«Πλήρωσε εσύ και στα δίνω μετά». Μία φράση, χιλιάδες συναισθήματα. Μία φράση που την έχεις ακούσει ουκ ολίγες φορές απ’ την οικογένεια που έχεις επιλέξει στη ζωή σου, κοινώς, τους κολλητούς σου, και που άλλες τόσες τους την έχεις πει. Βαθμός μέτρησης κι απόδειξης οικειότητας, αρκετές φορές, επίσης.
Σίγουρα, όταν κάτι γίνεται στην υπερβολή του κουράζει, όπως απογοητεύει κι η οποιαδήποτε κατάχρηση της καλοσύνης και της αγάπης που φλερτάρει με την εκμετάλλευση, σε οποιασδήποτε σχέση, κι ελπίζω να μη σου θυμίζω καταστάσεις τέτοιες. Όταν, όμως, αυτό είναι αμοιβαίο κι άρα κατά κάποιον τρόπο στηρίζεται σε μια ανταπόδοση, δεν ενοχλεί. Γι’ αυτό κι η συγκεκριμένη ατάκα είναι ένα απ’ τα μεγαλύτερα αλλά και τα πιο αγαπημένα ψέματα που ανταλλάσσουν μεταξύ τους οι κολλητοί. Όχι ψέμα με την αυστηρή του έννοια και την πρόθεση της εξαπάτησης. Ένα μικρό, αθώο, λευκό ψέμα, που συντηρεί ένα παιχνίδι κι έχει την πλάκα του, αφού σηκώνει τα πειράγματά του.
Είναι οι κολλητοί μας, οι άνθρωποι που διαλέξαμε ανάμεσα σε πολλούς, εκείνοι που μας ξέρουν όσο λίγοι, κι όμως μας αντέχουν! Η άνεση, η ανιδιοτέλεια αλλά κι η δοτικότητα μεταξύ μας είναι τέτοιες ώστε ό,τι είναι δικό μας να ‘ναι και δικό τους, κι αντιστρόφως. Αν χρειάζονται βοήθεια, χωρίς καν να τη ζητήσουν, είμαστε εκεί, δίπλα τους.
Το οικονομικό κομμάτι, επομένως, δε θα έπρεπε να ‘ναι κάτι που να μας νοιάζει και πολύ σε μια τέτοια σχέση. Αν το φιλαράκι σου δεν έχει χρήματα, για οποιονδήποτε λόγο ή αν περνάει μια οικονομική δυσκολία, είναι αυτονόητο ότι –ανάλογα φυσικά και με τις δικές σου δυνατότητες– θα πρέπει να ‘σαι δίπλα του και να τον στηρίξεις.
Δεν είναι, όμως, απαραίτητο να περνάει ο άλλος ζόρια. Στις σχέσεις με τους τόσο δικούς μας ανθρώπους, τα λεφτά δεν έχουν καμία αξία. Θέλουμε απλά να περνάμε καλά, γι’ αυτό και δεν είναι λίγες οι φορές που κερνάμε, ξέρουμε εξάλλου πως την επόμενη φορά θα ‘ναι η σειρά τους. Ένα φαγητό, ένας καφές ή οτιδήποτε άλλο, που δεν κοστίζει δα και καμιά περιουσία, είναι πράγματα που οι φίλοι πληρώνουν καθημερινά ο ένας για τον άλλον. Είτε σαν μια μικρή πράξη αγάπης είτε γιατί ο άλλος ξέμεινε και δε θες να χάσεις την παρέα του για μερικά ευρώ.
Με τους φίλους αισθάνεσαι ασφαλής κι έτσι δε σκας αν ξέχασες σπίτι το πορτοφόλι ή ήπιες τα τελευταία λεφτά του μήνα χθες βράδυ σε μπίρες. Θα παραγγείλεις κι εσύ σουβλάκια, θα πληρώσει το φιλαράκι σου και θα του τα δώσεις. Όταν, όποτε… Ή μάλλον απλά θα πληρώσεις εσύ την επόμενη. Εξάλλου, πέντε ευρώ πάνω, πέντε ευρώ κάτω, δεν κάνουν τη διαφορά. Αν, τώρα, υπολογίζεις τι σου χρωστάει το κολλητάρι σου, τότε μάλλον δε μιλάμε για πραγματική φιλία και τα αίτια αυτής της έλλειψης εμπιστοσύνης είναι σίγουρα βαθύτερα.
Γιατί για τους ανθρώπους που αγαπάς, τα υλικά αγαθά δεν τα υπολογίζεις με την πραγματική τους αξία αλλά με το κόστος της ανταπόδοσης που μπορούνε να σου προσφέρουν όταν τα μοιράζεσαι ή τα χαρίζεις. Καμία φιλία δε χτίστηκε με μέτρο και κανένας άνθρωπος που στερούνταν στιγμές από δικούς του ανθρώπους για όλους τους λάθος λόγους δεν κέρδισε ποτέ.
Η καλύτερη φράση που έχω ακούσει μέχρι τώρα στη ζωή μου είναι ότι τα λεφτά πρέπει να τρώγονται ζεστά κι ότι όσα περισσότερα σκορπάς τόσα περισσότερα θα πάρεις πίσω, μεταφορικά και κυριολεκτικά. Αν το φιλαράκι σου δεν μπορεί μια φορά να πληρώσει, να το κάνεις εσύ χωρίς δεύτερη σκέψη. Αν το ‘χει σαν χούι, γιατί βαριέται να ανοίγεις τσάντες και πορτοφόλια ή χαίρεται πού και πού να τη βγάζει τζάμπα, να το αγαπάς με τα κουσούρια του και την επόμενη να του λες να πληρώσει και τα δικά σου και θα του τα δώσεις, μωρέ. Στις αληθινές φιλίες δεν υπάρχει εκμετάλλευση, εξάλλου για να ‘ναι κολλητός σου σίγουρα θα ‘ναι και γαμώ τα παιδιά, όπως εσύ.
Γι’ αυτό, ψέμα ή όχι –κι ας μοιάζει πια με inside joke–, το «πλήρωσε και θα στα δώσω μετά» αν τύχει και το ξανακούσεις, να αισθάνεσαι τυχερός, γιατί κρύβει μέσα του την πιο γλυκιά οικειότητα και το πιο όμορφο δέσιμο που θα μπορέσεις ποτέ σου να κατακτήσεις με έναν άνθρωπο!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη