«Έτσι με γνώρισε πώς ν' αλλάξω τώρα;»

«Να βάλεις όρια», «Να σέβεσαι τα όριά σου», «Μην τους αφήνεις να παραβιάζουν τα όριά σου». Είναι σίγουρο πως εκφράσεις σαν κι αυτές τις έχεις ακούσει, τις έχεις διαβάσει και, κατά πάσα πιθανότητα, συμφωνείς μαζί τους οπότε μπορεί να τις έχεις πει κιόλας. Αναμφισβήτητα, το να θέτεις υγιή όρια διευκολύνει την επικοινωνία σου με τους άλλους ανθρώπους, σε κάνει να νιώθεις πως έχεις τον έλεγχο κι ενισχύει την αίσθηση ασφάλειάς σου. Όταν βρίσκεσαι σε καινούριο περιβάλλον ή όταν γνωρίζεις καινούριους ανθρώπους είναι πολύ πιο εύκολο να θέσεις τα όριά σου καθώς έχεις τη δυνατότητα να «συστηθείς από την αρχή». Τι γίνεται, όμως, με τους ανθρώπους που γνωρίζεις καιρό και, κυρίως, με τον άνθρωπο που είστε σε μια σχέση ετών; Είναι εφικτό σε αυτή την περίπτωση είτε να θέσεις εκ νέου όρια είτε να το κάνεις για εντελώς πρώτη φορά;

Μια ποιότητα που χαρακτηρίζει τις μακροχρόνιες σχέσεις είναι η οικειότητα που αναπτύσσεται μεταξύ των συντρόφων. Η οικειότητα είναι σημαντική, γιατί βοηθάει τα άτομα να νιώθουν αποδοχή κι άρα να μπορούν να εκφράζουν στοιχεία του χαρακτήρα και της προσωπικότητάς τους ελεύθερα χωρίς να έχουν τον φόβο απόρριψης. Η οικειότητα, βέβαια, όπως κι άλλες ποιότητες, για να ενισχύει τη σχέση χρειάζεται να κινείται σε κάποια πλαίσια και να μην αποτελεί αφορμή ώστε να παραβιάζονται τα προσωπικά όρια των συντρόφων. Αν συμβεί αυτό, τότε η οικειότητα σταματάει να αποτελεί προνόμιο για τη σχέση, με αποτέλεσμα αυτή να αρχίσει να γίνεται δυσλειτουργική και ίσως φτάσει να γίνει έως και κακοποιητική.

Πόσο ασφαλής αισθάνεσαι στη σχέση σου;

Κάνε τώρα το τεστ!

Όσο η οικειότητα βρίσκεται μέσα σε υγιή πλαίσια, όσο δύσκολο και αν μπορεί να φαντάζει, έχεις τη δυνατότητα να ξανασυστηθείς στη σχέση σου συστήνοντας παράλληλα και τα νέα σου όρια. Ένας από τους καλύτερους λόγους για να το κάνεις είναι γιατί με αυτόν τον τρόπο προστατεύεις, τόσο τον εαυτό σου, όσο και τη σχέση σου. Θέτοντας όρια, πέρα από τον έλεγχο και την ασφάλεια που νιώθεις, ενισχύεις το αίσθημα του αυτοσεβασμού και της αυτοπεποίθησης.

Όσο σίγουρο είναι ότι υπάρχουν πολλοί και καλοί λόγοι που μπορούν να υποστηρίξουν γιατί να θέσεις όρια σε μια σχέση ετών, άλλο τόσο σίγουρο είναι πως πίσω από κάθε έναν από αυτούς τους λόγους υπάρχει και μια φοβία που αναστέλλει την επιθυμία από το να γίνει πράξη. Κάποιες από τις πιο συχνές φοβίες εκφράζονται με τις σκέψεις «έτσι με γνώρισε πώς ν’ αλλάξω τώρα;», «δε θα το δεχθεί», «δε θα καταλάβει», «είναι δύσκολο ν’ αλλάξουν τώρα κάποια πράγματα». Η αλήθεια είναι πως ο χρόνος είναι σύμμαχος στην παγίωση κάποιων συμπεριφορών κι οποιαδήποτε μεταβολή ή μετακίνηση ενδέχεται να προκαλέσει μια αντίσταση στην αρχή. Παρ’ όλα αυτά αν δε δώσεις ποτέ μια ευκαιρία στο να γίνει η αρχή, τότε σίγουρα δε δίνεις ευκαιρία στο να γίνει και οποιαδήποτε επιθυμητή αλλαγή.

