Οι λέξεις δημιουργούν μια έννοια. Κάθε πράγμα, κάθε συναίσθημα, κάθε τι γύρω μας μπορεί να περιγράφει με άλλες λέξεις πιο απλές ή πιο σύνθετες, ώστε να δημιουργήσει ένα περιεχόμενο με νόημα ούτως ώστε να δώσουμε σε οποιονδήποτε τη δυνατότητα, χρησιμοποιώντας τες, να αντιληφθεί επακριβώς την έννοια της λέξης που θέλουμε να περιγράψουμε.
Υπάρχει όμως κάτι πιο σημαντικό για να αντιληφθείς μια έννοια, από την περιγραφή της. Είναι το να βρεις το ακριβώς αντίθετό της. Για να αντιληφθείς τι είναι το φως πρέπει να βρεθείς στο σκοτάδι. Για να καταλάβεις πόσο κακό μπορεί να δημιουργήσει το μίσος και για αυτόν που το βιώνει και για αυτόν που το εισπράττει, πρέπει πρώτα να δεις τα θαύματα που κάνει η αγάπη σε όλους. Για να είναι κάποιος αθώος πρέπει πρώτα να υπάρξει ο ένοχος. Διαφορετικά η εγκυρότητα της ύπαρξης του πρώτου δεν υπάρχει.
Μέχρι τώρα η αντίληψη που κυριαρχεί στους περισσότερους από εμάς είναι το γνωστό «όλοι είναι ένοχοι μέχρι αποδείξεως του εναντίου». Τι είναι όμως πιο εύκολο; Να αποδείξεις την αθωότητα σε ένα σύνολο ενόχων ή την ενοχή σε ένα σύνολο αθώων;
Όταν ψάχνεις τον ένοχο για οποιοδήποτε παράπτωμα, τότε μπαίνεις σε μια διαδικασία σκέψης και συμπεριφορών που δεν είναι υπό κανονική ροή κάτι που αβίαστα θα σου έβγαινε. Γίνεσαι πιο παρατηρητικός, καχύποπτος, ψάχνεις για απαντήσεις και αποδείξεις και όλα αυτά προσπαθείς να τα συνθέσεις ώστε να σου δώσουν ένα τελικό συμπέρασμα, μια απόφαση. Πόση εμπιστοσύνη όμως μπορεί να έχεις στην κρίση σου και μάλιστα υπό συνθήκες πίεσης να βρεις τα αποδεικτικά στοιχεία που ψάχνεις;
Το μυαλό σου λειτουργεί σε άλλες συχνότητες και κάθε τι αποτελεί στοιχείο χρήσιμο στην έρευνά σου. Αυτό από μόνο του είναι αρκετό για να μην είσαι αντικειμενικός. Όταν προσηλώνεσαι και εστιάζεις σε ένα στόχο, όλα γύρω σου τα στοιχεία αντί να τα μεταφράζεις, θα τα παραφράζεις. Έτσι, η τελική απόφαση μάλλον θα είναι λανθασμένη.
Επίσης και το άλλο άκρο το να είσαι αφελής και εύπιστος να θεωρείς ότι όλοι είναι αθώοι, δε θα σε βοηθήσει να καταλήξεις κάπου. Για να μπορέσεις να οδηγηθείς σε ένα ασφαλές συμπέρασμα η πιο δόκιμη συμπεριφορά είναι απλά να παρατηρείς και να καταγράφεις συμπεριφορές του αντικειμένου της έρευνάς σου και του περιβάλλοντός του. Η απλή καταγραφή θα σε βοηθήσει σε μια περαιτέρω ανάγνωση έτσι ώστε να συνδέσεις μεταξύ τους όσα στοιχεία συσχετίζονται και να απορρίψεις θεωρίες ουτοπικές ή άκυρες. Έτσι, με γνώμονα τη λογική θα ξεκαθαρίσει η εικόνα που αναζητάς.
Το τι ζητάς και τι θεωρείς δίκαιο και άδικο είναι προσωπικό κριτήριο. Εσύ που ψάχνεις, εσύ θα κρίνεις και το αποτέλεσμα αν είναι αυτό που σε εκφράζει. Γιατί τα όρια που καταπατούνται, πέραν των κοινωνικών, τα έχει θέσει ένας άνθρωπος ως όρια στον εαυτό του και στις σχέσεις του. Και βάσει αυτών πορεύεται μέσα του και στο περιβάλλον που έχει επιλέξει να είναι ή βρέθηκε τυχαία εντός του.
Κανένας δεν είναι αθώος αν δε βρεθεί ο ένοχος. Και όσοι ψάχνουν να βρουν δικαιοσύνη στο τέλος θα τη βρουν. Γιατί μέσα στις αξίες της ζωής, όπως ο σεβασμός, η αγάπη, η ειλικρίνεια, η δικαιοσύνη προσθέτουν ακόμα ένα λιθαράκι για να γίνει ο κόσμος αυτός καλύτερος. Καλύτερος μέσα από εμάς, για εμάς.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου