Όταν η ζωή πάρει λάθος τροπή σ’ ένα δευτερόλεπτο, όλοι ψάχνουν να βρούν το προφανές θύμα και να κρίνουν τον θύτη. Όμως οι ανθρώπινες σχέσεις δενν είναι ατύχημα ή φυσική κατστροφή και τις περισσότερες φορές δεν καθορίζονται τόσο απλά. Όταν μιλάμε για τόσο λεπτές και ευμετάβλητες συνθήκες όσο των χωρισμό δύο γονέων, καμιά φορά οι άνθρωποι κι ειδικά αυτοί που αγαπούν και φροντίζουν από κοινού έναν νέο άνθρωπο, χάνουν την αίσθηση του πρέπει. Σαν ανθρώπινα όντα άλλωστε, κανείς δεν ήρθε ένα πρωί να τους μάθει πώς να ‘ναι καλοί γονείς και καλοί σύντροφοι.
Ο αφανής καμία φορά ήρωας που κλαίει πολύ σιωπηλά είναι ο πατέρας, αφού ζει και βλέπει από μακριά το παιδί του να ωριμάζει κάτω από τα πόδια του. Δεν είναι πάντα εκεί κοντά να του μιλήσει, ή να το παρηγορήσει όταν η κακία του κόσμου θα το επηρρεάσει. Μπορεί μόνο να παρατηρεί κρυμμένος πολλές φορές τον κόσμο του παιδιού του και να κάνει ό,τι μπορεί για να ‘ναι παρών. Μοναχικός και σίγουρα νοσταλγικός για τις κοινές στιγμές, αγαπάει μακρόθεν, με μια αγάπη αποστειρωμένη και καθορισμένη από ωράρια και κανόνες.
Για ‘κείνον τον μπαμπά που βλέπει από μακριά, σε μια γυάλα το σπόρο του να ανθίζει, η ζωή δεν προχώρησε στη γνωστή ρουτίνα της. Δεν έχει πια τις καθημερινές φωνές και χοροπηδήματα στο κρεβάτι, αφού γυρίζει σπίτι μόνος και κοιμάται μόνος. «Ανάθεμα» σκέφτεται, «παραπονιόμουν για κάτιπου τώρα θα σκώτωνα να έχω». Νιώθει τόσο ενοχικά και δήθεν αγνώμων, χωρίς ουδέποτε να ήταν. Ο χωρισμένος μόνος πια μπαμπάς που τότε πίστευε πως συνήθιζε να είναι ένας απόμακρος ή ανεπαρκής πατέρας, δεν ήταν άλλο από έναν άνθρωπο κουρασμένο, που ήθελε να πατήσει αναβόλη του ξυπνητηριού τα Σάββατα και με το ζόρι ισορροπούσε το γονεϊκό του ρόλο.
Η ζωή όπως είπαμε είναι αμείλικτη αν είσαι γονέας γιατί όλοι έχουν απαιτήσεις. Όλοι περιμένουν να δουν έναν τέλειο πατέρα, σαν να πήρε μόλις το πτυχίο του και να ξέρει ακριβώς τι να κάνεις κάθε στιγμή -ενώ αυτή η εκπαίδευση, δυστυχώς δεν παρέχεται πουθενά και τίποτα δεν ήρθε με οδηγίες. Αναλογίζεται όσα έκανε και συχνά πυκνά μετανιώνει για τα λάθη του, όμως δεν το λέει πουθενά, αφού δε θα αλλάξει κάτι. Ετσι κι αλλιώς, ο χρόνος δε θα γυρίσει πίσω. Ωστόσο είμαστε σίγουροι πως εκείνος ο μπαμπάς που μένει την τελευταία μέρα του σχολείου τον Ιούνιο και κοιτάει το παιδί του από μακριά, κακώς έχει τύψεις. Ήταν μάλλον ο καλύτερος πατέρας και προσπάθησε πολύ να ‘ναι παρών και συνεπής.
Συχνά αναπολεί πως κράτησε το παιδί του από το χέρι, οταν πρωτοπερπάτησε και εντελώς γυμνός κι ευάλωτος, έκλαψε μπροστά του, απορρίπτοντας τα στερεότυπα της κοινωνίας. Γι’ αυτόν τον πατέρα οι άντρες δεν είναι ρομπότ αλλά άνθρωποι που συναισθάνονται, επικοινωνούνε και με τον καιρό αποκτούν ρυτίδες και δάκρυα. Κλαίνε μπροστά στα παιδιά τους, τα μαθαίνουν να μη φοβούνται να είναι ευάλωτα πού και πού και να μην κυνηγάνε πάντα το άριστο.
Υπάρχουν κι εκείνοι οι μπαμπάδες λοιπόν που έδωσαν ένα τμήμα της ψυχής τους με σεβασμό και υπευθυνότητα και ας είναι καθημερινά απόντες, δίχως να το επιδιώκουν. Και ας νιώθουν ξένοι στο ίδιο τους το σπίτι, όταν επισκεφτούν στα συμφωνημένα χρονικά πλαίσια τα παιδιά τους για μια ώρα. Πόσο θα ήθελαν αυτοί οι μπαμπάδες κάτι απροβάριστο όπως τότε, κάτι φυσικό, μια απόφαση της τελευταίας στιγμής; Να σηκωθούν να πάνε στο πάρκο, στο σινεμά και στη θάλασσα ας πούμε, να κρατήσουν πάλι τα παιδιά τους από το χέρι χωρίς να κοιτάνε το ρολόλι.
Σχεδόν κανείς δε μιλάει για τη στεναχώρια αυτών των ανθρώπων. Ακόμα περισσότερο κάνεις δε μιλάει για την παγίδα αυτής της πατριαρχικής κοινωνίας, που δε θέλει τον άντρα συναισθηματικικό όν και τον αναγκάζει να κρύψει το πένθος. Γιατί φυσικά και πενθεί ο άνθρωπος όταν αλλάζει κάτι στη ροή της ζωής του και η ρουτίνα του με τα παιδιά του χάνεται. Κανείς δε μιλάει για το άγχος του αποχωρισμού που βιώνει κάποιος όταν ξαφνικά απομακρύνεται από το ταίρι του και τα παιδιά του -ακόμα κι αν το κάνει για τον σωστό λόγο.
Πολλές φορές ο πανικός είναι απίστευτος και οι άντρες περιορίζονται από την κοινωνία να μη βιώσουν τα στάδια της θλίψης. Στατιστικά μάλιστα ο χρόνος που χρειάζεται ένας άντρας χρειάζεται για να αντιληφθεί ρεαλιστικά το τραύμα και να το αντιμετωπίσει, είναι περισσότερος απ’ αυτόν που χρειάζεται μια γυναίκα. Κανένας πατέρας όμως δε θα μιλήσει για τα άυπνα βράδια που πέρασε σκαλίζοντας φωτογραφίες νιώθωντας άλλες φορές ένχος κι άλλες θυμωμένος. Κανένας πατέρας δε θα σου πει για τα σενάρια που έκανε όσο περίμενε να του ‘ρθει ύπνος και να δει τα παιδιά του.
Και μετά έρχονται οι εξηγήσεις. Τι μπορείς να πεις σε παιδιά όταν στερούνται τον πατέρα τους και τι απ’ όλα αυτά να καταλάβουν; Με δεμένα στόματα αποχωρούν λοιπόν πολύ μπαμπάδες νιώθωντας τύψεις και φοβούμενοι ότι τα παιδιά τους εσφαλμένα θα θεωρήσουν ότι τα παραμελλούν, ή τα ξεχνάνε. Συχνά μάλιστα θα δούνε την εφηβική οργή στα μάτια των παιδιών τους που ζητούν εξηγήσεις και θα δειλιάσουν να μιλήσουν, ν’ ανοιχτούν,να πούνε όσα νιώθουν.
Ταυτόχρονα, συχνά ο πληγωμένος αντρικός εγωισμός, επιδεινώνεται στη θέα νέου συντρόφου της μητέρας και συνυπάρχει με τον φόβο ότι τα παιδιά θα μεταφέρουν αλλού τον ρόλο του πατέρα. Και φοβάται ο μπαμπάς πως τα παιδιά του θα αγαπήσουν κάποιον άλλον περισσότερο, παρ’ όλο που κανείς δε θα τ’ αγαπήσει όσο εκείνος. Κρυφά ελπίζει να έχουν δίπλα τους έναν ηθικά και συναισθηματικά υγιή άνθρωπο και να βλέπουν σαν πρότυπο μια όμορφη σχέση.
Ενώ πολλά είναι τα πρωινά, που ένας πατέρας που πήρε ξεχωριστό μοναχικό δρόμο θα αναγκαστεί να βάλει το γιό του στο αμάξι, ενώ εκείνος τον παρακαλεί να μείνει λίγο ακόμα μαζί του. Οι τύψεις του είναι πολλές και κάποιες φορές το αίσθημα του πρέπει, του κάθεται βαρύ πάνω στο στήθος του. Πρέπει να μείνει δυνατός ώστε να συνεχίσει . Το βράδυ όλα αυτά τα συναισθήματα πρέπει να τα τσαλακώσει και να τα πετάξει σε μια άκρη, γιατί το πρωί πρέπει να ανταπεξέλθει και να φροντίσει να ‘ναι παρών αν το χρειαστούν τα παιδιά του.
Και στο τέλος της ημέρας αυτό που πρέπει να θυμάται ένας χωρισμένος μπαμπάς είναι ότι καλός πατέρας είναι αυτός που βοηθάει όσο περισσότερο μπορεί στην ανατροφή των παιδιών του, οικονομικά, συναισθηματικά και σωματικά. Αυτός που αποτελεί πάντα καλό πρότυπο, που σέβεται το πρώην ταίρι του, που συμπεριφέρεται με σεβασμό στους άλλους ανθρώπους και είναι πάντα εκεί για τα παιδιά του. Και σήμερα λοιπόν γιορτάζουμε κι αυτούς τους πατεράδες.
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου