O Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1883 στο Ηράκλειο Κρήτης. Είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς. Ήταν ακόμη δημοσιογράφος, πολιτικός, μουσικός, ποιητής και φιλόσοφος, ενώ μετρά τεράστιο λογοτεχνικό, ποιητικό και μεταφραστικό έργο. Έγινε γνωστός μέσω της κινηματογραφικής απόδοσης των έργων του «ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» και «Ο τελευταίος πειρασμός». Είναι ένας από τους πιο γνωστούς Έλληνες συγγραφείς στο εξωτερικό, ενώ διετέλεσε και πρόεδρος την εταιρίας Ελλήνων λογοτεχνών. Φυσικά, ο Νίκος Καζαντζάκης έμεινε γνωστός και για τα αποφθέγματά του. Άραγε τι ήθελε να μας περάσει μέσα απ’ αυτά;
1. «Μια γυναίκα πρέπει να την αγαπάς τόσο πολύ που δε θα της περάσει η ιδέα πως κάποιος άλλος θα την αγαπήσει περισσότερο»
Τι να σχολιάσεις εδώ; Πόσο όμορφα λόγια. Για να μην παρεξηγηθούμε, η φράση αυτή επεκτείνεται γενικότερα στον άνθρωπο, περιλαμβάνοντας τόσο το γυναικείο όσο και το αντρικό φύλο, και αναδεικνύοντας το μεγαλείο της αγάπης και τη σημασία του να δίνεσαι ολοκληρωτικά σ’ έναν άνθρωπο.
2. «Μια αστραπή η ζωή μας, μα προλαβαίνουμε»
Όντως έτσι είναι, αν το καλοσκεφτείς. Η ζωή είναι τόσο μικρή, όσο κι η διάρκεια μιας αστραπής. Μα αν πιάσεις το νόημα, προλαβαίνεις να την απολαύσεις στο έπακρο. Μην αφήνεις, λοιπόν, τις μέρες να περνάνε, χωρίς να γεμίζεις όμορφες εμπειρίες και χωρίς να πλουτίζεις τον ψυχικό σου κόσμο.
3. «Ό,τι δε συνέβη ποτέ, είναι ότι δεν ποθήσαμε αρκετά»
Όταν θέλουμε κάτι πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσουμε. Έτσι δε λένε; Για να μην το αποκτήσαμε, μάλλον δεν το θελήσαμε αρκετά. Επομένως, την επόμενη φορά αρκεί να πιστέψουμε σ’ αυτό που τραβάει η ψυχούλα μας κι οι πιθανότητες να γίνει πράξη θ’ αυξηθούν σημαντικά.
4. «Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα. Ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα»
Πόσο όμορφο αυτό που είπε ο Καζαντζάκης. Όλα είναι στο χέρι μας τελικά, αρκεί να το καταλάβουμε εγκαίρως. Εμείς επιλέγουμε τι θα ζωγραφίσουμε, ποιους δρόμους θα πάρουμε, ποιες θα ‘ναι οι επιλογές μας. Γι’ αυτό, καλύτερα να μην αφήνουμε άλλους να μας καθοδηγούν και να χαράζουμε το δικό μας μονοπάτι.
5. «Ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος»
Ακριβώς έτσι είναι τα πράγματα. Για να φτάσεις στην κορυφή είναι μακρύς ο δρόμος και πολλές οι κακοτοπιές και οι ατυχίες που μπορεί να συναντήσεις. Είσαι όμως έτοιμος για την ανάβαση; Κανείς δεν είπε πως θα ‘ναι εύκολο, μα όταν φτάσεις ψηλά θα ‘σαι περήφανος για τον εαυτό σου.
6. «Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες, και αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει»
Όσο πιο πολύ πιστεύεις στις ιδέες σου, τόσο παραπάνω είσαι σε θέση να τις υποστηρίξεις και να παλέψεις γι’ αυτές. Μη μένεις μόνο στην ιδέα, καν’ τη πράξη σήμερα. Το συγκεκριμένο απόφθεγμα θέλει μεταξύ άλλων να δείξει πόσο διαφορετικοί και μοναδικοί είμαστε, σε σημείο που ο καθένας προσεγγίζει τα πράγματα απ’ τη δική του οπτική γωνία.
