Ταραταταααν!
Το θαύμα έγινε!
Ταχυδακτυλουργός Παριζιάνος και την ίδια στιγμή πρωτοπόρος στο θεατρικό είδος βαριετέ, καθώς επίσης κεραυνοβόλα ερωτευμένος με το φιλμ, ο οποίος έμεινε στην ιστορία του κινηματογράφου ως ο πρώτος σκηνοθέτης της εποχής του, δεν είναι άλλος από τον Ζορζ Μελιές. Από το 1899 έως το 1913, ο αγαπημένος Ζορζ Μελιές αφιέρωσε όλη του τη φαντασία και τη δεξιοτεχνία του, δημιουργώντας ένα στούντιο από γυαλί όπου πειραματίστηκε με διάφορα τρικ φιλμάροντας εκατοντάδες ταινίες με δική του κάμερα: τον κινετογράφο, αφού οι αδελφοί Λιμιέρ δεν του παραχωρούσαν τον εξοπλισμό τους.
Ένα από τα σπουδαία του έργα επιστημονικής φαντασίας, επηρεασμένο από μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν και του Χέρμπερτ Γουέλς το “Ταξίδι στη σελήνη” ήταν από τις πρώτες ταινίες με ειδικά εφέ και περίτεχνο μοντάζ. Το έργο διηγείται μια ιστορία όπου μια ομάδα επιστημόνων ταξιδεύει στη σελήνη μέσα σε μια κάψουλα κι αιχμαλωτίζεται από τα πλάσματα που ζούσαν εκεί, ώσπου στο τέλος καταφέρνουν να δραπετεύσουν. Η ταινία θεωρείται ένα μικρό έναυσμα της πειρατείας εκείνης της εποχής. Ακόμη δεν έγιναν τα πρώτα βήματα του κινηματογράφου, κι ο Τόμας Έντισον έχει ήδη φτιάξει κόπιες της ταινίας με σκοπό τα κέρδη από τη διανομή της την ίδια στιγμή που ο Ζορζ Μελιές δε βάζει τίποτα στο πορτοφόλι του. Κι ύστερα σου λέει μόνο σήμερα γίνονται αυτά.
Οι ταινίες του ήταν τόσο δημοφιλείς που πολλοί είναι εκείνοι που επιχείρησαν να μιμηθούν ή να κινηθούν πειρατικά προς όφελός τους. Έτσι ο Μελιές, για να προστατεύσει τα δικαιώματά του, δημιούργησε ένα γραφείο πωλήσεων στην Αμερική. Ήταν ξεκάθαρα ένας άνθρωπος ιδιοφυής, που με ζωγραφισμένα σκηνικά, κινηματογραφικά τρικ και το ιδιαίτερο ταλέντο του, μας χάρισε φιλμάκια βουτηγμένα στο φανταστικό κόσμο. Τόσο πρωτοποριακός καλλιτέχνης, που έδωσε περισσότερο χρόνο στα φιλμ, αλλά και τα χρωμάτισε! Επίσης, χρησιμοποίησε περίτεχνα την αυθεντία του στο μοντάζ με την τεχνική του Stop-motion. Χωρίς σταματημό οι ανακαλύψεις του σπουδαίου σκηνοθέτη καθώς το αξελερέ, το φοντί κι η διπλοτυπία ήταν από τα τρικ που χρησιμοποίησε αρκετές φορές.
Ανήσυχος καλλιτέχνης, καθώς ήταν, τόλμησε να πάρει θέση σ’ ένα από τα γεγονότα της εποχής που απασχόλησε ιδιαίτερα, για την περίπτωση ενός Γάλλου αξιωματικού που καταδικάστηκε για προδοσία, φιλμάροντας την ταινία “Υπόθεση Ντρέιφους“ το 1899. Αξιοσημείωτο είναι και το ντοκιμαντέρ που γύρισε μετά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 με την ονομασία “Παράδοση του Τυρνάβου” διάρκειας ενός λεπτού, το οποίο βρέθηκε στο Λονδίνο. Φτασμένος καλλιτέχνης, πια, κατάφερε να ηγηθεί στο θέατρο του μεγάλου ταχυδακτυλουργού Χάρι Χουντίνι.
Δυστυχώς, αρκετές δυσκολίες βρέθηκαν έπειτα στην καλλιτεχνική του πορεία, όπως ο ανταγωνισμός του με τον Έντισον, τους αδελφούς Γκομόν και την εταιρεία Πατέ στη Γαλλία, κι έτσι ο ίδιος κήρυξε πτώχευση, πούλησε όλες του τις αρνητικές κόπιες -δυστυχώς χωρίς μεγάλη ανταπόκριση- κι έπειτα εξαφανίστηκε. Κάποιοι δημοσιογράφοι της εποχής διέδιδαν πως πλέον πουλούσε διάφορα ζαχαρωτά και παιχνίδια σ’ ένα κατάστημα στον σταθμό Μονπαρνάς στο Παρίσι και πως έπειτα από τον θάνατο της δεύτερης γυναίκας του, μια κρίση τον οδήγησε να κάψει όλες του τις ταινίες στον κήπο του σπιτιού του.
Δέχτηκε αρκετή βοήθεια εκείνα τα δύσκολα χρόνια της ζωής του, ειδικά από την εταιρεία κινηματογράφου αι από άλλους οραματιστές και σκηνοθέτες, αφού το έργο του και η συνεισφορά του έγινε διεθνώς αναγνωρίσιμη. Λογικό, θα έλεγε κανείς, αν σκεφτεί πως έχει προσφέρει περισσότερες από 450 ταινίες, όπου σήμερα λόγω καταστροφής φιλμ, είτε κατάσχεσης φιλμ από τον γαλλικό στρατό σώζονται περίπου οι 200. Υπήρξαν αρκετά αφιερώματα για την καταπληκτική του δουλειά του, όπως μια ταινία-αφιέρωμα στο έργο του και τη ζωή του από τον Μάρτιν Σκορσέζε που ενσαρκώνει με επιτυχία ο Μπεν Κίνγκσλεϊ, το Hugo, το 2011.
Επιπλέον, το όνομά του είναι γραμμένο στη Λεωφόρο της Δόξας για την Επιστημονική Φαντασία και Φαντασία από το 2015. Γεννήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου το 1861 και πέθανε από καρκίνο σ’ ένα γεροκομειο στις 21 Γενάρη του 1938, στα 76 του.
“If you’ve ever wondered where your dreams come from, you look around… this is where they’re made.“George
Cineτίσου κάθε Τετάρτη μαζί μας στο pillowfights, για να μάθεις περισσότερα για την ιστορία της 7ης τέχνης!
Βιβλιογραφία: Kristin Thompson, David Bordwell, Film History: An Introduction
Συντάκτης: Αναστασία Ασωνίτη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
