Ήξερες ότι το να «νοιάζεσαι πολύ», έχει όνομα; Κι όμως, ο όρος που περιγράφει τους ανθρώπους που ταυτίζονται υπερβολικά πολύ με τα συναισθήματα των άλλων -και τα βιώνουν όλα σαν να είναι δικά τους και τους αφορούν- είναι το “Hyperempathy”. Αν αισθάνεσαι πως κάθε συναίσθημα των ανθρώπων γύρω σου καθορίζει τη ζωή σου, αν νιώθεις ότι όταν ο άλλος υποφέρει, με έναν τρόπο υποφέρεις κι εσύ το ίδιο και περισσότερο, είναι μερικά σημάδια ότι σε χαρακτηρίζει ο όρος.
Ένας hyperempath διαμορφώνει σχέσεις στις οποίες συχνά να βυθίζεται στα προβλήματα των ανθρώπων του και να τον «παίρνουν από κάτω» πολύ συχνά. Περιγράφει τον εαυτό του μέσα από τα συναισθήματά τους, ενώ μπορεί να πάθει φοβερό break down, από φορτισμένες κι έντονες καταστάσεις, αφού δεν έχει την ικανότητα να αποστασιοποιηθεί. Στα ελληνικά μπορούμε να το πούμε «υπερ-ενσυναίσθηση» κι είναι κάτι το οποίο, φυσικά με ιδιαίτερο χειρισμό, μπορεί να μετριαστεί, ακόμη και να αντιμετωπιστεί. Είπαμε, να είσαι πονόψυχος/η αλλά όχι και εις βάρος του εαυτού σου!
Ορισμένα πράγματα που βιώνει κάποιος/α που αντιμετωπίζει «Υπερ- Ενσυναίσθηση» λοιπόν, είναι τα εξής:
1. Υπερβολική ταύτιση με τα συναισθήματα των άλλων σε σημείο που τα εσωτερικεύουν σαν δικά τους και νιώθουν με μεγάλη ένταση τον πόνο/ τη θλίψη/ την απώλεια των άλλων προσώπων γύρω τους, ακόμα κι αν δεν τα ξέρουν καν.
2. Έντονες συναισθηματικές και σωματικές αντιδράσεις απέναντι στον πόνο και στα προβλήματα των άλλων με αποτέλεσμα την παραγκώνιση των δικών τους συναισθημάτων και αναγκών.
3. Εμφάνιση υψηλού άγχους/ στρες και αίσθηση ότι δεν μπορούν να ελέγξουν τα συναισθήματά τους.
4. Συνήθως τα άτομα που τους εκφράζει η υψηλή ενσυναίσθηση χαρακτηρίζονται από υψηλή στοργικότητα, συμπόνια, κατανόηση και έντονο ενδιαφέρον απέναντι στους άλλους. Είναι, επίσης, άτομα με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη.
5. Σε απλές, τυπικές συζητήσεις προσπαθούν να βρουν το νόημα ή τυγχάνει να «μπλοκάρουν» εάν δεν υπάρχει ένα πρόβλημα να λύσουν ή να συζητήσουν.
6. Συνήθως, χαρακτηρίζονται ακόμη και από έντονη διαίσθηση, μιας και έχουν εξελίξει πολύ τον εσωτερικό τους κόσμο και είναι εξαιρετική παρατηρητές της ανθρώπινης ψυχολογίας.
7. Συχνά τα άτομα βιώνουν έντονες συναισθηματικές μεταπτώσεις ακόμη και μια έντονη κυκλοθυμία. Πολύ συχνά δεν μπορούν να αντιληφθούν οι γύρω «τι συνέβη ξαφνικά» και η έντονη χαρά τους μετασχηματίστηκε σε θλίψη.
Η empathy από μόνη της δεν έχει «αρνητική» έννοια. Είναι εκείνο το “hyper” που φέρνει το πρόβλημα. Το να ενδιαφέρεσαι για τους άλλους, το να τους πονάς, ίσα ίσα μπορεί να βελτιώσει τη σχέση σου μαζί τους και να σε καταστήσει καλύτερο φίλο/σύντροφο/ συνάδερφο. Όταν όμως αυτό ξεφύγει και πλέον τα νιώθεις όλα ως δικά σου ζητήματα, αυτό αρχίζει να σου δημιουργεί έντονο στρες κι άγχος. Είναι λες κι έχεις να αντιμετωπίσεις τόσο τα δικά σου θέματα, όσο και να προστατεύσεις την καρδιά του κόσμου όλου. Πολλαπλό άγχος, περισσότερα προβλήματα και ζητήματα να λύσεις. Δε θέλει και πολύ να χαθεί η μπάλα.
Είναι βέβαια εφικτό να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα εφόσον ο παθών/ούσα αντιληφθεί ότι υποφέρει από την υπερ-ενσυναίσθηση. Το να το διαχειριστεί το άτομο, είναι σχετικά εύκολο εφόσον μπορέσει σιγά σιγά να θέσει υγιή όρια και να δώσει επιτέλους προτεραιότητα στη φροντίδα του εαυτού του. Φυσικά, η βοήθεια από κάποιο ψυχολόγο ώστε να βελτιωθεί η αυτοεκτίμηση και να εντοπιστεί η πηγή του προβλήματος είναι μια πιθανή καλή αρχή. Και μπορεί μεν να μην είναι εύκολο να το κατανοήσουμε καμιά φορά, αλλά σίγουρα, αν αρχίζουμε να μας ξεχνάμε, όσο κι αν νοιαζόμαστε τους άλλους, δε θα μπορέσουμε ποτέ πραγματικά να τους βοηθήσουμε.
Συντάκτης: Βάσω Καπνιάζη