7. «Ε κακομοίρη άνθρωπε, μπορείς να μετακινήσεις βουνά, να κάμεις θαύματα, και εσύ να βουλιάζεις στην κοπριά, στην τεμπελιά και την απιστία! Θεό έχεις μέσα σου, Θεό κουβαλάς και δεν το ξέρεις -το μαθαίνεις μονάχα την ώρα που πεθαίνεις, μα ‘ναι πολύ αργά»
Μεγάλη τροφή για σκέψη. Πνιγόμαστε σε μια κουταλιά νερό, ενώ έχουμε τη δύναμη να καταφέρουμε τα πάντα. Πόσο περίεργο ον ο άνθρωπος τελικά; Ασχολούμαστε με πράγματα που καλό θα ήταν να μας περνούν αδιάφορα και καμιά φορά χάνουμε την ουσία και αγνοούμε τα σημαντικά.
8. «Η πέτρα, το σίδερο και το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει»
Έχουμε πολλή δύναμη μέσα μας, αρκεί να την ψάξουμε και να τη βγάλουμε στην επιφάνεια. Ο Καζαντζάκης πίστεψε πως είμαστε άτρωτοι, πως μπορούμε να βρούμε κουράγιο και θάρρος να προχωρήσουμε, ακόμα κι όταν όλα μοιάζουν να ‘ναι εναντίον μας. Με αυτή του τη φράση θέλησε να μας τονώσει το ηθικό και να μας κάνει να πιστέψουμε στις ικανότητές μας.
9. «Αγάπα τον άνθρωπο γιατί είσαι εσύ»
Η κακία και τα αρνητικά συναισθήματα μόνο κακό μάς κάνουν. Η αγάπη είναι αρετή. Το συγκεκριμένο απόφθεγμα τονίζει τη σημασία της ενσυναίσθησης, του ενδιαφέροντος προς τον συνάνθρωπο, της υγιούς επικοινωνίας μεταξύ μας, ενώ παράλληλα μας προτρέπει να κάνουμε πέρα την κριτική, τον φθόνο, τη ζήλια και τα όποια άλλα αρνητικά συναισθήματα.
10. «Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο, καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο. Το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή»
Η ζωή είναι φως και πρέπει να τη φάμε με το κουτάλι. Οφείλουμε να μείνουμε μακριά από άσχημες σκέψεις. Λίγη σημασία έχει από πού ξεκινήσαμε και πού θα καταλήξουμε. Το πιο σημαντικό είναι να απολαύσουμε το μεσοδιάστημα, να γράψουμε τη δική μας ιστορία, να ‘χουμε κάτι να λέμε στα εγγόνια τα γεράματα ή να συζητάμε με τους φίλους σ’ ένα απόμερο καφέ.
11. «Ολάνθιστος γκρεμός το σώμα μιας γυναίκας»
Ο Καζαντζάκης υμνεί την ομορφιά του ανθρώπινου σώματος παρά τις ατέλειές του. Κι αναφέρεται συγκεκριμένα στη γυναίκα που το σώμα της της χάρισε τη δυνατότητα να φιλοξενήσει μια ψυχή, να φέρει στον κόσμο ένα εξίσου όμορφο πλάσμα. Μα αν κανείς δίνει σημασία μόνο στο περιτύλιγμα, μόνο στη σάρκα που ορίζει το σώμα, τότε μονόδρομος είναι ο γκρεμός.
12. «Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα»
Ουδέν σχόλιο! Τι θα μπορούσαμε να πούμε για αυτή τη φράση; Να χορταίνει η ψυχή, ο νους, να καίγονται τα σωθικά. Δε θες πολλά για να ορίσεις τη ζωή. Κι αν σήμερα η λίστα μετράει ένα σωρό καλούδια, μπορείς ν’ αναθεωρήσεις, προσεγγίζοντας την καθημερινότητα με την απλότητα που την έβλεπε ο μεγάλος αυτός συγγραφέας.
