Η στάση του μπαμπά στις πρώτες εμπειρίες της κόρης του

Ένα κοριτσάκι έρχεται στον κόσμο και για τον μπαμπά του πρόκειται για έρωτα κεραυνοβόλο με την πρώτη ματιά. Η στιγμή που ένα πλασματάκι τόσο δα κάνει την εμφάνισή του και μαζί του φέρνει τόσα καινούρια συναισθήματα, καθώς και μια ιδιαίτερα ξεχωριστή ιδιότητα, αυτή του πατέρα, είναι μοναδική.

Πρόκειται για τεράστια αλλαγή και όπως κάθε άλλη κρύβει και λίγο φόβο. Φόβο για το άγνωστο που την ακολουθεί, για όσα μένουν πίσω, αλλά κυρίως για όσα έρχονται. Κάθε αλλαγή στη ζωή μας άλλωστε μας βάζει στη διαδικασία να μάθουμε να προσαρμοζόμαστε σε καινούρια δεδομένα και μιας και δεν υπάρχει πάντα κάποιος να μας δείξει πώς, αρχίζουμε να λειτουργούμε με βασικό γνώμονα το ένστικτο και στην πορεία μαθαίνουμε τους κανόνες. Το ίδιο ισχύει και για τον ρόλο του πατέρα.

Λίγο ιδιαίτερη η λέξη «ρόλος». Αφήνει να εννοηθεί ότι όλα, συμπεριφορές και στάσεις είναι προκαθορισμένα. Μοιάζει με έναν ηθοποιό που όσο κι αν βάλει το δικό του στοιχείο στον χαρακτήρα που υποδύεται, όσο κι αν αυτοσχεδιάσει, δεν μπορεί παρά να πατήσει στο σενάριο, σε αυτά που απαιτεί ο ρόλος του. Έτσι και οι μπαμπάδες είναι γεγονός πως παρουσιάζουν κάποια κοινά στοιχεία στη συμπεριφορά του που δεν είναι άλλα από αυτά που θεωρούν πως συνοδεύουν τον ρόλο τους. Το ένστικτο της προστασίας του παιδιού σε κάθε ηλικία είναι γεγονός, όπως και ο κάποιος πανικός που τους πιάνει -σε άλλοτε διαφορετικό βαθμό- όταν οι κόρες τους αποκτούν τις πρώτες τους ερωτικές εμπειρίες. Ακόμη και αυτός ο πανικός όμως, όσο κι αν μας φαίνεται αστείος, κάνει την εμφάνισή του γιατί προέρχεται από κάτι βαθύτερο και συνδέεται με άλλα στοιχεία του ρόλου, γι’ αυτό άλλωστε συμβαίνει σε πολλούς μπαμπάδες.

Κάθε άνθρωπος έχει ανάγκες και κάποιες από αυτές μπορούν να ικανοποιηθούν μέσα από τα μάτια ενός παιδιού. Ο πατέρας για παράδειγμα έχει την ανάγκη για θαυμασμό. Η αδυναμία που δείχνει ένα κοριτσάκι στον μπαμπά κρύβει φοβερό θαυμασμό, ικανό να ανεβάσει την αυτοπεποίθησή του στα ύψη και να τον κάνει να νιώσει μοναδικός, γιατί πολύ απλά στα μάτια της κόρης του είναι! Όταν έρχεται λοιπόν ο πρώτος ερωτικός σύντροφος, ο μπαμπάς νιώθει σαν να ήρθε κάποιος να τον κατεβάσει από το βάθρο του. Να πάρει τη θέση του στην καρδιά της μικρής του, να κλέψει έστω ένα κομμάτι του θαυμασμού της προς αυτόν. Ο μπαμπάς νιώθει πως έχει μπροστά του για πρώτη φορά έναν ανταγωνιστή. Μια απειλή για όλες τις μέχρι εκείνη τη στιγμή καλυμμένες συναισθηματικές του ανάγκες.

Μετά κάνει την εμφάνισή του ο φόβος. Μια φράση που σχεδόν κάθε μπαμπάς θα πει είναι η εξής «σε σένα έχω εμπιστοσύνη, στους άλλους δεν έχω». Το λένε στην προσπάθειά τους να καθησυχάσουν ένα παιδί που αντιλαμβάνεται την έλλειψη εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό του. Αυτό όμως που το παιδί δεν μπορεί να αντιληφθεί και πολλές φορές ακόμη και ο γονιός δυσκολεύεται, είναι ότι ο πατέρας εκείνη τη στιγμή αμφισβητεί τις δικές του δυνάμεις και μόνο. Βλέπει την κόρη του να μεγαλώνει και αναρωτιέται κατά πόσο έχει καταφέρει ο ίδιος να την εξοπλίσει με τα εφόδια που θα χρειαστεί για να αντιμετωπίσει τον κόσμο και κατά πόσο κατάφερε να της ενσταλάξει σωστή κρίση για τους ανθρώπους που θα αφήσει να την πλησιάσουν.

Πού έγκειται όμως η διαφορά που κάνει έναν πατέρα να φοβάται πιο έντονα όταν έχει απέναντί του ένα κορίτσι σε σχέση με ένα αγόρι; Ο φόβος πρακτικά είναι ίδιος ανεξάρτητα από το φύλο του παιδιού. Ωστόσο η τόσο καλά ριζωμένη στερεότυπη αντίληψη ότι άντρες και γυναίκες σκεφτόμαστε διαφορετικά, κάνει ενίοτε τον πατέρα να πιστεύει ότι είναι πιο εύκολο να περάσει τον τρόπο σκέψης του στον γιο του παρά στην κόρη του και κατ’ επέκταση να νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια και να του δείχνει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη. Ίσως αυτό συμβαίνει γιατί είναι πολύ πιο εύκολο γι’ αυτόν να κατανοήσει ένα αγόρι, αφού κάποτε υπήρξε και ο ίδιος στη θέση του. Η αντίληψη αυτή όμως κάνει τον πατέρα να θεωρεί ότι είναι πρακτικά αδύνατον να κάνει ένα κορίτσι να τον καταλάβει στο έπακρο. Η εσφαλμένη αυτή αίσθηση της αδυναμίας τον κάνει να νιώθει ότι από τη στιγμή που δεν μπορεί να μεταφέρει στο κοριτσάκι του τις γνώσεις του και να τη συμβουλεύσει πώς να «προστατεύεται», πρέπει ο ίδιος να αποτελέσει αυτή τη γραμμή άμυνας που «λείπει» από το παιδί. Και φυσικά όλο αυτό οδηγεί στην υπερπροστατευτικότητα.

Κρύβει υπερβολή καμιά φορά η συμπεριφορά των πατεράδων. Μια υπερβολή που δύσκολα θα πάψει να ακολουθεί κάθε μπαμπά, γιατί πολλοί θεωρούν ότι είναι ένα μικρό κομματάκι ραμμένο στο κουστούμι του «ρόλου» τους. Πιστεύουν πως είναι ένας ακόμη τρόπος να δείξουν την αδυναμία τους στις αγαπημένες τους κορούλες και κατ’ επέκταση την αγάπη τους, η οποία είναι μη μετρήσιμη. Γι’ αυτό άλλωστε, ακόμη και όταν γίνονται υπερβολικοί ή όταν οι αντιδράσεις τους φαντάζουν ακραίες, στο μάτι ενός τρίτου ίσως να είναι απλώς χαριτωμένοι ή οριακά αστείοι. Γιατί πρόκειται για μία υπερβολή ντυμένη με όλη την αγάπη του κόσμου. Την αγάπη ενός μπαμπά για το κοριτσάκι του.