Πώς γυρίζονταν παλιά οι ταινίες; 5 στάδια από την αρχή του σινεμά ως σήμερα

Θα μπορούσε κανείς να πει πως ο κινηματογράφος είναι απλώς μια ιδέα που έγινε, εν τέλει, μετά από αρκετές απόπειρες κι εφευρέσεις, μια σπουδαία πράξη. Εγώ θα πω πως αυτή η ιδέα ήταν μία από τις μεγαλύτερες, καθώς έχει εισχωρήσει για τα καλά στη ζωή μας. Πόσα γνωρίζουμε γι’ αυτό το σπουδαίο ξεκίνημα; Ή πόσα θέλουμε να μάθουμε γι’ αυτό; Θα σας μεταφέρω σε μια άλλη εποχή, ασπρόμαυρη, μουντή, πιο απλοϊκή. Φαντάσου μια εποχή που απέχει αρκετά από τα ψηφιακά μέσα κι οι άνθρωποι ενθουσιάζονται με απλές δραστηριότητες, έχοντας λιγότερες απαιτήσεις από το κάθε τι.

Όπως για παράδειγμα το 1878, που ο τότε κυβερνήτης της Καλιφόρνια Leland Stanford αναρωτήθηκε για κάτι πολύ απλό μεν, αλλά ταυτόχρονα αρκετά πρωτοπόρο για την αποτύπωση της κίνησης στον φακό. Η απορία του ήταν η εξής: Σε μια φωτογραφία που είδε άλογα να τρέχουν, εντόπισε πως τα μπροστινά πόδια του αλόγου ήταν τεντωμένα προς τα μπροστά και τα πίσω πόδια προς τα πίσω. Αναρωτήθηκε λοιπόν αν αυτό είναι μια ρεαλιστική κίνηση. Έτσι, ζήτησε από τον τότε φωτογράφο Ίντγουιρντ Μάιμπριτζ ν’ αποδείξει αν είναι εφικτό κάτι τέτοιο να γίνει. Το έκανε λοιπόν τοποθετώντας δώδεκα κάμερες σε μια σειρά, αποτυπώνοντας κάθε κίνηση ξεχωριστά και με τη βοήθεια του μαγικού φακού δημιούργησε μια κινούμενη εικόνα απ’ αυτά τα καρέ.

Στην πορεία υπήρξαν λοιπόν διάφορες απόπειρες αποτύπωσης κίνησης με τον τρόπο του Μάιμπριτζ, απ’ άλλους, είτε πρωτοπόρους, είτε ερασιτέχνες. Η πιο σημαντική ήταν του Μάρεϊ που κατασκεύασε μια κάμερα σε σχήμα κουτιού και τοποθέτησε μέσα μια λωρίδα από χάρτινο φιλμ μ’ ένα εύκαμπτο υλικό και ταχύτητα 120 καρέ το δευτερόλεπτο και το συνδύασε μ’ έναν διακοπτόμενο μηχανισμό.

Έντισον is ON

Ο κύριος Έντισον, ο οποίος μας χάρισε το γραμμόφωνο και τον ηλεκτρικό λαμπτήρα, μας έκανε δώρο και τις μηχανές λήψης και προβολής κινούμενων εικόνων σε συνεργασία με τον σπουδαίο βοηθό του, τον Ντίξον. Αυτό το δώρο προέκυψε από έρευνες και κατασκευές που είχαν γίνει στο παρελθόν, όπως το φιλμ του Εastman Kodak και η κατασκευή κάμερας του Μάρεϊ. Η πιο γνωστή κι επίσημα κατοχυρωμένη μηχανή προβολής ήταν το κινητοσκόπιο, το 1891. Προσάρμοσαν το φιλμ κόβοντάς το σε λωρίδες 35mm και πρόσθεσαν τρύπες στις άκρες του (περφορέ), οι οποίες ήταν απαραίτητες για την προώθηση των φιλμ στη μηχανή. Το φιλμ αυτό κυριαρχεί ακόμη και σήμερα.

Το κινητοσκόπιο

Ήταν μια μηχανή ιδιωτικής προβολής, όπου τοποθετώντας ένα νόμισμα μπορούσες ν’ απολαύσεις μια παρουσίαση ενός θεάματος. Η πρώτη δημόσια επίσημη παρουσίασή του έγινε στις 9 Μαΐου του 1893.

Ιανουάριος 1893

Ένα μικρό στούντιο δημιουργείται στο Νιού Τζέρσεϊ, με την ονομασία Black Maria από τον Έντισον και τον Ντίξον. Οι ταινίες ήταν περιορισμένες στα 20 δευτερόλεπτα καθώς δεν υπήρχε η δυνατότητα μεγαλύτερης διάρκειας προβολής στο κινητοσκόπιο. Το περιεχόμενο αφορούσε γνωστά πρόσωπα του αθλητισμού, ακροβατικά και βόντβιλ θεάματα της εποχής.

Lumière 1894

Μια οικογενειακή μεγάλη επιχείρηση στη Λιόν, με την ονομασία Lumière Frères, που κατασκεύαζε φωτογραφικές πλάκες, ανέλαβε την παραγωγή μικρών ταινιών μετά από προτροπή ενός τοπικού διανομέα κινητοσκοπίων. Οι κατασκευαστές αυτοί δεν ήταν άλλοι από τους Loui & Auguste Lumière. Εν αντιθέσει με τον Εdison, οι Lumière πρόβαλαν ταινίες με 16 καρέ το δευτερόλεπτο αντί για 46. Η πρώτη ταινία με τίτλο “La sortie des usines Lumière” (έξοδος από το εργοστάσιο) έκανε την εμφάνισή της το 1895 με διάρκεια 46 δευτερόλεπτα. Η επίσημη αυτή προβολή έγινε στο Grand cafe στο Παρίσι, από τα πιο διάσημα καφέ της εποχής.

Λονδίνο 1894

Την ίδια χρονική περίοδο που οι Lumière με τις μικρές τους κινηματογραφικές ιστορίες στη Γαλλία έκαναν μεγάλη εμπορική επιτυχία, στο Λονδίνο ο Robert W. Paul δε δίστασε, βρίσκοντας την ευκαιρία, να ξεκινήσει να πουλάει αντίγραφα από την εφεύρεση του Edison, το κινητοσκόπιο, καθώς ο Έντισον για απροσδιόριστους λόγους δεν είχε καταχωρήσει τα δικαιώματα της εφεύρεσής του. Επίσης, ο συνεργάτης του Robert W. Paul, Birt Acres άδραξε την ευκαιρία να εξελίξει αυτήν τη μηχανή λήψης για τις ανάγκες ταινιών που θα προβάλλονταν στον Βασιλικό Φωτογραφικό Σύλλογο, όπως η ταινία “Rough Sea at Dover”- αρκετά δημοφιλής εκείνη την εποχή. Ο Birt Acres δεν είχε ως στόχο την πραγματοποίηση ταινιών, αντιθέτως προτίμησε να πουλάει τα μηχανήματα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το ξεκίνημα μιας βιομηχανίας στη Μεγάλη Βρετανία που αφορούσε τον κινηματογράφο, καθώς πλέον υπήρχε καθαρός ανταγωνισμός και συναγωνισμός από διάφορους εφευρέτες του κινηματογράφου που πήγαιναν στο Λονδίνο να παρουσιάσουν τα δικά τους κινηματογραφικά θεάματα- ανάμεσά τους και ο σκηνοθέτης George Mèliès.

Αυτό ήταν και το έναυσμα για μεγάλες μετέπειτα προβολές, καθώς τα περισσότερα τεχνικά βήματα για ένα νέο ξεκίνημα.

Cineτίσου κάθε Τετάρτη μαζί μας στο pillowfights για να μάθεις και τη συνέχεια!

Βιβλιογραφία: Kristin Thompson, David Bordwell, Film History: An Introduction