Έτσι κι αλλιώς η ζωή δεν είναι στατική, αλλά δυναμική. Αλλάζει. Οι σχέσεις και οι άνθρωποι δε θα μπορούσαν να υπακούν σε διαφορετικό κανόνα. Αλλάζουν κι αυτοί. Η αλλαγή, λοιπόν, είναι μια φυσική διαδικασία που συμβαίνει έτσι κι αλλιώς, αλλά τις περισσότερες φορές αυτοματοποιημένα. Το να θέσεις νέα όρια ή όρια, ακόμα και αν δεν υπήρχαν ποτέ, είναι μια αλλαγή που κάνεις συνειδητά, οπότε σου προσφέρει τη δυνατότητα να ορίσεις, εσύ για εσένα, την κατεύθυνση αυτής της αλλαγής.

Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να κάνεις πριν προβείς σε οποιαδήποτε δήλωση ή ανακοίνωση σχετικά με την αλλαγή που θέλεις να κάνεις είναι να ξεκαθαρίσεις ποια πραγματικά είναι τα όρια που θέλεις να θέσεις. Είναι σημαντικό να κάνεις διάκριση ανάμεσα στο τι ανέχεσαι και τι αποδέχεσαι. Η ανοχή εμπεριέχει αντίσταση. Μπορεί να κάνεις κάτι ή να το δέχεσαι, αλλά αυτό δε γίνεται ευχάριστα ή αβίαστα. Η πραγματική αποδοχή δεν εμπεριέχει καμία αίσθηση αντίστασης. Αν αποδέχεσαι κάτι τότε αυτό σταματά να σ’ ενοχλεί ή να σε προβληματίζει. Να έχεις υπόψη σου, επίσης, πως τα όρια που θέλεις να ορίσεις όσο πιο απαλλαγμένα είναι από φόβους (απόρριψης, εγκατάλειψης), ενοχές, θυμό, εκδικητική ή εγωκεντρική τάση, ανασφάλειες (ζήλια, κτητικότητα, έλλειψη εμπιστοσύνης) τόσο πιο εύκολο θα είναι να τα υποστηρίξεις, αλλά και να γίνουν αποδεχτά από το άλλο άτομο.

Το επόμενο βήμα είναι να τα συζητήσεις με τη σχέση σου, σε ήρεμο κλίμα χωρίς φυσικά την αίσθηση «τελεσίγραφου». Το «γιατί θέλεις να θέσεις νέα όρια» που θα χρειαστεί ν’ απαντήσεις πρώτα στον εαυτό σου και πιθανόν στο άλλο άτομο, φρόντισε να μην εμπεριέχει κατηγόρια προς την άλλη πλευρά ή αίσθηση θυματοποίησης (δικής σου). Ο λόγος είναι πως με αυτό τον τρόπο θέτεις μη υγιή όρια και δεύτερον δημιουργείς αντίσταση στο άλλο άτομο που είναι πιθανό να προσπαθήσει να αμυνθεί των κατηγοριών απορρίπτοντας παράλληλα ή μην κατανοώντας την ανάγκη σου για αλλαγή. Η συζήτηση είναι ένα απαραίτητο βήμα, όμως αν μείνει εκεί τότε σίγουρα δε θα υπάρχει αποτέλεσμα.

Το επόμενο πράγμα που θα χρειαστεί να κάνεις, είναι να υποστηρίξεις έμπρακτα πλέον τα νέα σου όρια. Ίσως χρειαστείς να πεις περισσότερα «όχι», «δε μου αρέσει αυτό», «δε θέλω», «αυτό μ’ ενοχλεί» κι άλλες παρόμοιες δηλώσεις ώστε τα όριά σου πλέον να γίνουν ευδιάκριτα και ξεκάθαρα. Το τελευταίο βήμα αφορά την υπομονή κι επιμονή ώστε η αλλαγή να εδραιωθεί και να γίνει η νέα πραγματικότητα της σχέσης.

Όπως κάθε είδους σχέση έτσι κι οι μακροχρόνιες έχουν τα προτερήματα, αλλά και τις δυσκολίες τους, όπως το να ξανασυστηθείς στο ταίρι σου μέσα από νέα όρια που επιθυμείς να θέσεις. Αν κι η ζωή είναι γεμάτη από αλλαγές στις οποίες καλούμαστε να προσαρμοστούμε, εντούτοις τις περισσότερες φορές η πρώτη αντίδρασή μας είναι να αντιστεκόμαστε και να τις αντιμετωπίζουμε ως απειλή. Είναι αρκετά πιθανό, λοιπόν, η πρώτη αντίδραση που θα δεχτείς σε μια «παλιά» σχέση να είναι η αντίσταση. Αυτό, βέβαια, δε χρειάζεται να σε αποθαρρύνει, κυρίως αν νιώθεις πως τα όριά σου πατάνε πάνω σε υγιή θεμέλια. Η φράση «οι άνθρωποι κι οι σχέσεις δεν αλλάζουν» ίσως να είναι και παραπλανητική. «Τα πάντα ρει» άλλωστε μας έμαθε ο Ηράκλειτος. Το ερώτημα είναι θα τ’ αφήσεις να αλλάξουν μόνα τους ή θα ορίσεις εσύ την αλλαγή.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!