Η λέξη «συγχωρώ» προκύπτει από τη σύνθεση των λέξεων «συν + χωρέω», παρέχω χώρο, χωράω μαζί. Μαζί με τι, όμως; Τη συγχώρεση την έχουμε στο μυαλό μας, ως επί το πλείστον, σα μια ενέργεια που φεύγει από μας κι έχει αποδέκτη κάποιον άλλον. Συγχωρούμε, δηλαδή, ένα άλλο άτομο ή τις πράξεις του. Αυτή, συνήθως, είναι μια διαδικασία απαιτητική, αφού τις περισσότερες φορές είναι επίπονη, χρειάζεται χρόνο, περιλαμβάνει ποικίλες συναισθηματικές διακυμάνσεις κι έχει αμφίβολη εξέλιξη, αφού σε πολλές περιπτώσεις δεν καταφέρνουμε τελικά να την ολοκληρώσουμε. Δυσκολευόμαστε να συγχωρέσουμε πλήρως, ειλικρινώς κι εις βάθος. Όσο κι αν ακούγεται παράξενο, αυτή η δυσκολία κάπου έχει τη ρίζα της στην άρνηση να συγχωρέσουμε τον ίδιο μας τον εαυτό.
Η αυτο-συγχώρεση έχει μεγαλύτερο επίπεδο δυσκολίας από τη συγχώρεση τρίτων, παρ’ όλο που οι περισσότεροι έχουμε την τάση να δικαιολογούμε πιο εύκολα τις δικές μας πράξεις, παρά τις πράξεις άλλων ανθρώπων, κυρίως αν αυτές έχουν αρνητικό πρόσημο για εμάς. Ο λόγος είναι ένας, αλλά περιλαμβάνει πολλά κομμάτια της ζωής μας. Η αυτο-συγχώρεση προϋποθέτει αυταγάπη, που με τη σειρά της προϋποθέτει αυτό-αποδοχή, που κι αυτή με τη σειρά της πατάει πάνω στην αυτο-αξία. Η αυτο-συγχώρεση περιλαμβάνει απελευθέρωση του εαυτού από τα δεσμά που προκαλεί η επίκριση, οι τύψεις, οι ενοχές, η μεταμέλεια, η ντροπή. Για να σπάσουν αυτά τα δεσμά, χρειάζεται να αποδεχθούμε πλήρως τον εαυτό μας.
Η πλήρης αποδοχή του εαυτού δε σημαίνει ούτε «άφεση αμαρτιών» ούτε «ρίχνω μαύρη πέτρα πίσω μου και δε μ’ ενδιαφέρει» ούτε «έτσι είμαι και σ’ όποιον αρέσω», γιατί όλα αυτά είναι αντιδράσεις που προσφέρουν μια πρόσκαιρη ανακούφιση κι όχι ουσιαστική απελευθέρωση. Η αυτο-αποδοχή θα έρθει όταν αναγνωρίσουμε μεν τα λάθη μας, αλλά αντί να σταθούμε με επικριτική στάση απέναντι σε αυτά, προτιμήσουμε ν’ ανακαλύψουμε τα μαθήματα που μας πρόσφεραν, τις ποιότητες και τις αρετές που καταφέραμε να αναπτύξουμε χάρη σ’ αυτά. Γιατί το λάθος λέγεται «λάθος» όταν δε μαθαίνουμε από αυτό και το επαναλαμβάνουμε, σε διαφορετική περίπτωση λέγεται «μάθημα». Το να βλέπουμε μαθήματα αντί για λάθη κάνει το δρόμο προς την αυτο-αποδοχή πιο εύκολα προσβάσιμο.
Η αυτο-αποδοχή είναι απόρροια της αυταγάπης. Κι οι δύο είναι έννοιες δυναμικές κι εξελίσσονται μαζί μας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Όταν αγαπώ τον εαυτό μου, συν-χωρώ, κάνω χώρο για να χωρέσουν όλα: ο θυμός μου, τα λάθη μου, η θλίψη μου, η απογοήτευσή μου, οι αδυναμίες μου, οι αρνητικές μου σκέψεις, ο πόνος κι ό,τι άλλο στοιχείο της προσωπικότητάς μου θα διέγραφα ευχαρίστως αν μπορούσα. Για να συμβεί αυτό, όμως, χρειάζεται πρώτα να ασχοληθώ εις βάθος με τον εαυτό μου, να τον κατανοήσω και να εντοπίσω τις βαθύτερες ανάγκες του. Κι όταν τις εντοπίσω να προσπαθήσω να του τις καλύψω κι όχι να τον κατηγορήσω γι’ αυτές.
Στην πορεία προς την αυτο-συγχώρεση ο εαυτός θα αντισταθεί με ποικίλους τρόπους. Όχι γιατί δεν την επιθυμεί, αλλά γιατί, όσο κι αν αυτό τον ταλαιπωρεί και δεν τον εξυπηρετεί, έχει μάθει να επιβιώνει χωρίς αυτήν. Δεν είναι σπάνιο στην αρχή η αυτο-συγχώρεση να εκληφθεί ως απειλή, αφού όλα αυτά που την κρατάνε μακριά και με τα οποία ήταν φορτωμένος ο εαυτός, σ’ ένα επίπεδο, του προσφέρουν ασφάλεια. Πιο συγκεκριμένα, οι τύψεις, οι ενοχές, οι κατηγόριες, η μόνιμη κριτική είναι πολύ πιθανό να του δημιουργούν μια ψεύτικη ασφάλεια πως μπορούν να τον κρατήσουν μακριά από μελλοντικές κακοτοπιές. Στην πραγματικότητα είναι αυτά που δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για να επαναληφθούν τα ίδια λάθη.
Η αυτοσυγχώρεση είναι δύσκολη υπόθεση, γιατί απαιτεί να βαδίσουμε πρώτα το δρόμο της αυτογνωσίας για να τη νιώσουμε. Να ασχοληθούμε με όλα τα «κακώς κείμενα» της ζωής μας προσεγγίζοντας τη ρίζα τους κι όχι ασχολούμενοι με την επιφάνεια. Χρειάζεται να πάρουμε την ευθύνη της ζωής μας κι όχι να τη μεταβιβάζουμε κάπου έξω από εμάς. Χρειάζεται να φροντίσουμε το θύμα μέσα μας, αλλά ν’ αναγνωρίσουμε και τον θύτη. Να δεχτούμε και να παραδεχτούμε ότι είμαστε και καλοί και κακοί κι ευγενικοί κι αγενείς και δίκαιοι κι άδικοι. Να δούμε όλα τα δίπολα της ζωής μας κι αντί να τα ενισχύσουμε, να τα εξισορροπήσουμε.
Όσο δύσκολη κι αν είναι, όμως, οποιαδήποτε προσπάθεια να την κατακτήσουμε, μόνο οφέλη μπορεί να μας προσφέρει και τα αποτελέσματα που θα έχει στη ζωή μας είναι ικανά ν’ ανταμείψουν αυτή τη προσπάθεια στο πολλαπλάσιο. Όταν αρχίσουμε να περπατάμε αυτό το μονοπάτι, το να κατανοούμε και να συγχωρέσουμε τους άλλους θα είναι μια πολύ πιο εύκολη διαδικασία, αφού θα έχουμε καταφέρει να κατανοήσουμε και να συγχωρέσουμε πρώτα τον εαυτό μας.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου