Αν είσαι φαν της μέταλ μουσικής, την ξέρεις, είτε από το ομώνυμο συγκρότημα Bathory, είτε από το συγκρότημα Cradle of Filth και τον δίσκο τους “Cruelty and the Beast”. Αν λατρεύεις τις ταινίες τρόμου, τότε ίσως έχεις παρακολουθήσει την ταινία “Bathory, Countess of Blood”. Ή ίσως να έχεις ακούσει ότι η Báthory, έχει χαρακτηριστεί από τα ρεκόρ Guinness ως «η πιο παραγωγική γυναίκα δολοφόνος». Είναι αγαπημένος χαρακτήρας σε πολλά μυθιστορήματα για βρικόλακες και ο βασικός «κακός» σε ένα από τα επίσημα σίκουελ του Δράκουλα, που έγραψε ο δισέγγονος του Bram Stoker. Ποια ήταν όμως, στην πραγματικότητα, η διαβόητη Κόμισσα;
Η Elizabeth (Erzsébet) Báthory, γεννημένη το 1560 στo Nyírbátor της Ουγγαρίας, είχε από την αρχή μια ζωή που θα μπορούσε να εμπνεύσει ταινία. Ανήκε σε μία από τις πιο ισχυρές και γνωστές οικογένειες της εποχής, με συγγενείς όπως ο πρίγκιπας της Τρανσυλβανίας και μετέπειτα βασιλιάς της Πολωνίας. Ωστόσο, το «γαλάζιο» της αίμα δεν την προστάτεψε από τα προβλήματα υγείας, αφού λέγεται ότι υπέφερε από επιληπτικές κρίσεις, σοβαρές ημικρανίες και βίαιες εναλλαγές διάθεσης (μάλλον ελαφρά προβλήματα υγείας, αν σκεφτούμε ότι αποτελούσε προϊόν αιμομιξίας). Κι εδώ αρχίζουν τα παράξενα: οι θεραπείες που της έδιναν για αυτά τα προβλήματα υγείας ήταν, όπως λέγεται, η πηγή των τρομακτικών ιστοριών που δημιούργησαν τη μετέπειτα φήμη της. Oι θεραπείες, εκείνη την εποχή, περιελάμβαναν το τρίψιμο αίματος ενός υγιούς ατόμου στα χείλη ενός επιληπτικού ή την παροχή στον επιληπτικό ενός μείγματος αίματος και κομματιών κρανίου από υγιές άτομο. Η μικρή Elizabeth δε μεγάλωσε απλά μέσα στα πλούτη, αλλά και στη βία. Παρακολουθούσε δημόσιες εκτελέσεις και τη βάναυση μεταχείριση των υπηρετών – σκηνικά που ήταν κοινά τότε, αλλά για κάποιον λόγο έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση σε αυτήν. Μεγαλώνοντας, φαίνεται πως όλα αυτά δεν έμειναν πίσω, αλλά τα πήρε μαζί της, κι έτσι η ιστορία της άρχισε να γίνεται ακόμα πιο σκοτεινή.
Στα 13 της χρόνια, η Báthory αρραβωνιάστηκε τον 18χρονο Κόμη Ferenc Nádasdy, ο οποίος ήταν τόσο σκληρός στη μάχη, που τον αποκαλούσαν “Μαύρο Ιππότη της Ουγγαρίας”. Παντρεύτηκαν δύο χρόνια αργότερα και έκαναν πέντε παιδιά, ενώ η Elizabeth μετακόμισε στο Κάστρο του Nádasdy, ένα κάστρο που θα γινόταν το σκηνικό για τις πρώτες σκοτεινές σελίδες της ιστορίας της. Ο Ferenc, που δεν ήταν ακριβώς ο σύζυγος-όνειρο, λέγεται πως την ώθησε να ασχοληθεί με τα βaσaνιστήρια. Ο ίδιος ήταν, μάλιστα, ιδιαίτερα γνωστός για την ακραία σκληρότητά του προς τους Οθωμανούς αιχμαλώτους πολέμου. Φήμες λένε ότι της δίδαξε μεθόδους, όπως η χρήση γαντιών με καρφιά, για να «πειθαρχεί» τους υπηρέτες. Κι ενώ ο σύζυγός της έλειπε στον πόλεμο, η Báthory δεν έχασε καιρό. Πήρε τα ηνία του κάστρου, φρόντιζε το νοικοκυριό, τα κτήματα, και βοηθούσε τους κατοίκους των κοντινών χωριών – τουλάχιστον, όσους δεν είχαν την ατυχία να την πετύχουν στις κακές της. Ο χρόνος κυλούσε και η φήμη της σαν μια σκληρή αριστοκράτισσα μεγάλωνε- οι αριστοκράτες της Ουγγαρίας φημίζονταν για την απάνθρωπη μεταχείριση απέναντι στους Σλοβάκους χωρικούς.
Ο Ferenc πέθανε το 1604, αφήνοντάς τη μόνη μετά από σχεδόν τριάντα χρόνια γάμου, ενώ οι ιστορίες για την Κόμισσα είχαν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν παντού, και δεν ήταν ιδιαίτερα κολακευτικές. Πριν πεθάνει, ο Ferenc εμπιστεύτηκε την κληρονομιά και τη χήρα του στον György Thurzó, ο οποίος στη συνέχεια ηγήθηκε της έρευνας για τα εγκλήματα της Báthory- πολύ βολικό για τον ίδιο.
Mετά τον θάνατο του συζύγου της, η Báthory μετακόμισε στο Κάστρο Csejte στη σημερινή Σλοβακία – ένα μέρος που έγινε σύντομα γνωστό για τις πιο σκοτεινές ιστορίες που την περιέβαλαν. Οι φήμες για τις φρικιαστικές πράξεις της άρχισαν να παίρνουν φωτιά: βίαιη μεταχείριση των υπηρετών, τόση που οι οικογένειες στην περιοχή έκρυβαν τις κόρες τους για να γλιτώσουν από την υπηρεσία της. Κι ενώ η σκληρή συμπεριφορά προς τους υπηρέτες δεν ήταν κάτι που σόκαρε τους ευγενείς της εποχής, η Báthory έκανε το «λάθος» να στραφεί σε κορίτσια της κατώτερης αριστοκρατικής τάξης, που πήγαιναν σε εκείνη για να διδαχθούν καλούς τρόπους.
Εκεί άρχισαν τα προβλήματα, που κανείς δεν μπορούσε πια να αγνοήσει. Ένας Λουθηρανός ιερέας, ο István Magyari, την κατηγόρησε ανοιχτά για τα εγκλήματά της, και το 1610, ο βασιλιάς Matthias Β’ της Ουγγαρίας αποφάσισε ότι είχε έρθει η ώρα να βάλει τέλος στις σκοτεινές φήμες γύρω από την Elizabeth Báthory, διατάζοντας επίσημη έρευνα για τους θανάτους και τις εξαφανίσεις που τη συνόδευαν, σαν σκιά. Η έρευνα ανατέθηκε στον György Thurzó. Αυτό έφερε στο φως εκατοντάδες μαρτυρίες για σκηνές βασανιστηρίων και φόνων, με θύματα κυρίως νεαρά κορίτσια. Οι πιο φρικιαστικές λεπτομέρειες μιλούσαν για δαγκωματιές στα σώματα των θυμάτων, χρήση πυρακτωμένων εργαλείων, πρόκληση πόνου με βελόνες, και ξυλοδαρμούς.
Στις 29 Δεκεμβρίου 1910 η Báthory συνελήφθη μέσα στο κάστρο της, μαζί με τέσσερις υπηρέτες της, και παραπέμφθηκε σε δίκη, που μπορεί να χαρακτηριστεί και ως παρωδία. Οι μαρτυρίες συγκεντρώθηκαν κάτω από πολύ αμφιλεγόμενες συνθήκες. Οι περισσότεροι από τους μάρτυρες κατέθεσαν, ότι είχαν ακούσει τις κατηγορίες από άλλους, χωρίς να έχουν δει κάτι οι ίδιοι. Οι υπηρέτες της ομολόγησαν κάτω από βασανιστήρια, κάτι που δε θεωρείται, μάλλον, αξιόπιστο, ενώ οι κατηγορίες για φόνους βασίστηκαν σε φήμες, καθώς δεν υπάρχει κανένα έγγραφο που να αποδεικνύει ότι κάποιος στην περιοχή παραπονέθηκε για την Κόμισσα. Όσο για τον αριθμό των θυμάτων της; Οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 80 και 300, μέχρι και 600. Για έναν τόσο μεγάλο αριθμό θυμάτων, θα έπρεπε, λογικά, να υπάρξουν οικογένειες που θα διεκδικούσαν τους νεκρούς τους- αλλά δεν υπήρξαν.
Η σύγχρονη έρευνα υποστηρίζει, λοιπόν, ότι οι εγκληματικές πράξεις της Κόμισσας μπορεί να έχουν διογκωθεί υπερβολικά ή να αποτέλεσαν μέρος μιας πολιτικής συνωμοσίας για να της αφαιρεθεί ο εκτεταμένος πλούτος και η ιδιοκτησία μεγάλων εκτάσεων γης στην Ουγγαρία, η οποία αυξήθηκε μετά το θάνατο του συζύγου της. Επιπλέον, φαίνεται πως στόχος ήταν και να καταστραφεί η μεγάλη επιρροή της οικογένειάς της στην περιοχή, η οποία θεωρήθηκε απειλή για τα πολιτικά συμφέροντα των γειτόνων της, συμπεριλαμβανομένης της αυτοκρατορίας των Αψβούργων, η οποία είχε αρχίσει να επεκτείνεται στην Ουγγαρία. Άλλωστε, ο βασιλιάς Matthias όφειλε ένα τεράστιο χρέος στην Báthory, το οποίο ακυρώθηκε μετά τη σύλληψή της.
Ένας από τους πιο διαδεδομένους θρύλους για την Elizabeth είναι, ότι έκανε μπάνιο στο αίμα παρθένων για να διατηρήσει τη νεότητά της, όμως αυτή η ιστορία πιθανότατα εμφανίστηκε μετά τον θάνατό της κι είναι μάλλον υπερβολή. Κανένα στοιχείο από τη δίκη της δεν αναφέρει αυτόν τον ισχυρισμό, ο οποίος καταγράφηκε για πρώτη φορά τον 18ο αιώνα. Αυτές οι φρικιαστικές ιστορίες διογκώθηκαν από φήμες, θρησκευτικές προκαταλήψεις και την πολιτική κατάσταση της εποχής.
Ενώ οι υπηρέτες της δικάστηκαν και καταδικάστηκαν—τρεις εκτελέστηκαν και ένας καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση—η ίδια η Κόμισσα δεν καταδικάστηκε ποτέ επίσημα. Η αριστοκρατική της θέση και το πιθανό σκάνδαλο οδήγησαν στη φυλάκισή της μέσα στο κάστρο Čachtice, όπου και πέθανε το 1614 σε ηλικία 54 ετών, αφήνοντας πίσω της με διαθήκη την τεράστια περιουσία στα παιδιά της, αλλά και μια θρυλική ιστορία που συνεχίζει να προκαλεί δέος και φρίκη.
Σήμερα, η κληρονομιά της συνεχίζει να γοητεύει όσους επισκέπτονται το Κάστρο Čachtice και τα μουσεία στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία. Θύμα πολιτικής πλεκτάνης της εποχής της ή απλώς μια σκληρή αριστοκράτισσα που εκμεταλλεύτηκε την προνομιακή της θέση; Ίσως η απάντηση να βρίσκεται και στα δύο- δε θα μάθουμε ποτέ. Η φιγούρα της, όμως, θα συνεχίζει να εμπνέει τον κινηματογράφο, τη μουσική και τα κόμικς, εδραιώνοντάς την εικόνα της ως ένα πρόσωπο σκοτεινής γοητείας.
Συντάκτης: Ελευθερία Σιδέρη