13. «Η Ελλάδα επιζεί ακόμα. Επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα»
Ας μην ξεχνάμε ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν και πολιτικός, οπότε δε θα έλειπε και μια τοποθέτηση που ν’ αφορά τη χώρα μας και την ικανότητά της να βγαίνει απ’ τα αδιέξοδα. Αν και όταν είπε τη συγκεκριμένη φράση δεν ήξερε τι θ’ ακολουθήσει, τα όσα έχει περάσει η Ελλάδα μας τα τελευταία χρόνια είναι ένδειξη πως μάλλον αυτός ο σπουδαίος άνθρωπος είπε πράγματα που παραμένουν διαχρονικά.
14. «Η καρδιά του ανθρώπου είναι ένα κουβάρι. Κάμπιες φύσηξε, Χριστέ μου, να γίνουν πεταλούδες»
Η καθημερινότητα γίνεται όλο και πιο πιεστική γεμίζοντας την καρδιά μας με μαύρα συναισθήματα. Κι όταν δε βλέπουμε τίποτα αισιόδοξα, όταν είμαστε στις κακές μας, οι υποχρεώσεις τρέχουν κι εμείς πανικόβλητοι από πίσω τους, αρκεί ν’ ακούσουμε την καρδιά και να δούμε τα πράγματα με άλλο μάτι.
15. «Το ψέμα είναι ανανδρία»
Δυστυχώς στις μέρες μας, το έχουμε εύκολο το ψέμα. Το βαφτίζουμε αθώο, λέμε πως το χρησιμοποιήσαμε για να μην πληγώσουμε κάποιον, πως το απαιτούσαν οι συνθήκες. Μήπως όμως τελικά είμαστε όλοι άνανδροι; Πόσο θάρρος θέλει να ξεστομίσεις μια αλήθεια που δε θ’ αρέσει και να δεχτείς τις συνέπειες;
Πόσο ασφαλής νιώθεις στη σχέση σου;
Κάνε το τεστ και προσπάθησε ν’ απαντήσεις ειλικρινά!
16. «Τι θα πει λεύτερος; Αυτός που δε φοβάται τον θάνατο»
Η ελευθερία είναι το πιο όμορφο πράγμα. Δύσκολο να νιώσεις πραγματικά ελεύθερος υπό τη σκιά του θανάτου. Όποιος το κάνει είναι τυχερός. Μα τι σημασία έχει να ασχολείσαι με κάτι που ούτως ή άλλως είναι αναπόφευκτο; Μήπως το καθυστερείς ή παλεύεις καθημερινά μαζί του μ’ αυτόν τον τρόπο;
17. «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς αν θα νικήσουμε ή αν θα νικηθούμε. Πολέμα!»
Όλη η ζωή είναι ένας πόλεμος. Καθημερινά σημειώνουμε μικρές ή μεγαλύτερες νίκες. Σημασία έχει η προσπάθεια, να ξέρεις μέσα σου πως το πάλεψες, πως εσύ τουλάχιστον τα ‘δωσες όλα. Όσο αγχώνεσαι για την έκβαση, τόσο χάνεις τη δυνατότητα να απολαύσεις την πορεία και τα όσα πετυχαίνεις στον δρόμο.
18. «Αν μπορείς κοίταξε τον φόβο κατάματα και ο φόβος θα φοβηθεί και θα φύγει»
Μα αλήθεια αν οι φόβοι φεύγουν τόσο εύκολα, τότε γιατί καθένας από μας μετρά τόσους πολλούς; Ίσως γιατί το να κοιτάξουμε τους φόβους μας κατάματα έχει συνέπειες, τις οποίες δεν είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε. Έτσι, προσπαθούμε να ελιχθούμε, να κρυφτούμε πίσω απ’ το δάχτυλό μας και τρέμουμε για το αποτέλεσμα.
19. «Όσο υπάρχουν παιδιά που πεινούν, Θεός δεν υπάρχει»
Τι να πεις τώρα εδώ; Οι λέξεις δε βγαίνουν και τα δάκρυα φτάνουν στα μάτια. Κι όμως, ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκονται σε δυσμενή θέση, παιδιά που δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Άραγε, από την εποχή του Καζαντζάκη μέχρι σήμερα πόση πρόοδο έχουμε σημειώσει στο να εξαλειφθούν οι όποιες ανισότητες;
20. «Δε φοβάμαι τον Θεό, αυτός καταλαβαίνει και συγχωρεί. Τους ανθρώπους φοβάμαι. Αυτοί δεν καταλαβαίνουν και δε συγχωρούν»
Πόσες φορές έχει τύχει να μη συγχωρέσεις κάποιον γιατί σε πλήγωσε; Σκέψου πόσο πιο όμορφα θα ένιωθες, αν τον είχες συγχωρήσει. Ο Καζαντζάκης μίλησε για τον θυμό που συνεχίζουμε να κρύβουμε βαθιά μέσα μας και που δε μας αφήνει να απελευθερωθούμε, για τα πράγματα που κρατάμε μανιάτικα, λες και έτσι τονώνουμε την αυτοεκτίμησή μας.
21. «Το βουνό ανήκει στο μοναστήρι. Το μοναστήρι ανήκει στον Θεό. Και ο Θεός ανήκει σε όλους»
Πόσο όμορφα τα λόγια του Καζαντζάκη για τον Θεό και αγγίζουν όλους όσους βρίσκονται κοντά στη θρησκεία. Μίλησε για την οικουμενικότητα του Θεού, ο οποίος δεν κάνει διακρίσεις.
22. «Η φυγή δεν είναι νίκη, το όνειρο είναι τεμπελιά, και μόνο το έργο μπορεί να χορτάσει την ψυχή και να σώσει τον κόσμο»
Σκέψου όταν ονειρεύτηκες κάτι πόσο ενθουσιασμένος ήσουν. Όταν όμως το έκανες πράξη, δεν ένιωσες λύτρωση; Δεν πρέπει να είμαστε φυγόπονοι, ούτε να μένουμε στα λόγια, αλλά να προχωράμε σε πράξεις καθημερινά, γιατί μόνο αυτές είναι ικανές να βοηθήσουν να σημειωθεί αλλαγή.
23. «Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο -ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο»
Πόσο σημαντικά είναι τελικά αυτά τα μικροπράγματα και πόσο χαρούμενους μπορούν να μας κάνουν όταν τα κοιτάζουμε κατάματα και δε στρέφουμε το βλέμμα σε πολυτέλειες και σε υλικά αγαθά που μοιάζει άπιαστο όνειρο να τα αποκτήσουμε. Κοίτα γύρω τι απολαμβάνεις μες τη μέρα σου και αυτό που θα δεις μπορεί να σ’ εντυπωσιάσει.
24. «Κάθε Έλληνας που δεν παίρνει, ας είναι και μια φορά στη ζωή του, μια γενναία απόφαση, προδίνει τη ράτσα του»
Δε θα πω πολλά, εδώ μιλάει η ιστορία μας από μόνη της. Χρωστάμε στους προγόνους μας την τόλμη, το να πάρουμε ρίσκα, το να ξεφύγουμε λίγο απ’ τη βολή και τις σταθερές μας. Είδαμε τι κατάφεραν εκείνοι που πάλεψαν για τα ιδανικά τους, για την πατρίδα τους, για τον συνάνθρωπο. Ας μη μένουμε, λοιπόν, με σταυρωμένα τα χέρια.
25. «Σα δε φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δε βγάζει στην πλάτη του φτερούγες να πετάξει»
Γιατί περιμένουμε να φτάσουμε στον πάτο για να ξανασηκωθούμε και γιατί δεν το κάνουμε απ’ την αρχή; Θα μου πεις ποτέ δεν είναι αργά. Η αλήθεια είναι πως την ώρα που όλα καταρρέουν βρίσκουμε το κουράγιο και τη δύναμη να παλέψουμε και καμιά φορά το να πέσουμε χαμηλά είναι ένα γερό ταρακούνημα που μας χρειάζεται.
Τα αποφθέγματα αποτελούν τροφή για σκέψη και όχι μόνο. Θεωρώ πως είναι ένα πολύ καλό boost για κάποιον που νιώθει πως έχασε κάπου τον προορισμό του. Τέτοιοι σπουδαίοι άνθρωποι, όπως ο Νίκος Καζαντζάκης, αξίζουν να ‘ναι και να παραμείνουν η έμπνευσή μας.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Θεοδώρα Αντωνιάδου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
