Μία είναι η απόλυτη διασκέδαση του καλοκαιριού. Πανηγύρια παιδιά! Εάν είσαι απ’ αυτούς που ψάχνουν όλες τις αφίσες στην πόλη τους για να δουν ποιο πανηγύρι είναι το επόμενο, είσαι πάρα μα πάρα πολύ φίλος μου. Και σήμερα δε μιλάμε για ένα απλό πανηγύρι απ’ αυτά με τους πάγκους και το φαγητό. Μιλάμε για τα ποντιακά πανηγύρια. Άλλωστε, οι Πόντιοι φημίζονται για τα γλέντια τους, οπότε καταλαβαίνεις τι θ’ ακολουθήσει.
Ο χορός, το τραγούδι, το φαγητό, τα έθιμα, η διάλεκτος, η ενδυμασία είναι αναπόσπαστα κομμάτια της παράδοσής μας. Όλ’ αυτά μπορεί κάποιος να τα βρει σ’ ένα ποντιακό πανηγύρι. Με την απαρχή τους στα παρχάρια του Πόντου συνήθως τους θερινούς μήνες, έγιναν ορόσημο για την ελληνική παράδοση. Τότε, όπως και τώρα, αφορμή για να γίνουν είναι μεγάλες θρησκευτικές γιορτές σαν τον 15 Αύγουστο ή για τον εορτασμό της Παναγίας Σουμελά, ή τον ερχομό της εποχής κάποιου φρούτου καθώς το θεωρούσαν πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη της γεωργίας. Τα πανηγύρια, σε κάθε περιοχή, γίνονται μια φορά κάθε χρόνο με διαφορετικά στοιχεία όμως κάθε φορά και μέχρι σήμερα διατηρούν όλα τα παραδοσιακά τους στοιχεία, με κάποιες νεότερες προσθήκες.
Και τώρα στα δικά μας. Για να πας σ’ ένα ποντιακό πανηγύρι δε χρειάζονται πολλά. Βρίσκεις το γλέντι που γίνεται πιο κοντά στην πόλη σου, φοράς άνετα ρούχα για να βάλεις φωτιά στην πίστα, παίρνεις την παρέα σου και την καλή σου διάθεση κι είσαι έτοιμος για μια αξέχαστη βραδιά. Σε πληροφορώ πως σ’ αυτά τα πανηγύρια γίνεται χαμός από κόσμο και νέες παρέες, οπότε ετοιμάσου για ξέφρενο πάρτι αλά ποντιακά- και γιατί όχι και φλερτ κάτω από τα πλατάνια.
Φτάνεις, κάθεσαι σ’ ένα τραπέζι κοντά στην πίστα για να μη χρειαστεί να κάνεις μαραθώνιο για να χορέψεις. Μετά, στέλνεις τον φιλότιμο της παρέας να περιμένει στην ουρά για τ’ απαραίτητα. Ποια είναι αυτά; Σουβλάκια και μπίρες φυσικά. Το γλέντι ξεκινάει μαζί με το τελείωμα από την πρώτη εξάδα. Φυσικά και τις ανανεώνετε σε τακτά χρονικά διαστήματα μαζί με τα σουβλάκια. Η πρώτη εμφάνιση είναι των χορευτικών τμημάτων. Με παραδοσιακές φορεσιές χορεύουν χορούς απ’ όλες τις περιοχές του Πόντου. Ματσούκα, Καρς, Πάφρα, Τραπεζούντα. Πετούν στην πίστα και μένεις να κοιτάς σαν χάνος την υπέροχη ρυθμική κίνησή τους. Στη συνέχεια βγαίνουν οι άντρες του χορευτικού και χορεύουν Σέρα, ενώ μετά τα χορευτικά, βγαίνουν οι καλλιτέχνες στην πίστα και το πάρτι ξεκινά.
Ακούς το «Κρύον νερόν θα ’ίνουμε θ’ εμπαίνω σα πέγάδι-α να έρχούνταν κουβαλούνε με κορτσόπα και νυφάδι-α» κι η πίστα είναι μονόδρομος. Χορεύεις και ξανά χορεύεις μέχρι να σε χάσει η παρέα σου από το τραπέζι. Το γλέντι συνεχίζεται, η λύρα παίρνει φωτιά και τα παπούτσια σας κοντεύουν να λιώσουν από τον χορό.
Δεν υφίσταται ποντιακό γλέντι χωρίς τραγούδι και χορό. Άλλωστε τα τραγούδια των Ποντίων έχουν πόνο κι ελευθερία, μιλούν για έρωτες, για ξεριζωμό, έχουν έντονα τα στοιχεία της φύσης κι εξυμνούν για την ομορφιά της πατρίδας μας. Κάνουν την καρδία μας να φτερουγίζει κι αναπολούμε τα παλιά. Μπαίνει το κλαρίνο φτιάχνοντας μια ατμόσφαιρα διονυσιακή. Οι φωνές εξιστορούν μνήμες και συναισθήματα. Όλοι χορεύουν, τραγουδούν, πηδούν ψηλά με κόκκινα μάγουλα και χαμόγελα. Όλοι μαζί, φίλοι, οικογένεια. Το ρολόι γράφει πέντε το πρωί και δεν έχει φύγει κανείς. Άλλωστε, είναι γνωστό πως το καλύτερο γλέντι γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες. Κι έτσι, φτάνει εφτά το πρωί, μέχρι που οι καλλιτέχνες σαν αποχαιρετούν με ακουστικά τραγούδια.
Παιδιά σαν τα πανηγύρια δεν έχει. Και για να τιμήσουμε και το σπίτι μας, να έρθετε στη συνάντηση της Συντονιστικής Επιτροπής Νεολαίας της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος που γίνεται κάθε χρόνο τέλη Σεπτεμβρίου και διαρκεί τρεις μέρες. Να χορέψουμε, να τραγουδήσουμε, να δεθούμε με τον τόπο μας.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου