Τα ταμπού διαμορφώνονται απ’ τα προσωπικά όρια

Ταμπού. Μία λέξη που με το που την ακούς σου δημιουργεί μια περίεργη αίσθηση, όχι απαραίτητα αρνητική, σίγουρα όμως παράξενη. Η λέξη «ταμπού» συνήθως χρησιμοποιείται για να εκφράσει ό,τι ξεπερνάει ένα όριο. Από αυτό και μόνο καταλαβαίνουμε ότι είναι ξεκάθαρα προσωπική υπόθεση.

Δεν υπάρχουν όρια κοινά ή γενικά όρια που να τα εκφράζει αυτή η λέξη. Όταν εκείνες οι κόκκινες γραμμές καλύπτουν το γενικότερο σύνολο μιλάμε για κανόνες.

Το τερματικό όριο για κάποιον, όμως, δε σημαίνει ότι είναι όριο και για κάποιον άλλον και πάει λέγοντας. Τις γραμμές αυτές τις βάζει ο καθένας στον εαυτό του μετά από δοκιμές για το τι του αρέσει και τι όχι, τι ανέχεται και τι δεν μπορεί να δεχτεί. Λέω μετά από δοκιμές, γιατί θεωρώ ότι δεν υπάρχουν άνθρωποι με κρίση και νόηση που θα μπορούσαν να δεχτούν σαν όριο κάτι που κάποιος άλλος τους έθεσε ή τους επέβαλλε.

Δοκιμάζεις κι αποδέχεσαι ή απορρίπτεις. Όπως όλοι μας. Δεν είμαστε ίδιοι, ούτε έχουμε ίδιες συμπεριφορές κι αντιλήψεις. Για τον ίδιο λόγο και τα όρια που θέτουμε είναι διαφορετικά. Τα βιώματά μας ορίζουν τις κόκκινες γραμμές μας. Αν κάτι δε σου αρέσει, να το λες. Είτε είναι συμπεριφορά, είτε πράξη, είτε αντίληψη. Κι όπως απαιτείς να γίνει κατανοητό κι αποδεκτό από τον κάθε άλλο, έτσι κι εσύ θα πρέπει να σέβεσαι αντίστοιχα τα όρια του άλλου. Έτσι χτίζονται οι υγιείς σχέσεις πάσης φύσεως.

Η συζήτηση μπορεί σε φυσιολογικά πλαίσια να μετατοπίσει, καμία φορά, λίγο τα όρια. Όχι να τα αναιρέσει. Να τα κάνει πιο χαλαρά. Από ‘κεί και πέρα δεν έχει κανένας άνθρωπος καμία δικαιοδοσία στο να επέμβει πιο δραστικά. Ούτε να κρίνει, ούτε να σχολιάζει, ούτε να αποδοκιμάζει.

Ο σεβασμός είναι η σημαντικότερη αρχή που πρέπει να διέπει τις σχέσεις. Όπως θα ‘θελες να σε σέβονται, θα πρέπει και να σέβεσαι. Αυτό είναι αμοιβαίο. Δε σταματάς να γνωρίζεις κάποιον, ακόμα κι αν ζεις μαζί του ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, αλλά πάντα όσο αυτός σου επιτρέπει να τον γνωρίσεις. Δεν ξέρεις όλη τη διαδρομή του, ξέρεις ένα μέρος αυτής. Μέχρι εκεί.

Αν δε σε καλύπτει, δε σε εκφράζει ή σε καταπιέζει το οτιδήποτε, ζούμε σε μια ελεύθερη κοινωνία κι ο καθένας έχει το δικαίωμα της επιλογής του να μείνει ή να φύγει. Όχι να κρίνει ή να τραυματίζει τον οποιονδήποτε με κανένα μέσο ή τρόπο.

Άρα ίσως το ταμπού ως λέξη θα έπρεπε να χρησιμοποιείται όχι για να συγκαλύπτει συμπεριφορές που είναι επιλογές και κάνουν χαρούμενους μερικούς ανθρώπους, αλλά να περιορίζει οτιδήποτε κι οποιονδήποτε έχει σκοπό να πληγώσει τον συνάνθρωπό του είτε με λόγια είτε με πράξεις. Γιατί μια κοινωνία για να ‘ναι παραγωγική κι υγιής δε χρειάζεται καταπιεσμένους ανθρώπους που κρύβονται, αλλά χαρούμενους και δημιουργικούς ανθρώπους που δεν έχουν λόγο να ντρέπονται για οποιαδήποτε επιλογή τους που δεν επηρεάζει τον διπλανό του.

Καμία συμπεριφορά, σεξουαλική προτίμηση ή πράξη, τρόπος ζωής ή οτιδήποτε άλλο δε θα ‘πρεπε να ‘ναι λόγος σχολιασμού, χλευασμού ή περιθωριοποίησης κανενός. Γιατί κάποια στιγμή πρέπει προτεραιότητα αυτής της κοινωνίας να ‘ναι ο άνθρωπος κι η προσωπική του εξέλιξη και όχι η καταπίεση και η χειραγώγησή του. Για να μπορούμε να λεγόμαστε και να ‘μαστε ουσιαστικά πολίτες του κόσμου κι όχι μιας μικρής συντηρητικής κοινωνίας.