Το είχα ως δεύτερη επιλογή. Ήθελα να γίνω γιατρός, αλλά απέτυχα στις πανελλαδικές. Οπότε στράφηκα στη νοσηλευτική.

 

– Σε άκουσα να αποκαλείς τους τρόφιμους «παιδιά» κι «ενήλικε», ενώ οι περισσότεροι είναι βιολογικά ενήλικες. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Γιατί υπάρχει διαχωρισμός ως ηλικιακή (πραγματική ηλικία) και νοητική. Βιολογικά το μεγαλύτερο ποσοστό είναι άνω των 18 ετών, οπότε ενήλικες, η νοητική τους ανάπτυξη διαφέρει από την πραγματική ηλικία ανάλογα το σύνδρομο ή τη νοητική κατάσταση κάθε παιδιού.

 

– Υπάρχουν ιδρύματα ενηλίκων κι ανηλίκων;

Όχι ιδιαίτερα. Δυστυχώς, τα ιδρύματα φιλοξενούν ηλικίες από 5 έως 55 ετών και κάποιες φορές κι άνω των 55. Στεγάζονται στον ίδιο χώρο, προσπαθώντας να κρατάμε ξεχωριστές πτέρυγες. Οι κοινόχρηστοι χώροι είναι για όλους το ίδιο. Η συγκατοίκησή τους πάει βάσει ηλικίας, δυνατότητα συνεργασίας και πολλών άλλων κριτηρίων, τα οποία καθορίζονται από την επιστημονική ομάδα του κάθε ιδρύματος.

 

– Ο δικός σου ρόλος ποιος είναι;

Πολυσύνθετος θα έλεγα.. Σε κάθε βάρδια είσαι το πρώτο άτομο που θα αντιληφθεί, θα παρατηρήσει την κάθε αλλαγή στη συμπεριφορά τους. Ακόμη κι απο τον τρόπο που θα περπατήσουν, καταλαβαίνεις ότι κάτι συμβαίνει. Μαθαίνεις με τον καιρό να αποκρυπτογραφείς την κάθε κίνησή τους, τα λόγια τους, όσων δε στερούνται λόγο, ακόμη και το βλέμμα τους, σου δείχνει πολλά. Η παρατηρητικότητα είναι το πρώτο που μαθαίνεις. Κι όχι μόνο. Δρας ως ψυχολόγος, ακροατής, εκπαιδευτής, ένα έμπιστο άτομο, παιδαγωγός, γυμναστής κτλ. Μαθαίνεις κι εσύ και τους βοηθάς να βελτιωθούν σε δραστηριότητες της καθημερινότητας όπως βούρτσισμα δοντιών, ένδυση, κλπ. Η κάθε δραστηριότητα είναι ένας ακόμη στόχος που ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Το καταλαβαίνεις όταν βλέπεις να ζητωκραυγάζουν, να λένε σε όλους πως τα κατάφεραν και το «μπράβο» εδώ, έχει μεγάλη αξία για τα παιδιά.

 

– Τι γίνεται σε περίπτωση που υπάρξει μια κρίση;

Ναι, υπάρχουν κι επιθετικές συμπεριφορές, άλλοτε λεκτικές, άλλοτε σωματικές. Σε αυτή την περίπτωση απομονώνεις τα υπόλοιπα παιδιά, τα προστατεύεις. Προσπαθείς να ηρεμήσεις το παιδί, να ακούσεις ό,τι έχει να πει ή το αφήνεις να εκτόνωσει αυτήν την ένταση, μένοντας μαζί του στον ίδιο χώρο σε απόσταση, έτοιμη να επέμβεις ώστε να αποτρέψεις να μην κάνει κακό στον ίδιο του τον εαυτό.

 

– Κι η δική σας προστασία;

Δεν τη σκέφτεσαι εκείνη τη στιγμή. Πρώτα έρχεται η προστασία των υπόποιπων παιδιών, μετά η δική του και τελευταία η δική σου.

 

-Τι μπορεί να προκαλέσει τέτοιες συμπεριφορές;

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι. Άλλοτε ζήλια για ένα ζευγάρι κάλτσες κι ας έχει 20 ζευγάρια στο συρτάρι του. Άλλοτε γιατί θέλουν να γίνεται το δικό τους χωρίς να μπορούν να καταλάβουν γιατί δεν γίνεται αυτό. Μια λέξη, μια κίνηση, μια έκφραση μπορεί να είναι ο λόγος. Η συμπεριφορά τους κι η διάθεση τους αλλάζει συνεχώς. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να προλαμβάνεις ακραίες καταστάσεις.

 

– Όταν όλα αυτά δεν είναι εφικτά τι γίνεται;

Υπάρχουν οι ιατρικές εντολές του ψυχιάτρου και με την παρουσία του εκτελούνται. Ακολουθείς το πρωτόκολλο.

 

– Ποιο θα έλεγες πως είναι το πιο απαιτητικό κομμάτι της δουλειάς σου;

Καμιά φορά, το γεγονός ότι γίνεται ψυχοφθόρο, θα έλεγα. Δεν μπορείς πάντα να αντέξεις το συναισθηματικό δέσιμο μαζί τους. Δένεσαι, κατανοείς, ελπίζεις. Κρατάς αποστάσεις όσο μπορείς. Μια νοσηλεύτρια στα μάτια τους φαντάζει ως μητέρα, αν σκεφτείς ότι πολλά από τα παιδιά δε βίωσαν ποτέ την έννοια της μητρότητας ή τη βίωσαν με τον πιο σκληρό τρόπο. Προσπαθείς να βρεις τις ισορροπίες. Δεν επιτρέπεις να σε φωνάξουν «μαμά», γιατί δεν είσαι. Ακούγεται σκληρό αλλά έτσι είναι.

 

– Υπάρχουν κι οι απώλειες όπως ο θάνατος. Πώς αντιμετωπίζονται;

Ναι, υπάρχουν. Εκεί το κενό είναι μεγάλο. Βιώνουμε όλοι τα στάδια της απώλειας. Η ψυχολόγος έχει τον κύριο λόγο σε αυτή την κατάσταση. Τα παιδιά δε διαχειρίζονται εύκολα την έννοια του θανάτου, ενώ η απώλεια είναι άγνωστο συναίσθημα. Ταράζεται η καθημερινότητα κι η σταθερότητά τους.

 

– Τι έχεις μάθει δουλεύοντας εδώ;

Έμαθα την αξία της λέξης «ευχαριστώ», την αξίας μιας αγκαλιάς. Απέκτησα περισσότερη ενσυναίσθηση κι έμαθα να αποδέχομαι περισσότερο τη διαφορετικότητα, να τη σέβομαι και να παίρνω δύναμη απ’ αυτήν. Ένα ΑμεΑ ξεπερνάει τα όριά του πολλές φορές για να καταφέρει κάτι που εμείς θεωρούμε δεδομένο. Οπότε εγώ αντλώ δύναμη από αυτό!

 

– Θα αλλάζατε τη θέση σας με μια θέση σε νοσοκομείο;

Όχι. Δεν μπορώ να φύγω από κοντά τους. Νιώθω προσωπικά ότι γεννήθηκα για να παλεύω μαζί τους.

 

Συντάκτης: Αλεξία Ψαρρά
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κουτσουρά